: منشا تشکیل نفت

!دید کلی

قبلا در مورد منشا نفت دو نظریه ارائه می‌شد: ''__تشکیل نفت از منشا آلی__'' و ''__از منشا غیر آلی__. ''دلایل ارائه شده در مورد منشا غیر آلی ( معدنی) نفت بسیار ضعیف بوده و امروزه باطل شناخته می‌شود. همه محققین این عقیده را دارند که کانسارهای ((بیتومن|بیتومن‌های طبیعی)) از عناصر آلی و در داخل تشکیلات رسوبی بوجود می‌آیند. البته تشکیل ((متان)) به صورت معدنی که در فضا و در چندین سیاره دیگر یافت می‌شود استثنایی در این مورد است. معمولا متان معدنی نمی‌تواند تشکیل ذخایر عمده گازی را بدهد.

!حمل و ته نشست مواد آلی در دریا

وقتی که ((نفت)) از ((مواد آلی)) مشتق شد مهم فهمیدن چگونگی ته نشست آن مواد در داخل ((رسوبات دریایی)) است. در هر سال حدود 5.1¹⁰ تن مواد آلی در اقیانوسهای جهان تولید می‌شوند که اکثریت آنها در داخل رسوبات دریایی مدفون می‌شوند. مواد حاصل از ((فرسایش سنگ|فرسایش سنگها)) در خشکی به داخل اقیانوسها حمل می‌شوند و در مناطق ساحلی خصوصا در ((دلتا|دلتاهای رودخانه‌ای)) بیشتر از سایر جاها رسوب می‌کنند. همچنین مقدار مشابهی از مواد گیاهی حاصل از خشکی نیز در داخل اقیانوسها انباشته می‌شوند.

!!فیتوپلانکتونها

بیشتر فرآوردهای بیولوژیکی تا اعماق 50 - 30 متری اقیانوسها وجود دارند و تمامی رویش ((فیتوپلانکتون|فیتوپلانکتونها)) در اعماقی که نور خورشید جهت انجام ((فتوسنتز|فرآیند فتوسنتز)) به آنجا می‌رسد، صورت می‌گیرد (اعماق 150 - 100 متری). فیتوپلانکتونها تولید کننده‌های مواد غذایی برای سایر موجودات ((اقیانوس)) هستند. ((زئوپلانکتون|زئوپلانکتونها)) از فیتوپلانکتونها تغذیه کرده بنابراین ازدیاد تنها در جاهایی صورت می‌گیرد که تولیدات فیتوپلانکتونی زیاد باشد موجوداتی که می‌میرند، به اعماق دریا فرو می‌روند و ممکن است در اثر پوسیده شدن آزاد شدن مواد مغذی گردند که این چرخه ، در اعماق زیاد صورت می‌گیرد.

!!آب

!انرژی نفت

انرژی موجود در ((نفت)) که ما امروزه از آن استفاده می‌کنیم قبلا به صورت ((انرژی خورشیدی)) ذخیره شده بود. در عمل فتوسنتز ((دی‌اکسید کربن)) و ((آب)) با انرژی کم به ((هیدرات کربن)) با انرژی زیاد تبدیل می‌گردد (مانند ((گلوکز)))

::__CO₂ + H₂O → CH₂O + O₂__::

که در این رابطه CH₂O هیدرات کربن مانند گلوکز است. این انرژی می‌تواند مستقیما توسط موجودات برای ((تنفس|عمل تنفس)) استفاده شود که در اثر فرآیند معکوس ، هیدراتهای کربن مجددا به دی‌اکسید کربن و آب شکسته می‌شوند که اکسیداسیون 100 گرم گلوکز 375 کیلوکالری انرژی آزاد می‌کند.

!فتوسنتز و ذخیره انرژی در مواد آلی

مقداری از انرژی انباشته شده در ((گیاهان)) در طول عمل فتوسنتز در اثر تنفس تلف می‌شوند و هر یک از تولیدات هیدرات کربن که در سوختن استفاده نمی‌شود، می‌تواند بصورت گلوکز یا ((سلولز)) در دیواره سلولی ذخیره شود. فتوسنتز همچنین منبع بیوشیمیایی برای ((سنتز پروتئین|سنتز لیپدو پروتئین)) است.

