!نگاه کلی
((مواد شیمیایی)) سنتزی ترکیباتی هستند که در طبیعت یافت نمیشوند و اغلب توسط ((دانشمندان شیمی|شیمیدانان)) از اجسام سادهتر یا فروپاشی موادی با ساختار پیچیدهتر ، سنتز میشوند. اکثر این مواد مصرف تجاری دارند و بخش اعظم آنها ترکیباتی آلی هستند که از ((نفت)) به عنوان منبع اولیه کربن در ساختمان این ترکیبات استفاده شده است. از ((ترکیبات آلی سنتزی)) که سمی هم هستند در مهار انواع آفتها استفاده میشود و سمیت این مواد موجب نگرانی از لحاظ سلامتی انسان و سایر موجودات و همچنین ((آلودگی محیط زیست)) شده است.
{picture file=img/daneshnameh_up/ch2.jpg}
|
!آفتکشها
((آفتکش|آفتکشها)) ترکیباتی هستند که یک موجود نامطلوب را از بین برده و یا با مداخله در فرایند تکثیر آنها ، جمعیتشان را مهار میکنند. خاصیت مشترک تمام آفتکشهای شیمیایی این است که فرایند سوخت و ساز مهم موجوداتی را که این مواد برای آنها سمی است، مسدود میکنند. آفتکشها بطور گسترده در مهار آفتهای کشاورزیمانند ((علف هرز|علفهای هرز)) و همچنین ((حشرات)) مورد استفاده قرار میگیرند. آفتکشهای سنتزی از همان اوایل مصرف به علت تاثیری که در سلامت انسان در اثر مصرف مواد غذایی آغشته با این ((مواد شیمیایی)) دارند موجب نگرانی بوده است.
!تاریخچه استفاده از آفتکشها
یونانیها حدود 1000 سال پیش از میلاد برای ضد عفونی کردن خانههای خود از{TEX()} {SO_2} {TEX}حاصل از سوزاندن ((آلوتروپهای گوگرد|گوگرد جامد)) استفاده میکردند. این عمل تا قرن نوزدهم با وارد کردن این عنصر در شمع مورد استفاده قرار میگرفت. استفاده از ((آرسنیک)) و ترکیبات آن برابر ((مهار حشرات)) حداقل به سال 900 میلادی بر میگردد و از اواخر قرن نوزدهم تا ((جنگ جهانی دوم)) کاملا گسترش یافت.
سبز پاریس که ((نمک مس)) با یون آرسنیک است ((حشرهکش)) معروفی است که در سال 1867 معرفی شد. ترکیبات آرسنیک در دهههای 1930 تا 1950 بطور گسترده مورد استفاده قرار میگرفت تا اینکه در سالهای 1940 تا 1950 ((صنایع شیمیایی)) آمریکا مقادیر زیادی از آفتکشهای جدید بویژه حشرهکشها را که ((ترکیبات آلی کلردار)) بودند، تولید کردند.
!انواع آفتکشها
آفتکشها انواع مختلفی دارند اما پرکاربردترین آنها عبارتند از:
!!حشرهکشها
((انواع حشرهکش|حشرهکشها)) هزاران سال است که توسط مردم استفاده میشوند. انگیزه اصلی برای استفاده از آنها مهار امراضی است که ((حشرات ناقل)) آن هستند. ((بیماری مالاریا|مالاریا)) ، ((بیماری تب زرد|تب زرد)) و ... نمونههایی از این امراض هستند. عامل دیگر استفاده از حشرهکشها این است که حشرات به محصولات غذایی آسیب میرسانند.
از مهمترین حشرهکشها میتوان ترکیبات آلی کلردار مانند ((ددت)) را نام برد که در گذشته بصورت گسترده مورد استفاده قرار میگرفت. توکسافنها و سیکلوپنتادیانهای کلردار شده مانند هپتا کلروآلدرین جز ((مواد آلی)) حشرهکشها محسوب میشوند. امروزه از حشرهکشهای آلی فسفاتدار که مدت زیادی در ((محیط زیست)) انبار نمیشوند، استفاده میشود.
!!علفکشها
این مواد اغلب برای از بین بردن ((علف هرز|علفهای هرز)) بدون آسیب رساندن به محصولات اصلی بکار میرود. در اوایل قرن بیستم از نمکهای معدنی مثل {TEX()} {CuSO_4 , NaClO_3} {TEX} (سدیم کلرات) بعنوان افشانههای ((انواع علفکش|علفکش)) استفاده میکردند. بعدها ((ترکیبات آلی آرسنیکدار)) جای آنها را گرفتند ولی امروزه علفکشهای معدنی و آلی فلزی بدلیل دوام آنها در خاک از دور خارج شدهاند و ترکیبات کاملا آلی جای آنها را گرفتهاند که میتوان به عنوان ((انواع علفکش|علفکشهای تریآزین)) اشاره کرد که ((انواع علفکش|آترازین)) مشهورترین عضو این گروه برای نابود کردن علفهای هرز ((مزارع ذرت)) بکار میرود.
!!قارچکشها
قارچکشها برای مهار کردن رشد انواع مختلف ((قارچ|قارچها)) بکار میرود. ((گوگرد)) به شکل گرد و افشانه به عنوان ((قارچکش)) برای مبارزه با زنگزدگی گرد مانند روی ((گیاهان)) استفاده میشود. ((هگزاکلروبنزن)) به عنوان یک قارچکش کشاورزی برای محصولات ((گندم)) مصرف میشود. از ترکیبات آلی جیوه مانند ((متیل جیوه)) هم به عنوان قارچکش برای محافظت دانههای گندم استفاده میشود.
!تاثیر ترکیبات آلی سمی بر روی محیط زیست
در ترکیب اکثر آفتکشهای آلی از ((کلر)) استفاده میشود. شکستن پیوند کلر و کربن دشوار است و حضور کلر باعث کم شدن واکنشپذیری سایر پیوندها میشود. هرچند این خاصیت باعث دوام بیشتر ((آفتکش)) میشود، اما با وارد شدن ((ترکیبات آلی کلردار)) به ((محیط زیست)) تخریب آنها به کندی صورت میگیرد و باعث تراکم آنها در محیط زیست میشود. ترکیبات کلردار آلی آبگریزند. اما در ((چربی|چربیها)) حل میشوند. این خاصیت سبب جمع شدن آنها در ((بافت چربی)) انسان و موجودات دیگر میشود.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((آفت کش))
*((آرسنیک))
*((آلایندههای محیط زیست))
*((آلودگی شیمیایی))
*((آلودگی محیط زیست))
*((ترکیبات آلی کلردار))
*((ترکیبات آلی آرسنیکدار))
*((انواع حشره کش))
*((ددت))
*((ددت و تاثیر آن بر محیط زیست))
*((انواع علفکش))
*((قارچ))
*((قارچکش))
*((متیل جیوه))
*((مواد شیمیایی))
*((هگزاکلروبنزن))