!مقدمه
اولین عملی که در ارتباط با ((سیستم ایمنی بدن)) به وقوع می‌پیوندد عبارت است از به دام اندازی و نابود کردن ، به عبارت دیگر فاگوسیت کردن هر ماده خارجی که وارد بدن می‌شوند. سلولهایی که مسئول این عمل در بدن ((پستانداران)) می‌باشند در دو سیستم طبقه‌بندی می‌شوند.


*اول سیستم میلویید که شامل سلولهایی است که دارای عمل سریع بوده ولی قادر به ادامه این عمل به مدت طولانی نیستند.

*دوم سلولهای سیستم فاگوسیتیک تک هسته‌ای که کندتر عمل کرده ولی در عوض بارها عمل عمل ((فاگوسیتوز)) را تکرار می‌کنند. این سلولها مسوول پردازش آنتی‌ژن برای پاسخ ایمنی هستند.


مهم‌ترین گروه سلولی سیستم میلویید را گرانولوسیتهای نوتروفیل تشکیل می‌دهند. نوتروفیلها پس از تشکیل در ((مغز استخوان)) وارد ((دستگاه گردش خون|جریان خون)) شده و در حدود 12 ساعت بعد به سوی ((بافت بدن|بافتهای بدن)) حرکت می‌کنند. طول عمر این سلولها بیش از چند روز نیست. نوتروفیلها بین 60-75 درصد ((کلوسیت خون|کلوسیتهای خون)) انسان و سایر گوشتخواران را تشکیل می‌دهند. این نسبت در بین نشخوارکنندگان تنها 20-30 درصد است.
!ساختمان نوتروفیلها
نوتروفیلهای موجود در جریان خون سلولهای مدوری هستند با قطر تقریبی 12 میکرومتر. این سلولها دارای ((سیتوپلاسم|سیتوپلاسمی)) حاوی گرانولهای بسیار ظریف و یک ((هسته سلول|هسته سوسیسی)) شکل و یا چند قسمتی در مرکز می‌باشند. در سیتوپلاسم این سولها دو نوع گرانول یافت می‌شود. گرانولها اولیه که گرانولهای متراکمی هستند و حاوی ((انواع آنزیم‌های باکتری‌کش|آنزیم‌های باکتری‌کش)) می‌باشند. در گرانولهای ثانویه آنزیم‌هایی مثل لیزوزیم رکولاژناز وجود دارد. نوتروفیلها دارای یک ((دستگاه گلژی)) بسیار کوچک و تعدادی ((میتوکندری)) ولی فاقد ((ریبوزوم)) و ((شبکه آندوپلاسمی)) دانه‌دار می‌باشند از اینرو قادر به ((سنتز پروتئین|سنتز پروتئینها)) نیستند.
!اعمال نوتروفیلها
وظیفه اصلی نوتروفیلها عبارتست از تخریب مواد بیگانه طی فرآیندی به نام فاگوسیتوز ، که عمل فاگوسیتوز را می‌توان به مراحلی تقسیم کرد.
!!کموتاکسی
((کموتاکسی)) عبارت است از حرکت جهت‌دار نوتروفیلها تحت تاثیر محرکها شیمیایی خارجی. در صورت قرار گرفتن نوتروفیلها در معرض چنین محرکهایی این ((سلول قطبیده|سلولها پلاریزه شده)) و به سمت بیشترین غلظت ساده جاذب حرکت می‌کنند. موادی که باعث جذب نوتروفیلها می‌شود عبارتند از بسیاری از فرآورده‌های باکتریایی فاکتورهایی که از سلولهای تخریب شده آزاد می‌گردند و فاکتورهای مشتق شده از ماست سیل‌ها و ... .
!!چسبندگی
وقتی نوتروفیل با یک ذره بیگانه مواجه می‌شود باید بتواند خیلی محکم به آن متصل شود. این اتصال نمی‌تواند خود به ‌خود انجام گیرد. چرا که هم سلولها و هم ذرات معلق در مایعات بدن دارای بار منفی بوده و لذا یکدیگر را دفع می‌کنند. بنابراین برای خنثی کردن این بار منفی ، باید ذرات بوسیله یک ((پروتئین)) با بار مثبت پوشیده شوند. مثل ((آنتی‌بادی|مولکول آنتی‌بادی)). ذراتی که بوسیله آنتی‌بادی پوشیده می‌شوند، بار منفی موجود بر روی سطحشان کاهش یافته و لذا می‌توانند به راحتی به نوتروفیلها که دارای بار منفی هستند متصل شوند. نوتروفیلها دارای گیرنده اختصاصی برای مولکول آنتی‌بادی بوده و در نتیجه ذرات پوشیده شده بوسیله این مولکولها می‌توانند بوسیله این گیرنده‌ها به نوتروفیلها متصل شوند.

