تاریخچه ی:
میکروبیولوژی
تفاوت با نگارش: 5
|
| |
|
| ||میکروبیولوژی (Microbiology) علمی است که درباره ((منشا میکروارگانیسمها|میکروارگانیسمها)) یا جانداران ذره بینی بحث و گفتگو میکند. جانداران ذره بینی به کلیه موجوداتی اطلاق میشوند که به علت کوچک بودن ابعاد فقط با ((ذره بین)) یا ((میکروسکوپ نوری|میکروسکوپ)) قابل مشاهده هستند.|| | | ||میکروبیولوژی (Microbiology) علمی است که درباره ((منشا میکروارگانیسمها|میکروارگانیسمها)) یا جانداران ذره بینی بحث و گفتگو میکند. جانداران ذره بینی به کلیه موجوداتی اطلاق میشوند که به علت کوچک بودن ابعاد فقط با ((ذره بین)) یا ((میکروسکوپ نوری|میکروسکوپ)) قابل مشاهده هستند.|| |
| !دید کلی | | !دید کلی |
| تنوع بیولوژیکی در میکروارگانیسمها بیش از سایر موجودات میباشد. میکروارگانیسمها موجوداتی هستند که با چشم غیر مسلح مشاهده نمیشوند. شکل ، عمل و خصوصیات بیوشیمیایی یا مکانیزم ژنتیکی آنها ، بر اساس محدودیتهای مولکولی بنا شده است. میکروبیولوژی راههای مفیدی را برای شناسایی میکروارگانیسمها فراهم ساخته است. در طبقه بندی موجودات زنده ، ارگانیسمهایی را که حاوی ((هسته سلول|هسته)) بوده و هسته توسط غشایی احاطه شده است، از پروکاریوتها که ((ساختمان DNA|DNA)) آنها بطور فیزیکی از سیتوپلاسم جدا نشده است، مجزا کردهاند. بطور کلی میکروبیولوژی درباره ویروسها ، میکروارگانیسمهای پروکاریوتی و میکروارگانیسمهای یوکاریوتی بحث میکند. | | تنوع بیولوژیکی در میکروارگانیسمها بیش از سایر موجودات میباشد. میکروارگانیسمها موجوداتی هستند که با چشم غیر مسلح مشاهده نمیشوند. شکل ، عمل و خصوصیات بیوشیمیایی یا مکانیزم ژنتیکی آنها ، بر اساس محدودیتهای مولکولی بنا شده است. میکروبیولوژی راههای مفیدی را برای شناسایی میکروارگانیسمها فراهم ساخته است. در طبقه بندی موجودات زنده ، ارگانیسمهایی را که حاوی ((هسته سلول|هسته)) بوده و هسته توسط غشایی احاطه شده است، از پروکاریوتها که ((ساختمان DNA|DNA)) آنها بطور فیزیکی از سیتوپلاسم جدا نشده است، مجزا کردهاند. بطور کلی میکروبیولوژی درباره ویروسها ، میکروارگانیسمهای پروکاریوتی و میکروارگانیسمهای یوکاریوتی بحث میکند. |
| !تاریخچه | | !تاریخچه |
| علم میکروبیولوژی از سال 1674 هنگامی که __آنتوان لوون هوک__ ، با عدسی شیشهای خود دنیایی از موجودات ریز را در قطره آب برکه مشاهده کرد. در اواخر قرن 17 نظریه تولید خودبخودی مورد بحث قرار گرفت. در این زمان بسیاری از دانشمندان از جمله __فرانسیکوردی__ ، فکر میکردند میکروارگانیسمها از مواد غیر زنده ایجاد شدهاند. در سال 1766 __اسپالانزانی__ نتیجه گرفت که میکروبها از هوای غیرسترون وارد محلولهای غذایی شده و آنها را فاسد میکنند. دو ابرمرد دنیای علم که به کنار گذاشتن نظریه خلقالساعه کمک شایانی کردند شیمیدان فرانسوی به نام __پاستور__ و پزشک انگلیسی به نام __تندال__ بود. در 100 سال گذشته میکروب شناسان موفق به دریافت چند جایزه نوبل شدهاند. | | علم میکروبیولوژی از سال 1674 هنگامی که __آنتوان لوون هوک__ ، با عدسی شیشهای خود دنیایی از موجودات ریز را در قطره آب برکه مشاهده کرد. در اواخر