V{maketoc}

((Praseodymium)) - __Neodymium__ - ((Promethium)) __Nd__ ((Uranium|U))       {picture=Nd_TableImage.png} ((جدول استاندارد|جدول کامل)) __عمومی__ ((فهرست نام عناصر|نام)), ((فهرست علائم عناصر|علامت اختصاری)), ((فهرست شماره عناصر|شماره)) Neodymium, Nd, 60 ((گروه شیمیایی)) ((لانتانید|لانتانید ها )) ((گروه جدول تناوبی|گروه)), ((دوره جدول تناوبی|تناوب)), ((بلوک جدول تناوبی|بلوک)) ((عنصر گروه|_ )), ((عنصر دوره 6|6)) , ((بلوک f|f)) ((جرم حجمی)), ((درجه سختی موهز|سختی)) 6800 ((کیلوگرم برمترمکعب|kg/m3)),اطلاعات موجود نیست ((رنگ)) سفید نقره ای,ته مایه زرد {picture=125pxNd2C60.jpg} __ خواص اتمی __ (( وزن اتمی)) ((1 E-25 kg| 144.24«3» amu)) (( شعاع اتمی)) (calc.) ((1 E-10 m|185 «206» pm)) (( شعاع کووالانسی)) no data (( شعاع وندروالس)) no data (( ساختار الکترونی)) ((Xenon|Xe))]~np~~/np~4((f-orbital|f))4 ~np~~/np~ 6((s-orbital|s))²] ((electron|e-)) بازای هر ((سطح انرژی)) 2, 8, 18, 22, 8, 2 (( درجه اکسیداسیون)) ((«اکسید))) 3 ((«باز))ی ضعیف) (( ساختار کریستالی)) ((شش گوش)) __ خواص فیزیکی __ (( حالت ماده)) جامد ((«مغناطیس|__))) (( نقطه ذوب)) 1297 ((کلوین |K)) (1875 ((°F))) (( نقطه جوش)) 3373 K (5612 °F) (( حجم مولی)) 20.59 ((scientific notation|ש»10-6 ««متر مکعب بر مول |m3/mol)) (( گرمای تبخیر)) 273 ((کیلوژول بر مول |kJ/mol)) (( گرمای هم جوشی)) 7.14 kJ/mol (( فشار بخار)) 6.03E-3 ((پاسکال|Pa)) at 2890 K (( سرعت صوت)) 2330 ((متر بر ثانیه |m/s)) at 293.15 K __ متفرقه __ (( الکترونگاتیویته)) 1.14 ((«درجه پاولینگ))) (( ظرفیت گرمایی ویژه)) 190 ((ژول بر کیلوگرم-کلوین |J/«kg*K))) (( رسانائی الکتریکی)) 1.57 106/m ((اهم)) (( رسانائی گرمایی)) 16.5 ((وات بر متر-کلوین |W/«m*K))) 1st ((پتانسیل یونیزاسیون)) 533.1 kJ/mol 2nd پتانسیل یونیزاسیون 1040 kJ/mol 3rd پتانسیل یونیزاسیون 2130 kJ/mol 4th پتانسیل یونیزاسیون 3900 kJ/mol __ پایدارترین ایزوتوپها __ (( ایزوتوپ |iso)) (( وفور طبیعی |NA)) (( نیمه عمر)) (( روش فروپاشی |DM)) (( انرژی فروپاشی |DE)) ((مگا |M))(( الکترون ولت |eV)) (( محصول فروپاشی |DP)) 142Nd 27.13 142Nd با82 نوترون ((ایزوتوپ پایدار|پایدار)) است 143Nd 12.18 143Ndبا 83 نوترون ((ایزوتوپ پایدار|پایدار)) است 144Nd 23.8 2.29E15 y ((فروپاشی آلفا|α)) 1.905 140((سریم|Ce)) 145Nd 8.3 145Ndبا85 نوترون((ایزوتوپ پایدار|پایدار)) است 146Nd 17.19 146Nd با86 نوترون ((ایزوتوپ پایدار|پایدار)) است 148Nd 5.76 148Nd با88 نوترون ((ایزوتوپ پایدار|پایدار)) است 150Nd 5.64 1.1E19 y ((فروپاشی دو بار منفی بتا|β-β-)) 3.367 150((Samarium|Sm)) واحدهای ((International System of Units|SI)) & ((دما و فشار استاندارد |STP)) استفاده شده مگر آنکه ذکر شده باشد.

