تاریخچه ی:
محلولهای استاندارد
تفاوت با نگارش: 2
| | | |
| ||محلولی را استاندارد می گویند که در آن ، رابطه بین مقادیر ماده حلشده و محلول یا رابطه بین مقدار ماده حلشده و حلال بنحوی معلوم باشد. با معلوم بودن مقدار ماده حلشونده و مقدار ((حلال)) تشکیل دهنده محلول ، غلظت محلول مشخص میگردد. بسیاری از ((واکنش شیمیایی|واکنشها)) در حالت محلول انجام میشوند و محاسبههای کمی برای اینگونه واکنشها بر مبنای غلظت آنها صورت میگیرد. برای بیان غلظت ، روشهای گوناگونی وجود دارد و محلولهای استاندارد را براساس غلظت بیان میکند.
محلولهای استاندارد کاربردهای زیادی دارند، از جمله در تجزیه های تیترسنجی (تیتراسیون) ، واکنشهای خنثی شدن و واکنشهای ((اکسیداسیون-احیا)) و...|| | | ||محلولی را استاندارد می گویند که در آن ، رابطه بین مقادیر ماده حلشده و محلول یا رابطه بین مقدار ماده حلشده و حلال بنحوی معلوم باشد. با معلوم بودن مقدار ماده حلشونده و مقدار ((حلال)) تشکیل دهنده محلول ، غلظت محلول مشخص میگردد. بسیاری از ((واکنش شیمیایی|واکنشها)) در حالت محلول انجام میشوند و محاسبههای کمی برای اینگونه واکنشها بر مبنای غلظت آنها صورت میگیرد. برای بیان غلظت ، روشهای گوناگونی وجود دارد و محلولهای استاندارد را براساس غلظت بیان میکند.
محلولهای استاندارد کاربردهای زیادی دارند، از جمله در تجزیه های تیترسنجی (تیتراسیون) ، واکنشهای خنثی شدن و واکنشهای ((اکسیداسیون-احیا)) و...|| |
| |
| + | |
| + | | |
| {picture=_ggttqq_kh-1.jpg} | | {picture=_ggttqq_kh-1.jpg} |
| + | |
| + | |
| | | | |
|
| !محلولهای استاندارد مورد کاربرد | | !محلولهای استاندارد مورد کاربرد |
| !!محلول درصد جرمی | | !!محلول درصد جرمی |
| محلولی است که در آن مقداری ماده حلشونده در 100 گرم محلول ، حل شده باشد.
| | محلولی است که در آن مقداری ماده حلشونده در 100 گرم محلول ، حل شده باشد.
|
| ~~green:__::100*جرم محلول/جرم ماده حل شونده = درصد جرمی::__~~ | | ~~green:__::100*جرم محلول/جرم ماده حل شونده = درصد جرمی::__~~ |
| در صورت و مخرج باید از یک نوع یکای جرم استفاده شود. یعنی هر دو باید برحسب میلیگرم ، گرم یا کیلوگرم بیان شوند. مثلا ، بر روی بر چسب محلول شست وشوی دهان نوشته می شود: "__محلول استریل سدیم کلرید 9/0 درصد برای شستشو__". عبارت "سدیم کلرید 9/0 درصد" یعنی در 100 گرم از این محلول 9/0 گرم سدیم کلرید وجود دارد و بقیه آن ((آب)) است.
برای محلولهای بسیار رقیق ، معمولا غلظت بر حسب قسمت در میلیون (ppm) بیان میشود.
| | در صورت و مخرج باید از یک نوع یکای جرم استفاده شود. یعنی هر دو باید برحسب میلیگرم ، گرم یا کیلوگرم بیان شوند. مثلا ، بر روی بر چسب محلول شست وشوی دهان نوشته می شود: "__محلول استریل سدیم کلرید 9/0 درصد برای شستشو__". عبارت "سدیم کلرید 9/0 درصد" یعنی در 100 گرم از این محلول 9/0 گرم سدیم کلرید وجود دارد و بقیه آن ((آب)) است.
برای محلولهای بسیار رقیق ، معمولا غلظت بر حسب قسمت در میلیون (ppm) بیان میشود.