قرن 17 نظریه تولید خودبخودی مورد بحث قرار گرفت. در این زمان بسیاری از دانشمندان از جمله __فرانسیکوردی__ ، فکر میکردند میکروارگانیسمها از مواد غیر زنده ایجاد شدهاند. در سال 1766 __اسپالانزانی__ نتیجه گرفت که میکروبها از هوای غیرسترون وارد محلولهای غذایی شده و آنها را فاسد میکنند. دو ابرمرد دنیای علم که به کنار گذاشتن نظریه خلقالساعه کمک شایانی کردند شیمیدان فرانسوی به نام __پاستور__ و پزشک انگلیسی به نام __تندال__ بود. در 100 سال گذشته میکروب شناسان موفق به دریافت چند جایزه نوبل شدهاند. |
|
| |
|
| |
| | | |
| | | | | |
- | {picture=ویروس ایدز.JPG} |
+ | {picture=aids-virus2.jpg} |
| | | |
| | | |
| | | | |
|
| !ویروسها | | !ویروسها |
| ((ویروس|ویروسها)) به علت داشتن خصوصیات خاصی با سایر موجودات زنده تفاوت دارند. یک ذره ویروس دارای مولکول ((اسید نوکلئیک)) DNA یا RNA بوده که توسط پوشش پروتئینی یا کپسید احاطه شده است. اسید نوکلئیک ویروس برای تکثیر در درون سلول به آنزیمهای سلول میزبان وابسته است. از تجمع اسید نوکلئیک و قطعات پروتئینی که به تازگی سنتز شدهاند، ذرات کامل ویروسی تشکیل میشود که به محیط خارج سلول رها میگردند. ویروسها بسیار متنوع بوده و از نظر ساختمان ، تشکیلات ژنوم ، بیان ژنوم ، ((تکثیر ویروسها|راههای تکثیر)) و سرایت باهم تفاوت زیادی دارند. ویروسها قادرند ((باکتری|باکتریها)) ، گیاهان و جانوران را آلوده کنند. | | ((ویروس|ویروسها)) به علت داشتن خصوصیات خاصی با سایر موجودات زنده تفاوت دارند. یک ذره ویروس دارای مولکول ((اسید نوکلئیک)) DNA یا RNA بوده که توسط پوشش پروتئینی یا کپسید احاطه شده است. اسید نوکلئیک ویروس برای تکثیر در درون سلول به آنزیمهای سلول میزبان وابسته است. از تجمع اسید نوکلئیک و قطعات پروتئینی که به تازگی سنتز شدهاند، ذرات کامل ویروسی تشکیل میشود که به محیط خارج سلول رها میگردند. ویروسها بسیار متنوع بوده و از نظر ساختمان ، تشکیلات ژنوم ، بیان ژنوم ، ((تکثیر ویروسها|راههای تکثیر)) و سرایت باهم تفاوت زیادی دارند. ویروسها قادرند ((باکتری|باکتریها)) ، گیاهان و جانوران را آلوده کنند. |
| !پریونها | | !پریونها |
| برخی کشفیات قابل توجه در سه دهه گذشته منجر به شناسایی خصوصیات مولکولی و ژنتیکی عاملی قابل انتقال به نام عامل __بیماری اسکراپی__ که نوعی بیماری تخریب کننده سیستم عصبی مرکزی در گوسفندان است، شده است. ساختمان پریونها فقط از پروتئین ساخته شده و فاقد اسید نوکلئیک است. بیماریهای ناشی از پریون در انسان به علت اینکه به صورت بیماریهای ژنتیکی و عفونی بروز میکند کاملا اختصاصی هستند. بررسی بر روی بیولوژی پریونها ، ضرورتی در تحقیقات پزشکی محسوب میشود. | | برخی کشفیات قابل توجه در سه دهه گذشته منجر به شناسایی خصوصیات مولکولی و ژنتیکی عاملی قابل انتقال به نام عامل __بیماری اسکراپی__ که نوعی بیماری تخریب کننده سیستم عصبی مرکزی در گوسفندان است، شده است. ساختمان پریونها فقط از پروتئین ساخته شده و فاقد اسید نوکلئیک است. بیماریهای ناشی از پریون در انسان به علت اینکه به صورت بیماریهای ژنتیکی و عفونی بروز میکند کاملا اختصاصی هستند. بررسی بر روی بیولوژی پریونها ، ضرورتی در تحقیقات پزشکی محسوب میشود. |
