||نایلونها از گروه ((شیمی پلیمر|پلیمرهای پلی آمید)) هستند. این پلیمرها از طریق __واکنشهای چند تراکمی__ یا __پلی کندانسیون__ تولید میشوند. میدانیم که نایلونها کاربردهای صنعتی فراوانی دارند. از جمله کاربردهای این پلیمرها در تهیه __الیاف پارچه__ است.||
|
!پلی کندانسیون یا پلیمریزاسیون تراکمی
اگر در یک ((فرآیند پلیمریزاسیون|پلیمریزاسیون)) بر اثر واکنش منومرها باهم ، مولکولهای کوچکی مثل ~~green:__NH
3__~~ ، ~~green:__H
2O__~~ و ... خارج شوند، پلیمریزاسیون را __پلی کندانسیون__ یا __تراکمی__ مینامند. مثل پلیمریزسایون ((گلوکز)) در تولید ((نشاسته)) و ((سلولز)) که منجر به خارج شدن آب میگردد و یا مثل بوجود آمدن نایلون که مانند مواد ((پروتئین|پروتئینی)) یک پلی آمید است و از پلیمر شدن یک آمید دو ظرفیتی به نام __هگزامتیلن دی آمین__ به فرمول: ~~green:__NH
2 - (CH
2)
6 - NH
2__~~ با یک اسید دو ظرفیتی به نام اسید آدیپیک به فرمول ~~green:__HOOC - (CH
2)
4 - COOH__~~ بوجود میآید.
در این عمل عامل ~~green:__ OH –__~~ اسید از دو طرف با ((هیدروژن)) گروه آمین ~~green:__NH
2 –__~~ تشکیل ((آب)) میدهند و خارج میشوند و باقیمانده مولکولهای آنها ، زنجیر پلیمر را بوجود میآوردند. به عبارت دیگر واکنش چند تراکمی از متراکم شدن دو عامل مختلف از دو منومر مختلف و یا از متراکم شدن دو عامل مختلف از یک ((مولکول)) با همان مولکول پلیمر سنتز میشود.
!پلی آمیدها
پلی آمیدها شامل سه نوع نایلون ، __نایلون 6__ ، __نایلون 6و 6__ و __نایلون 11__ میباشد. همانطور که ذکر شد، پلی آمیدها از طریق واکنشهای چند تراکمی یا پلی کندانسیون بوجود میآیند.
!!نایلون 6
نایلون 6 ، از باز شدن حلقه کاپرولاکتام در حضور آغازگر ~~green:__N -__~~ بنزوئیل ~~green:__δ -__~~ پیرولیدون و ((کاتالیزور)) سدیم آمید ~~green:__NH
2Na__~~ بدست میآید. ماده اولیه کاپرولاکتام ، ((بنزن)) است. از کاپرولاکتام در محیط عمل به مقدار بسیار زیاد داریم. ولی ~~green:__NH
2Na
2__ ~~ ، چون بعنوان آغازگر بکار میرود، تنها به مقدار بسیار اندک داریم که آغازگر حلقه بوده و بعد از آن ، واکنش پیش خواهد رفت.
!!نایلون 6 و 6
همانطور که گفته شد، نایلون 6 و 6 از متراکم شدن __اسید آدیپیک__ و __هگزا متیلن دی آمین__ در حضور حرارت و حذف یک مولکول آب ایجاد میگردد.
~~green:__یک مولکول آب__~~ + ~~green:__نایلون 6 و 6__~~ ~~red:__<----------__~~ ~~green:__HOOC-(Ch
2)
4-COOh__~~ + ~~green:__NH
2-(CH
2)
6-NH
2__~~ + ~~green:__حرارت__~~
!!نایلون 11
نایلون 11 فرآورده بسیار مهمی است که از متراکم شدن __آمینو اندوکانوئیک اسید__ که از ((روغن)) گرچک گرفته میشود، بوجود میآید و پلی آمید __Rilsan__ یا __Nylon11__ نامیده میشود. از متراکم شدن این ماده نیز در حضور حرارت ، آب آزاد میشود. Rilsan بهترین الیاف پارچه محسوب میشود. چون رنگ پذیری و استحکام بالایی دارد.
!خواص و کاربردهای نایلون
بیشترین کاربرد نایلونها در تهیه الیاف پارچه و ((شیمی نساجی|صنایع نساجی)) است و در تهیه قطعات صنعتی نیز کاربرد دارند. نایلونها قدرت مکانیکی خوبی دارند و به این علت در این صنایع استفاده میشوند. این پلیمرها ، نقطه ذوب بالایی دارند. چون در بین زنجیرهای پلیمر ، ((پیوند هیدروژنی)) ایجاد شده است. این پلیمرها کمتر در ((حلال|حلالها)) حل میشوند، اما ((قابلیت انحلال مواد|قابل انحلال)) در __اسید فرمیک__ و پلی آمیدها هستند.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((پلاستیک))
*((تقسیم بندی پلیمرها از نظر خواص))
*((تقسیم بندی ساختمان پلیمرها))
*((دنیای پلیمر))
*((شیمی آلی))
*((شیمی پلیمر))
*((شیمی نساجی))
*((فرایند پلیمریزاسیون))
*((ماکرومولکولها))
*((واکنشهای پلیمریزاسیون))
*((واکنشهای چند تراکمی رایج در صنعت))