شک نیست که پیامبران برای هدایت مردم به راه راست و برای سعادت و نجات مردم و خیر و صلاح و فلاح مردم مبعوث شده اند . در قرآن کریم ضمن اینکه به همه این معانی اشاره یا تصریح شده ، در معنی و در مفهوم مشخص ذکر شده که می رساند هدف اصلی ، این دو امر است : یعنی همه تعلیمات پیامبران مقدمه است برای این امر دو امر . آن 2 امر عبارتست از : شناختن خدا و نزدیک شدن به او و دیگر برقراری عدل و قسط در جامعه بشری .
دعوت به سوی خدا تنها چیزی است که می تواند هدف اصلی به شمارآید . دعوت به خدا و شناختن او و نزدیک شدن به او نعنی دعوت به توحید نظری و توحید عملی فرد . اما اقامه عدل و قسط در جامعه یعنی برقرار ساختن توحید عملی اجتماعی . در این جا چند گونه می توان نظر داد :
1-پیامبران از نظر هدف ثنوی بوده اند ، یعنی 2 مقدمه مستقل داشته اند ، یکی از این دو مقصد به زندگی اخروی و سعادت اخروی بشر مربوط است (توحید نظری و توحید عملی فردی ) و دیگری به سعادت دنیوی او (توحید اجتماعی ) . پیامبران از آن نظر که در اندیشه سعادت دنیوی بشر بوده اند به توحید اجتماعی پرداخته اند و از آن جهت که می خواستند سعادت اخروی بشر را تامین کنند به توحید نظری و توحید عملی فردی که صرفاً روحی و ذهنی است پرداخته اند .
2-هدف اصلی ، توحید اجتماعی است . توحید نظری و توحید عملی فردی مقدمه لازم توحید اجتماعی است . توحید نظری مربوط به شناخت خداوند است .
3-هدف اصلی ، شناختن خدا و نزدیک شدن و رسیدن به اوست . توحید اجتماعی مقدمه و وسیله وصول به این هدف عالی است زیرا در جهان بینی توحیدی ، جهان ماهیت «از اویی» و «به سوی اویی» دارد از این رو کمال انسان در رفتن به سوی او و نزدیک شدن به اوست .
4-نظریه چهارم این است که همچنان که در نظریه سوم آمده است غایت انسان و کمال انسان ، بلکه غایت و کمال واقعی هر موجودی ، در حرکت به سوی خدا خلاصه می شود و بس . ادعای اینکه پیامبران از نظر هدف ثنوی بوده اند شرک لا یغفر است همچنان که ادعای اینکه هدف نهایی پیامبران فلاح دنیوی است و فلاح دنیوی جز
برخورداری از مواهب طبیعت و زندگی در سایه عدل و آزادی و برابری و برادری نیست ، ماده پرستی است ولی برخلاف نظریه سوم ارزشهای اجتماعی و اخلاقی با اینکه مقدمه و وسیله وصول به ارزش اصیل و یگانه انسان یعنی خداشناسی و خداپرستی است فاقد ارزش ذاتی نیستند . ارزشهای اخلاقی و اجتماعی نسبت به معرفت حق و پرستش حق ، از نوع دوم است .