مکانیسم دیگری که به ایجاد اتصال بین ذرات و نوتروفیلها کمک می‌کند عبارت است از به دام‌اندازی این ذرات. بطور معمول ، وقتی که ذره‌ای در ((پلاسمای خون)) با یک نوتروفیل مواجه می‌شود، به راحتی می‌تواند فرار کند. ولی در صورتی که این ذره در داخل بافتهای بدن جای گرفته باشد ممکن است بین یک نوتروفیل و سطح دیگری به دام افتاده و در نتیجه موفق به فرار نگردد. این پدیده به ((فاگوسیتوز|فاگوسیتوز سطحی)) موسوم است.
!!بلع
وقتی که یک ذره بطور محکم به غشای نوتروفیل متصل شد، در اثر انقباض فیلامانهای اکتین و میوزین متصل به میکروتوبولهای ((سیتوپلاسم)) ، توسط ((غشای سلولی|غشای سلول)) دربرگرفته می‌شود. در نتیجه ذره به داخل ((سلول)) کشیده شده و در واکوئلی به نام ((فاگوزوم)) محصور می‌گردد. سهولت عمل «دربرگرفتن» تا حدی به اختصاصات سطحی ذره مذکور بستگی دارد. بطور کلی ، لازم است که ذره ، هیدروفوب‌تر از سلول باشد. باکتریهای دارای هیدروفوبیسیتر بالا خود وارد سلولها می‌شوند. برعکس باکتریهایی که سطح هیدروفیل دارند خیلی به سختی فاگوسیته می‌شوند مگر اینکه آنتی‌بادیها روی سطح آنها را بپوشاند و آنرا هیدروفوب گردانند.

ذره در بر گرفته شده توسط نوتروفیلها پس از اتصال ذره به غشای نوتروفیل گرانولهای اولیه به سرعت در داخل سیتوپلاسم حرکت کرده و به فاگوزوم ملحق می‌شوند. متعاقب آن ، ((آنزیم|آنزیم‌های)) خود را آزاد می‌سازند. از این پس ، این واکوئل کامل ، فاگولیزوزوم خوانده می‌شود. آنزیم‌های موجود در این گرانولها می‌توانند دیواره باکتریها را هضم کرده و بیشتر ((میکروارگانیسم|میکروارگانیسم‌ها)) را بکشند. ولی همانطوری که انتظار می‌رود حساسیت ارگانیسم‌های مختلف نسبت به این آنزیم‌ها متفاوت است. باکتریهای گرم مثبت که نسبت به ((لیزوزوم)) حساس هستند، به سرعت از بین می‌روند. باکتریهای گرم منفی ، مدت بیشتری دوام می‌آورند چرا که دیواره خارجی آنها در برابر هضم شدن نسبتا مقاوم است.
!سرنوشت نوتروفیلها
ذخیره انرژی نوتروفیلها محدود و غیر قابل تجدید است. با اینکه این سلولها ، بلافاصله پس از آزاد شدن از ((مغز استخوان)) فعال هستند. به سرعت خاصیت خود را از دست داده و تنها قادر به انجام تعداد محدودی ((فاگوسیتوز|اعمال فاگوسیتیک)) می‌باشند. از این رو نوتروفیلها را اولین خط دفاعی بدن در نظر می‌گیرند. چرا که به سرعت به طرف عامل بیگانه حرکت کرده و فورا آنرا نابود می‌سازند. ولی قادر به ادامه این عمل به مدت طولانی نیستند. دومین خط دفاعی بدن را سیستم فاگوسیتیک تک‌هسته‌ای تشکیل می‌دهد. نوتروفیلها از آنجایی که ماده بیگانه را کلا نابود می‌کنند، قادر به آماده‌سازی ((آنتی‌ژن)) برای عرضه به سلولهای حساس به آنتی‌ژن نیستند.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((آنتی بادی))
*((آنتی ژن))
*((بافت خون))
*((پلاسمای خون))
*((سلول قطبیده))
*((سنتز پروتئین))
*((سیستم ایمنی بدن))
*((هسته سلول))
*((انواع آنزیمهای باکتری‌کش))
*((دستگاه گردش خون))
*((شبکه آندوپلاسمی))
*((غشای سلولی))
*((فاگوزوم))
*((فاگوسیتوز))
*((کموتاکسی))
*((لیزوزوم))
*((مغز استخوان))