|
| |
|
| |
| | | |
| | | | | |
- | {picture=باکتری 2.JPG} |
+ | {picture=bacteriacell.jpg} |
| | | |
| | | |
| | | | |
|
| !باکتریها | | !باکتریها |
| ((باکتری|باکتریها)) متنوعترین و مهمترین میکروارگانیسمها هستند. تعداد کمی از آنها در انسان و حیوانات و گیاهان بیماریزا است. بطور کلی بدون فعالیت آنها ، حیات بر روی زمین مختل میگردد. بطور یقین یوکاریوتها از موجودات زنده باکتری مانند بوجود آمدهاند. نظر به اینکه باکتریها ساختمان سادهای داشته و میتوان به آسانی بسیاری از آنها را در شرایط آزمایشگاه کشت داد و تحت کنترل درآورد، میکروب شناسان مطالعه وسیعی درباره فرایندهای حیاتی آنها انجام دادهاند. درباره نحوه ((رشد و مرگ باکتریها)) ، ((متابولیسم باکتریها)) ، ((ژنتیک باکتریها)) ، ارتباط آنها با ویروسها و ... مطالعات گستردهای صورت گرفته است. | | ((باکتری|باکتریها)) متنوعترین و مهمترین میکروارگانیسمها هستند. تعداد کمی از آنها در انسان و حیوانات و گیاهان بیماریزا است. بطور کلی بدون فعالیت آنها ، حیات بر روی زمین مختل میگردد. بطور یقین یوکاریوتها از موجودات زنده باکتری مانند بوجود آمدهاند. نظر به اینکه باکتریها ساختمان سادهای داشته و میتوان به آسانی بسیاری از آنها را در شرایط آزمایشگاه کشت داد و تحت کنترل درآورد، میکروب شناسان مطالعه وسیعی درباره فرایندهای حیاتی آنها انجام دادهاند. درباره نحوه ((رشد و مرگ باکتریها)) ، ((متابولیسم باکتریها)) ، ((ژنتیک باکتریها)) ، ارتباط آنها با ویروسها و ... مطالعات گستردهای صورت گرفته است. |
| !قارچها | | !قارچها |
| قارچها دسته جداگانهای از یوکاریوتها را تشکیل میدهند. این دسته از میکروارگانیسمها همگی هتروتروف بوده و برای رشد و تکثیر به ترکیبات آلی جهت اخذ انرژی و ((کربن)) نیاز دارند. قارچها هوازی و یا بیهوازی اختیاری هستند. اکثر قارچها ساپروفیت بوده و در ((خاک)) و ((آب)) به سر میبرند و در این نواحی ، بقایای گیاهی و جانوری را تجزیه مینمایند. قارچها مانند باکتریها در تجزیه مواد و گردش عناصر در طبیعت دخالت داشته و حائز اهمیت هستند. علم مطالعه قارچهای انگل برای انسان را ((قارچ شناسی پزشکی)) گویند. که این انگلها بیماریهای زیادی را بوجود میآورند. | | قارچها دسته جداگانهای از یوکاریوتها را تشکیل میدهند. این دسته از میکروارگانیسمها همگی هتروتروف بوده و برای رشد و تکثیر به ترکیبات آلی جهت اخذ انرژی و ((کربن)) نیاز دارند. قارچها هوازی و یا بیهوازی اختیاری هستند. اکثر قارچها ساپروفیت بوده و در ((خاک)) و ((آب)) به سر میبرند و در این نواحی ، بقایای گیاهی و جانوری را تجزیه مینمایند. قارچها مانند باکتریها در تجزیه مواد و گردش عناصر در طبیعت دخالت داشته و حائز اهمیت هستند. علم مطالعه قارچهای انگل برای انسان را ((قارچ شناسی پزشکی)) گویند. که این انگلها بیماریهای زیادی را بوجود میآورند. |
| !پروتوزوئرها | | !پروتوزوئرها |