نئودیمیم(( عنصر شیمیایی)) است که در(( جدول تناوبی)) با نشان Nd و(( عدد اتمی)) 60 وجود دارد.
!خصوصیات قابل توجه
نئودیمیم که یک(( فلز)) ((خاکی کمیاب)) است به مقدار18% در(( فلزخاکی کمیاب قابل اشتعال)) وجود دارد.این فلز دارای درخشش فلزی ورنگ آن نقره ای روشن بوده ویکی از واکنش پذیر ترین فلزات خاکی کمیاب به حساب می آید ؛ نئودیمیم در معرض هوا به سرعت کدر شده و تولید اکسیدی می کند که باعث پوسته پوسته شدن این فلز می گردد که موجب اکسیداسیون بیشتر این فلز می شود.
!کاربردهــــــــا
کاربردهای نئودیمیم به شرح زیر است:
* نئودیمیم بخشی از(( دیدیمیم)) است که در رنگ آمیزی شیشه ها ی عینکهای(( جوشکاری)) بکار می رود.
* از نئودیمیم در رنگ آمیزی(( شیشه)) یک طیف ملایم که بین بنفش خالص تا قرمز و خاکستری می باشند استفاده می شود. نوری که از این شیشه ها ساطع می گردد(( نوار جذبی)) درخشانی را پدیدار می کنند. از این نوع شیشه در(( فعالیت نجومی | فعالیتهای نجومی)) برای تولید نوارهای درخشانی که بوسیله آنها احتمال درجه بندی((خط طیفی| خطوط طیفی)) وجود دارد استفاده می شود.شیشه حاوی نئودیمیم یک ماده(( لیزر))ی است که به جای یاقوت برای تولید نورهم نوسان بکار می رود. از نئودیمیم همچنین برای زدودن رنگ سبز شیشه ها که ناشی از آلاینده های(( آهن)) است مورد استفاده قرار می گیرد.
* نمکهای نئودیمیم بعنوان رنگ افزا ی((لعاب | لعاب ها)) کاربرد دارند.
* نئودیمیم در آهن رباهای دائمی بسیار قوی ((نئودیمیم مغناطیسی|Nd₂Fe₁₄B)) بکار می روند. این نوع آهن رباها از انواع (( آهنربای کبالت – سامریم |آهنرباهای کبالت - سامریم)) ارزانتر هستند.
!تاریخچــــــــــه
نئودیمیم را در سال(( 1885)) یک(( شیمیدان))((اتریش| اتریشی)) به نام(( Carl F. Auer von Welsbach)) در وین کشف کرد. او نئودیمیم را به همراه عنصر(( پرازئودیمیم)) از ماده ای به نام(( دیدیمیم)) جدا نمود اما تا سال(( 1925)) حالت نسبتا" خالص این عنصر تهیه نشد.کلمه نئودیمیم از واژه های ((یونان| یونانی)) neos ( جدید) و didymos( دوگانه) گرفته شده است.

