نهر (Eri) جوی ، رودخانه فلکی

مقدمه

صورت فلکی نهر ، دومین صورت از نظر طول (بعد از مار آبی - شجاع) و ششمین صورت فلکی از لحاظ بزرگی است. این مجموعه از ستارگان ضعیف ، از دوران باستان به نام رودخانه (معمولا اشاره‌ای به رودخانه فرات یا نیل) شناخته شده‌اند. صورت فلکی نهر ابتدا به طرف غرب و صورت فلکی قیطس می‌پیچد، سپس به جنوب و بین صور فلکی کوره و اسکنه از صورتهای فلکی نیمکره جنوبی آسمان می‌رود. در دوران کلاسیک جنوبی‌ترین حد این صورت فلکی به ستاره ظلیم یا تتای نهر می‌رسید. اما بعدا حد آن تا ستاره آخر النهر یعنی آلفای صورت نهر که ستاره‌ای است از قدر یکم ادامه یافت. زمان رسیدن به نصف النهار 15 دی و مساحت آن 1138 درجه مربع است.

ستاره‌ها

ستاره آلفا یا آخر النهر از لغت عربی انتهای رودخانه گرفته شده. این ستاره فقط از عرضهای جغرافیایی پایین‌تر از 30 درجه شمالی دیده می‌شود (بنابراین از تهران دیده نمی شود). طیف آن از نوع B3 V ، قدرش 0.5 و با ما 69 سال نوری فاصله دارد.

اجرام عمقی آسمان

IC2118 یک سحابی خیلی عظیم انعکاسی (حدود 40×140 دقیقه قوسی) است که دقیقا در زیر ستاره بتا به فاصله 2.5 درجه‌ای شمال غربی ستاره رجل جبار (Ori بتا) واقع شده است و احتمالا از نورتابی آن ستاره درخشان ، منور می‌گردد. در مسیر صورت فلکی نهر چندین ده کهکشان کم فروغ (قدر کمتر از 10) قرار گرفته است.

مباحث مرتبط با عنوان

• افسانه‌های صورتهای فلکی
• بارش شهابی
• تلسکوپ
• دایرة البروج
• دوربین دوچشمی
• رصد آسمان شب
• ستاره
• صور فلکی
• طیف ستارگان
• قدر ستارگان
• کره سماوی
• کیهان شناسی

نام دیگر: جوی

موقعیت: نیمه جنوبی کره آسمان

قابل رویت از: عمدتاَ نیمکره جنوبی زمین

اجرام درخشان: آلفا- نهر (آخرالنهر) تنها ستاره درخشان این صورت فلکی است. آخرالنهر واژه ای است عربی به معنای پایان رود.

گوناگون: یک صورت فلکی باستانی؛ نهر احتمالاَ منشا اساطیری داشته باشد ، ولی بیشتر به رودهای نیل (آفریقا) و پو (ایتالیا) نسبت داده می شود.