| پروتوزوئرها جانداران یوکاریوتیک تک سلولی هستند که به قلمرو آغازیان تعلق دارند. پروتوزوئرها از نظر ساختمان تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند. این دسته از جانداران ساکن آب و خاک بوده و از ذرات مواد غذایی و باکتریها تغذیه میکنند. عدهای از آنها بخشی از ((فلور طبیعی بدن)) جانداران را تشکیل میدهند. مطالعات این جانداران در محدوده علم میکروبیولوژی قرار دارد. | | پروتوزوئرها جانداران یوکاریوتیک تک سلولی هستند که به قلمرو آغازیان تعلق دارند. پروتوزوئرها از نظر ساختمان تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند. این دسته از جانداران ساکن آب و خاک بوده و از ذرات مواد غذایی و باکتریها تغذیه میکنند. عدهای از آنها بخشی از ((فلور طبیعی بدن)) جانداران را تشکیل میدهند. مطالعات این جانداران در محدوده علم میکروبیولوژی قرار دارد. |
| !میکروبیولوژی خاک | | !میکروبیولوژی خاک |
| خاک یکی از مخازن عمده میکروارگانیسمها محسوب میشود. فراوانترین میکروارگانیسمها در خاک ، باکتریها هستند. خاک باغچه در هر گرم محتوی میلیونها باکتری است. در جاهای عمیق تعداد آنها کاهش مییابد. قارچها به تعداد کمتر از باکتریها در خاک یافت میشوند. شاید مهمترین نقش میکروارگانیسمهای خاک ، شرکت آنها در ((چرخههای بیو- ژئوشیمیایی)) است که به گردش برخی عناصر شیمیایی در طبیعت کمک کرده و آنها را قابل مصرف میسازد. میکروبیولوژیستها در این زمینه تحقیقات زیادی انجام دادهاند. | | خاک یکی از مخازن عمده میکروارگانیسمها محسوب میشود. فراوانترین میکروارگانیسمها در خاک ، باکتریها هستند. خاک باغچه در هر گرم محتوی میلیونها باکتری است. در جاهای عمیق تعداد آنها کاهش مییابد. قارچها به تعداد کمتر از باکتریها در خاک یافت میشوند. شاید مهمترین نقش میکروارگانیسمهای خاک ، شرکت آنها در ((چرخههای بیو- ژئوشیمیایی)) است که به گردش برخی عناصر شیمیایی در طبیعت کمک کرده و آنها را قابل مصرف میسازد. میکروبیولوژیستها در این زمینه تحقیقات زیادی انجام دادهاند. |
| !میکروبیولوژی آب | | !میکروبیولوژی آب |
| در ((میکروبیولوژی آب)) ، میکروارگانیسمها و فعالیت آنها در آبهای طبیعی نظیر دریاچهها ، برکهها ، رودخانهها و دریاها مورد مطالعه قرار میگیرد. و میکروارگانیسمهای مفید و مضر برای انسان و سایر جانداران شناسایی میشوند. | | در ((میکروبیولوژی آب)) ، میکروارگانیسمها و فعالیت آنها در آبهای طبیعی نظیر دریاچهها ، برکهها ، رودخانهها و دریاها مورد مطالعه قرار میگیرد. و میکروارگانیسمهای مفید و مضر برای انسان و سایر جانداران شناسایی میشوند. |
| !میکروبیولوژی مواد غذایی | | !میکروبیولوژی مواد غذایی |
- | میکروارگانیسمها تغییرات مطلوب و نامطلوب در مواد غذایی پدید میآورند. و از طرف دیگر تهیه بسیاری از فرآوردههای غذایی بدون کمک میکروارگانیسمها ، امکانپذیر نیست. مانند کلم شور ، زیتون رسیده و پنیر. اسیدهای حاصل توسط میکروارگانیسمها و اضافه کردن آنها به مواد غذیی مانند خیار شور آنها را از گزند میکروارگانیسمهای نامطلوب حفظ می کند. این بخش از میکروبیولوژی ، امروزه کاربرد زیادی دارد. |