امروزه بیشتر نئودیمیم از طریق فرآیند جابجایی یونی شن مونازیت (Ce,La,Th,Nd,Y(PO₄» که ماده ای که سرشار ازعناصر خاکی کمیاب است و نیز با روش الکترولیز نمکهای هالید آن تهیه می شود.
!نقش بیولوژیکی
نئودیمیم هیچگونه نقش بیولوژیکی ندارد.
!پیدایــــــش
نئودیمیم هرگزدرطبیعت بصورت عنصرآزادیافـــــت نمی شود بلکه بیشتر در کانیهایی از قبیل شن مونازیـــت (Ce,La,Th,Nd,Y(PO₄» و باستنوسیت (Ce,La,Th,Nd,Y(CO₃)F) که حاوی مقادیر کمی از تمامی فلزات خاکی کمیاب هستند وجود دارد. نئودیمیم در(( فلزخاکی کمیاب قابل اشتعال)) نیز دیده می شود اما جدا نمودن آن از سایر عناصر قلیایی خاکی دشوار است.
!ترکیبـــــــــات
ترکیبات نئودیمیم عبارتند از:
*__فلوریدها __:
: ((تری فلوئورید نئودیمیم|NdF₃))
*__کلریدها__ :
: ((دی کلرید نئودیمیم|NdCl₂))-((تری کلرید نئودیمیم|Ndcl₃))
*__برمیدها__ :
: ((دی برومید نئودیمیم|NdBr₂))-((تری برومید نئودیمیم|NdBr₃))
*__یدیدهــا__ :
: ((دی یدید نئودیمیم|NdI₂))-((تری یدید نئودیمیم|NdI₃))
*__اکسیدها__ :
: ((تری اکسید نئودیمیم|Nd₂O₃))
*__سولفیدها__ :
: ((سولفید نئودیمیم|NdS))-((تری سولفید نئودیمیم|Nd₂S₃))
*__سلنیدهــا__ :
: ((سلنید نئودیمیم|NdSe))
*__تلوریدها__ :
: ((دی تلورید نئودیمیم|NdTe₂))-((تری تلورید نئودیمیم|Nd₂Te₃))
*__نیتریدها__ :
: ((NdN))
!ایزوتوپهــــــــــا
نئودیمیم بطور طبیعی دارای 5(( ایزوتوپ)) پایدارNd-142 ,Nd-143,Nd-145,Nd-146,Nd-148 که فراوان ترین آنها نئودیمیم 142 ((« فراوانی طبیعی)) 2/27%) و 2 ((ایزوتوپ پرتوزاد ))Nd144 وNd150 می باشد.31 رادیوایزوتوپ هم برای این عنصر شناسایی شده که که پایدار ترین آنها نئودیمیم 150 با نیمه عمر19سال( E 1/1)، نئودیمیم 144 با(( نیمه عمر)) 15 سال ( E29/2) و نئودیمیم 147 با نیمه عمر 98/10 روز می باشند. مابقی ایزوتوپهای(( رادیواکتیو)) این عنصر دارای نیمه عمرهایی کمتر از 38/3 روز هستند که بیشتر آنها نیمه عمری کمتر از 71 ثانیه دارند. نئودیمیم همچنین دارای 4(( حالت متا)) است که پایدارترین آنها نئودیمیم m139 ( t_1/25.5 ساعت) ، نئودیمیم m135 ( t_1/2 5.5 دقیقه) و نئودیمیم m141 (t_1/2 62 ثانیه )هستند.

(( حالت فروپاشی)) اولیه قبل از فراوان ترین ایزوتوپ (نئودیمیم142)(( جذب الکترون)) و حالت فروپاشی پس از آن(( فروپاشی منفی بتا)) می باشد.(( محصول فروپاشی)) اولیه قبل از نئودیمیم 142 ایزوتوپهای Pr((« پرازئودیمیم))) و محصولات اولیه پس از آن ایزوتوپهای(( سرب)) می باشد.
!هشدارهــــــــــا
تمامی ترکیبات نئودیمیم را باید شدیدا" سمی به حساب آورد. بعلاوه ترکیبات نئودیمیم موجب آسیبهای چشم و پوست گشته و گرد این عنصر خطر انفجار و آتش زایی دارد.
!منبع
*[http://periodic.lanl.gov/elements/60.html|Los|Alamos|National Laboratory - Neodymium]

!پیوندهای خارجی
* [http://www.webelements.com/webelements/elements/text/Nnd/index.html WebElements.com - Neodymium]
* [http://environmentalchemistry.com/yogi/periodic/Nd.html EnvironmentalChemistry.com - Neodymium]
* [http://education.jlab.org/itselemental/ele060.html It's Elemental - Neodymium]