|
| ~~green:__::106*جرم محلول/جرم ماده حل شونده=ppm::__~~ | | ~~green:__::106*جرم محلول/جرم ماده حل شونده=ppm::__~~ |
| اگر حلال ، آب باشد و مقدار ماده حلشونده چنان کم باشد که چگالی محلول همچنان g.mL-1 1,0 باقی بماند، در اینصورت رابطه به قرار زیر خواهد بود:
| | اگر حلال ، آب باشد و مقدار ماده حلشونده چنان کم باشد که چگالی محلول همچنان g.mL-1 1,0 باقی بماند، در اینصورت رابطه به قرار زیر خواهد بود:
|
| ~~green:__::لیتر محلول/میلی گرم ماده حل شونده≈ppm::__~~ | | ~~green:__::لیتر محلول/میلی گرم ماده حل شونده≈ppm::__~~ |
| از ppm برای بیان مقادیر بسیار کم ((آنیون و کاتیون|کاتیونها و آنیونها)) در آب دریا ، بدن جانداران ، بافتهای گیاهی و میزان آلایندههای هوا و بطور کلی ، در مواردی که مقدار ماده حلشونده خیلی جزئی باشد، استفاده میشود. | | از ppm برای بیان مقادیر بسیار کم ((آنیون و کاتیون|کاتیونها و آنیونها)) در آب دریا ، بدن جانداران ، بافتهای گیاهی و میزان آلایندههای هوا و بطور کلی ، در مواردی که مقدار ماده حلشونده خیلی جزئی باشد، استفاده میشود. |
| |
| + | |
| + | | |
| {picture=_ggttqq_chemistry.gif} | | {picture=_ggttqq_chemistry.gif} |
| + | |
| + | |
| | | | |
|
| !!محلول گرم در لیتر (غلظت معمولی-C) | | !!محلول گرم در لیتر (غلظت معمولی-C) |
| در این محلولها ، مقداری ماده حلشونده در یک لیتر محلول وجود دارد.
| | در این محلولها ، مقداری ماده حلشونده در یک لیتر محلول وجود دارد.
|
| ~~green:__::حجم محلول به لیتر/مقدار ماده حل شونده به گرم= C::__~~ | | ~~green:__::حجم محلول به لیتر/مقدار ماده حل شونده به گرم= C::__~~ |
| برای مثال ، اگر در 200 میلیلیتر از محلولی به اندازه 4 گرم پتاسیم کلرید حلشده باشد، غلظت معمولی این محلول ، 20 گرم در لیتر خواهد بود.
| | برای مثال ، اگر در 200 میلیلیتر از محلولی به اندازه 4 گرم پتاسیم کلرید حلشده باشد، غلظت معمولی این محلول ، 20 گرم در لیتر خواهد بود.
|
| ~~green:__::200ml*1 L / 1000 ml=0,2 L لیتر محلول::__~~ | | ~~green:__::200ml*1 L / 1000 ml=0,2 L لیتر محلول::__~~ |
| ~~green:__::C=4g / 0,2 L=20 g.L-1::__~~ | | ~~green:__::C=4g / 0,2 L=20 g.L-1::__~~ |
| !!محلول مول در لیتر (مولار CM) | | !!محلول مول در لیتر (مولار CM) |
| غلظت مولار رایجترین روش برای بیان غلظت است و محلول مولار ، محلولی است که در هر لیتر آن ، به اندازه یک مول ماده حلشونده ، حل شده باشد. مانند محلول یک مول بر لیتر لیتیم کلرید که در آن ، یک لیتر محلول دارای یک مول لیتیم کلرید است.
| | غلظت مولار رایجترین روش برای بیان غلظت است و محلول مولار ، محلولی است که در هر لیتر آن ، به اندازه یک مول ماده حلشونده ، حل شده باشد. مانند محلول یک مول بر لیتر لیتیم کلرید که در آن ، یک لیتر محلول دارای یک مول لیتیم کلرید است.
|
| ~~green:__::حجم محلول (لیتر)/مقدار ماده حل شونده (مول)=غلظت مولار (M)::__~~ | | ~~green:__::حجم محلول (لیتر)/مقدار ماده حل شونده (مول)=غلظت مولار (M)::__~~ |
| !!محلول مولال (m) | | !!محلول مولال (m) |
| محلولی که در آن یک مول ماده حلشونده در یک کیلوگرم حلال شده باشد، محلول مولال نامیده میشود. از غلظت مولال در مطالعه ((خواص کولیگاتیو)) محلولها بکار میرود.
| | محلولی که در آن یک مول ماده حلشونده در یک کیلوگرم حلال شده باشد، محلول مولال نامیده میشود. از غلظت مولال در مطالعه ((خواص کولیگاتیو)) محلولها بکار میرود.
|
| ~~green:__::مقدار ماده حل شونده (مول)/کیلوگرم حلال= غلظت مولال (m)::__~~ | | ~~green:__::مقدار ماده حل شونده (مول)/کیلوگرم حلال= غلظت مولال (m)::__~~ |
| برای مثال ، اگر در 200 گرم آب خالص ، 0,03 مول کلرید پتاسیم حل شده باشد، مولالیته محلول عبارت خواهد بود:
| | برای مثال ، اگر در 200 گرم آب خالص ، 0,03 مول کلرید پتاسیم حل شده باشد، مولالیته محلول عبارت خواهد بود:
|
| ~~green:__::200g*1 Kg/1000 g=0,2 Kg کیلوگرم حلال::__~~ | | ~~green:__::200g*1 Kg/1000 g=0,2 Kg کیلوگرم حلال::__~~ |
| ~~green:__::مولال m=0,03(mol)/0,2Kg=0,15::__~~ | | ~~green:__::مولال m=0,03(mol)/0,2Kg=0,15::__~~ |
| !!محلول نرمال (N) | | !!محلول نرمال (N) |
| محلول نرمال ، محلولی است که یک اکی والان گرم ماده حلشونده در یک لیتر آن و یا یک میلیاکیوالان گرم در هر لیتر آن حل شده باشد.