+ | میکروارگانیسمها تغییرات مطلوب و نامطلوب در مواد غذایی پدید میآورند. و از طرف دیگر تهیه بسیاری از فرآوردههای غذایی بدون کمک میکروارگانیسمها ، امکانپذیر نیست. مانند کلم شور ، زیتون رسیده و پنیر. اسیدهای حاصل توسط میکروارگانیسمها و اضافه کردن آنها به مواد غذیی مانند خیار شور آنها را از گزند میکروارگانیسمهای نامطلوب حفظ میکند. این بخش از میکروبیولوژی ، امروزه کاربرد زیادی دارد. |
|
| |
|
| |
| | | |
| | | | | |
| {picture=b.Mic.15.gif} | | {picture=b.Mic.15.gif} |
| | | |
| | | |
| | | | |
|
| !عوامل ضد میکروبی | | !عوامل ضد میکروبی |
| مواد دارویی موادی هستند که برای درمان ((بیماریهای عفونی)) یا جلوگیری از وقوع بیماری بکار میروند . این مواد معمولا از باکتریها و قارچها بدست میآیند و اخیرا برخی از آنها را در کارخانجات میسازند. از مواد شیمیایی هنگامی میتوان برای درمان بیماریهای عفونی استفاده کرد که دارای اثر سمی انتخابی باشند. یعنی ضمن متوقف کردن رشد یا نابودی عامل مولد بیماری ، به سلول میزبان آسیبی نرسانند. علاوه بر سمیت انتخابی ، داروها باید بتوانند به داخل بافتها و سلولهای میزبان نفوذ کننده و تغییری در مکانیزم دفاعی طبیعی میزبان بوجود نیاورند. از عوامل ضد میکروبی میتوان به ((آنتی بیوتیک|آنتی بیوتیکها)) اشاره کرد. | | مواد دارویی موادی هستند که برای درمان ((بیماریهای عفونی)) یا جلوگیری از وقوع بیماری بکار میروند . این مواد معمولا از باکتریها و قارچها بدست میآیند و اخیرا برخی از آنها را در کارخانجات میسازند. از مواد شیمیایی هنگامی میتوان برای درمان بیماریهای عفونی استفاده کرد که دارای اثر سمی انتخابی باشند. یعنی ضمن متوقف کردن رشد یا نابودی عامل مولد بیماری ، به سلول میزبان آسیبی نرسانند. علاوه بر سمیت انتخابی ، داروها باید بتوانند به داخل بافتها و سلولهای میزبان نفوذ کننده و تغییری در مکانیزم دفاعی طبیعی میزبان بوجود نیاورند. از عوامل ضد میکروبی میتوان به ((آنتی بیوتیک|آنتی بیوتیکها)) اشاره کرد. |
| !ارتباط میکروبیولوژی با سایر علوم | | !ارتباط میکروبیولوژی با سایر علوم |
| میکروبیولوژی یک علم کاربردی است که با بسیاری از شاخههای علوم رابطه نزدیک دارد. از جمله میتوان به ((ژنتیک)) ، ((پزشکی)) ، ((زیست شناسی سلولی)) ، ((انگل شناسی)) ، ((قارچ شناسی پزشکی)) و ((بیوشیمی)) اشاره کرد. | | میکروبیولوژی یک علم کاربردی است که با بسیاری از شاخههای علوم رابطه نزدیک دارد. از جمله میتوان به ((ژنتیک)) ، ((پزشکی)) ، ((زیست شناسی سلولی)) ، ((انگل شناسی)) ، ((قارچ شناسی پزشکی)) و ((بیوشیمی)) اشاره کرد. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| *((اثرات محیط بر باکتریها)) | | *((اثرات محیط بر باکتریها)) |
| *((انگل شناسی)) | | *((انگل شناسی)) |
- | *((باکتری)) | |
| *((پزشکی)) | | *((پزشکی)) |
| *((زیست شناسی)) | | *((زیست شناسی)) |
| *((قارچ شناسی پزشکی)) | | *((قارچ شناسی پزشکی)) |
| *((گروههای عمده باکتریها)) | | *((گروههای عمده باکتریها)) |
| *((منشا میکروارگانیسمها)) | | *((منشا میکروارگانیسمها)) |
| *((میکروبیولوژی صنعتی)) | | *((میکروبیولوژی صنعتی)) |
| *((میکروبیولوژی مواد غذایی)) | | *((میکروبیولوژی مواد غذایی)) |
- | *((ویروس)) | |
| *((ویروس شناسی)) | | *((ویروس شناسی)) |