((نیتروژن)) و ((فسفر)) و بسیاری از ((عناصر واسطه)) برای تشکیل مواد آلی (((پروتوپلاسم))) در زندگی موجودات ضروری می‌باشد و کمبود این مواد در دریا باعث مرگ تعداد بسیاری زیادی از جانداران می‌شود که این عمل به صورت انعکاسی و زنجیره‌ای توسط SH₂ مسموم کننده حاصل از اجساد جانداران مرده محیط انجام پذیرد. باید گفت که پروتئینها ملکولهای پیچیده بزرگی هستند که از ((آمینو اسید|آمینو اسیدهای)) متراکم ساخته شده‌اند. مانند ((گلیسین)) به فرمول : {TEX()} {CH_2NH_2COOH} {TEX}

||

مواد زنده|اجزای آلی|((هیدرات کربن|هیدراتهای کربن))|((نور خورشید))

((پروتوپلاسم))|((پروتئین))| |((سلولز))

((زئوپلانکتون))|((لیپید))|((گلوکز))|مواد مغذی

| |((نشاسته))|((فسفر)) ، ((نیتروژن)) و ((فلزات واسطه))

||

!مهمترین مواد آلی تشکیل دهنده نفت

((جلبکهای پلانکتونیک)) (پلانکتونی) ، مهمترین شرکت کننده‌هایی از مواد آلی هستند که در تشکیل نفت دخالت دارند، در این میان دیاتومه‌ها مهمترین آنها می‌باشند چون دارای اسکلت سیلیسی بوده و بخش آلی آنها شامل تقریبا 31 درصد هیدرات کربن و 48 - 24 درصد پروتئین و 15 - 2 در لیپید است. همچنین ((دینوفلاگلات|دینوفلاگلاتها)) Dinoflagellaies ، ترکیب مشابه‌ای با اینها دارند.

!!زئوپلانکتونها Zeoplanciones

زئوپلانکتونها مواد آلی غنی از لیپید را می‌سازند و مشتق شده‌اند از :

*__((رادیولار|رادیولارها)) (Radiolarites ) :__ با پوسته سیلیسی ، بخش وسیع ، بخصوص در آبهای نواحی گرمسیر.

*__((فرامینیفر|فرامینیفرها)) (Foraminiferes) :__ با پوسته کربنات کلسیم‌دار مانند (((گلوبیژرین))).

*__((پتروپود|پتروپودها)) (Detropodes) :__ دارای عضو پا مانند هستند که به صورت زائده نرم آویزان است و حاوی پوسته کربناتی هستند.

در زنجیره غذایی این زئوپلانکتونها ، توسط ((سخت پوستان)) خورده می‌شوند که آنها نیز به نوبه خود توسط ماهیها خورده می‌شوند. در ((زنجیره غذایی)) طبیعی هر بند را یک سطح تروپیک می‌نامند و هر بند در طول کاهش زنجیره تراکم زیستی ضریبی از 10 دارد.

!دلتاها و تشکیل نفت

در ((مرداب|مردابهای ساحلی)) خصوصا ((دلتا|دلتاها)) ، تولیدات زیاد مواد آلی سبب رویش و شکل گرفتن ((گیاهان)) و درختان می‌شود که در بقایای این گیاهان بزرگ امکان دارد ((تورب)) تشکیل شده و با قرار گرفتن در عمق بیشتر و دگرگون شدن به ((لیگنیت)) و ((زغال بیتومینوز|زغالهای بیتومینوز)) تبدیل گردد که چنین ته نشستهایی یک ((ذخایر نفت و گاز|منبع ذخیره نفت و گاز)) نیز می‌باشند. همچنین مواد گیاهی شامل ((چوب)) که به صورت شناور در رودخانه‌ها حمل می‌شوند در محیطهای دلتایی نزدیک سواحل پس از کاسته شدن سرعت آب ته نشین شده و به ته آب فرو می‌روند.

!!اسید هومیک {TEX()} {C_2OHOO_6} {TEX}

فرآورده‌های آب ((رودخانه)) حاوی مواد غذایی معدنی و همچنین شامل مقدار قابل ملاحضه‌ای ((مواد آلی)) می باشند که از این مواد مخصوصا ((اسید هومیک)) و مواد مشابهی که در اثر ((سنتز مواد گیاهی|تجزیه مواد گیاهی)) حاصل می‌شوند می‌توان نام برد. اسید هومیک به صورت ضعیف در آب حل می‌شود و نقش قابل ملاحظه‌ای را در بوجود آوردن منابع هیدروکربنی عهده‌دار است.

!مباحث مرتبط با عنوان

*((استخراج نفت))

*((اسید هومیک))

*((جلبکهای پلانکتونیک))

*((ذخایر نفت و گاز))

*((رسوبات دریایی))

*((زئوپلانکتون))

*((سنتز مواد گیاهی))

*((فیتوپلانکتون))

*((گاز طبیعی))

*((لیگنیت))

*((متان))