| | محلول نرمال ، محلولی است که یک اکی والان گرم ماده حلشونده در یک لیتر آن و یا یک میلیاکیوالان گرم در هر لیتر آن حل شده باشد.
|
| *__مفهوم اکی والان گرم:__ مقدار وزن اکی والان مواد مختلف طبق رابطه زیر به دست میآید: ::~~green:__E=M/n__~~:: | | *__مفهوم اکی والان گرم:__ مقدار وزن اکی والان مواد مختلف طبق رابطه زیر به دست میآید: ::~~green:__E=M/n__~~:: |
| که M ، جرم مولکولی و n (ظرفیت) برای مواد مختلف به قرار زیر بدست میآید: | | که M ، جرم مولکولی و n (ظرفیت) برای مواد مختلف به قرار زیر بدست میآید: |
| مقدار n برای اسیدها برابر تعداد هیدروژنهای اسیدی و برای بازها ، برابر تعداد -OH ، برای نمکها برابر ظرفیت فلز ضربدر تعداد فلز و برای واکنشهای ((اکسیداسیون-احیا|اکسایش- کاهش)) برابر درجه کاهش یا اکسایش است.
| | مقدار n برای اسیدها برابر تعداد هیدروژنهای اسیدی و برای بازها ، برابر تعداد -OH ، برای نمکها برابر ظرفیت فلز ضربدر تعداد فلز و برای واکنشهای ((اکسیداسیون-احیا|اکسایش- کاهش)) برابر درجه کاهش یا اکسایش است.
|
| با بدست آوردن مقدار __E__ (وزن اکی والان) میتوان تعداد اکیوالان را از رابطه زیر حساب کرد:
| | با بدست آوردن مقدار __E__ (وزن اکی والان) میتوان تعداد اکیوالان را از رابطه زیر حساب کرد:
|
| ~~green:__::وزن اکی والان/جرم ماده برحسب گرم= =m/E تعداد اکی والان::__~~ | | ~~green:__::وزن اکی والان/جرم ماده برحسب گرم= =m/E تعداد اکی والان::__~~ |
| در نتیجه ، نرمالیته یک محلول بیانگر تعداد اکیوالانها در یک لیتر محلول یا تعداد میلیاکیوالان در هر میلیلیتر محلول میباشد. پس ، یک محلول 0,2 N نقره نیترات ، 0,2 میلی اکی والان (meq) از نقرهنیترات در هر میلیلیتر یا 0,2 اکی والان (eq) در هر لیتر محلول دارد. | | در نتیجه ، نرمالیته یک محلول بیانگر تعداد اکیوالانها در یک لیتر محلول یا تعداد میلیاکیوالان در هر میلیلیتر محلول میباشد. پس ، یک محلول 0,2 N نقره نیترات ، 0,2 میلی اکی والان (meq) از نقرهنیترات در هر میلیلیتر یا 0,2 اکی والان (eq) در هر لیتر محلول دارد. |
| |
| + | |
| + | | |
| {picture=_ggttqq_chemicals1.jpg} | | {picture=_ggttqq_chemicals1.jpg} |
| + | |
| + | |
| | | | |
|
| !روابط بین محلول های استاندارد | | !روابط بین محلول های استاندارد |
| ~~green:__::CM=C/M::__~~ | | ~~green:__::CM=C/M::__~~ |
| ~~green:__::C=NE::__~~ | | ~~green:__::C=NE::__~~ |
| ~~green:__::N=CM*n::__~~ | | ~~green:__::N=CM*n::__~~ |
| در این روابط: CM مولاریته ، C غلظت گرم در لیتر ، N نرمالیته ، M جرم مولکولی ، E اکی والان گرم و n ظرفیت است. | | در این روابط: CM مولاریته ، C غلظت گرم در لیتر ، N نرمالیته ، M جرم مولکولی ، E اکی والان گرم و n ظرفیت است. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| *((حلال)) | | *((حلال)) |
| *((جرم مولکولی)) | | *((جرم مولکولی)) |
| *((جرم اتمی)) | | *((جرم اتمی)) |
| *((عدد اتمی)) | | *((عدد اتمی)) |
| *((غلظت)) | | *((غلظت)) |
| *((قابلیت انحلال مواد)) | | *((قابلیت انحلال مواد)) |
| *((محلول)) | | *((محلول)) |