تاریخچه ی:
مورفولوژی ویروس
!نگاه اجمالی
امروزه ((ویروس|ویروسها)) را به کمک رنگ آمیزیهای مخصوص و اختصاصی و با استفاده از ((میکروسکوپ الکترونی)) مورد مطالعه قرار میدهند و به این ترتیب شکل کسپید ویروسها را مشخص میکنند. برای این کار رنگ آمیزیهایی اختصاصی مثل رنگ آمیزی منفی و... از مواد اختصاص مثل ((اسید تنگستیک)) ، ((فسفو تنگستات پتاسیم)) و یا ((اورانیل استات)) استفاده میکنند. در این روش فلزات سنگین روی پارتیکولهای ویروسی مینشینند (مثل تودههای غبار مانند). به این ترتیب در میکروسکوپ الکترونی قابل مشاهده میشوند.
!تقسیمات ساختمانی کپسیمه ویروسها
امروزه به کمک میکروسکوپ الکترونی و ((اشعه ایکس)) ، اکثریت ویروسها را مورد مطالعه قرار دادهاند و ساختمان کپسید ویروسها را در سه دسته یا سه گروه تقسیم بندی کردهاند. که موارد زیر است.
*تقارن ایکوزا Icosa Hedral Symetry یا (Spherical).
*Helical Symetry یا (Rod like).
*Complex Structure Coviod Brick Shaped.
!((ویروس کروی)) (Spherical)
اکثریت ویروسهای حیوانی و ویروسهای بیماری زا انسانها در این گروه قرار دارند که بعضی از آنها بدون لفاف و بعضی لفاف دارند که از جمله ویروسهای بدون لفاف این گروه ((ویروس فلج اطفال)) (Polio)) میباشد و از ویروسهای لفاف دار این گروه ((ویروس آنفولانزا)) و پاراآنفولاآنزا میباشد. ویروسهای این گروه میتوانند RNA دار یا DNA دار باشند. همچنین میتوانند لفاف دار یا فاقد لفاف باشند. این شکل از کپسید (کروی) معمولا با سنتز 1 یا 2 نوع ((پروتئین)) به وجود میآیند. در نتیجه یک صرفه جویی اقتصادی یا Vival Economy محسوب میشود. تعداد کل کپسومرها در این شکل با فرمول N=10(n-1)2+2 بدست میآید که n تعداد کپسومرهای موجود در یک ضلع مثلث متساوی الاضلاع مسطح ویروسها است. توضیح اینکه این شکل از ویروسها از 20 سطح ، 12 گوشه و 30 ضلع ساخته شده است و هر سطح ، از یک مثلث متساوی الاضلاع ساخته شده است. ساده ترین ویروس یک ((باکتریوفاژ)) است که 12 کپسومر دارد.
!((ویروس Helical))
این نوع از کپسید ویروسها ، ((اسید نوکلوئیک)) مثل مارپیچی در داخل است. کپسومرها طوری در زنجیره اسید نوکلوئیک مینشینند که منظره هلیکس را به این ساختمان میدهند. در شکل چنین ساختمانی ، اسید نوکلوئیک و کپسومرها تواما مسئولاند. ولی در ویروسهای کروی ، کپسومرها بطور مستقل چنین شکلی را میرسازند و اسید نوکلوئیک دخالتی ندارد. ویروسهای هلیکال و RNA دار و لفاف دار ، ((پاتوژن|پاتوژن انسانی)) هستند و ویروسهای هلیکال و RNA دار بدون لفاف ، پاتوژن گیاهان هستند. مثل ((ویروس موزائیک توتون)) (TMV). تعداد کپسومرهای این دسته از ویروسها با استفاده از ((میکروسکوپ الکترونی|میکروسکوپ الکترونی قوی)) و محاسبات ریاضی امکانپذیر است. مثلا در مورد TMV این رقم 2160 عدد میباشد.
!ویروسهای اووئید یا Break Shaped
این گروه مثل گروه اول شکل منظم هندسی دارند و مثل گروه دوم میله مانند و منظم نیستند. بلکه به اشکال اووئید (تخم مرغی) و یا Break Shap یا آجری دیده میشوند. استثنائا این دسته از ویروسها از نظر اندازه بزرگترین ویروسها به شمار میروند و از جمله ویروسهای این گروه ((ویروس آبله)) یا Vaccina میباشد.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((اسید تنگستیک))
*((اسید نوکلوئیک))
*((پاتوژن))
*((کپسید))
*((ویروس))
*((ویروس Helical))
*((ویروس آبله))
*((ویروس آنفولانزا))
*((ویروس فلج اطفال))
*((ویروس کروی))
*((ویروس موزائیک توتون))