تاریخچه ی:
موازنه
"موازنه" نوعی از سجع متوازن است که فقط مربوط به قافیه در شعر یا آخر جمله در نثر نباشد.
"موازنه" یعنی از اول تا آخر مطلب (نظم یا نثر) کلماتی را بیاورند که هر کدام با قرینه ی خود در "وزن" یکی باشند و در حرف "رَوی" (حروف هم وزن آخر دو کلمه)، متفاوت باشند.
__نمونه ای از موازنه در نثر: __
~~green:فلان را کرم بی شمار است و هنر بی حساب، دارای عزمی است متین و طبعی کریم. ~~
__نمونه ای از موازنه در شعر: __
در بعضی از موارد ممکن است دو بیت متوالی را قرینه یکدیگر قرار داده و صنعت "موازنه" را استفاده کنند.مانند:
~~green:آنکه مال خزاین گیتی ----- نیست با جود دست او بسیار
و آنکه کشف سرایر گردون ----- نیست در پیش طبع او دشوار ~~