تاریخچه ی:
متوکل خلیفه عباسی
تفاوت با نگارش: 10
| | + | V{maketoc} |
| | __''متوکل خلیفه عباسی «232 - 247 ق / 847 - 861 م»__'' | | __''متوکل خلیفه عباسی «232 - 247 ق / 847 - 861 م»__'' |
| - | دهمین نفر از خلفای عباسی (متوکل) پسر ((معتصم)) و. زندگی او آکنده از شرارت نفس و ظلم و ستم مخصوصاً به علویان و.
پیوسته زائران مشاهده مشرّفه را تحت فشار قرار می داد و فتح بن خاقان که وزیرش بود با او هم دستی می کرد. />در روایتی از ((حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیر المومنین علیه السلام)) نقل شده است که فرمود:
~~green:دهمین نفر از خلفای عباسی کافرترین آنهاست. ~~ |
+ | دهمین نفر از خلفای عباسی (متوکل) پسر ((معتصم)) ت زندگی او آکنده از شرارت نفس و ظلم و ستم مخصوصاً به علویّین ت.
پیوسته زائران مشاهده مشرّفه را تحت فشار قرار می داد و فتح بن خاقان که وزیرش بود با او همدستی می کرد در روایتی از ((حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیر المومنین علیه السلام)) نقل شده ست که حضرت فرموده است: __~~green:دهمین نفر از خلفای عباسی کافرترین آنهاست. ~~__ |
| - | متوکل در سال 236 دستور داد که :
''===حرم مطهر و بارگاه ((لقب سیدالشهداء|حضرت سید الشهداء علیه السلام)) را با زمین هموار ساند و بی زراعت آب بر آن بست؛ ولی هر چه تلاش کردند آب به سمت روضه منوره جاری نشد و فقط اطراف قبر اّن حضرت می‌چرخید. این مسئله مایه حیرت مردم شده بود؛ بدین جهت به سرزمین مقدس ((کربلا)) و روضه منوره حائر می‌گویند. ===''
متوکل دشمنی سرسختانه‌ای با امیرالمؤمنین و اهل بیت و به طور کلی با شیعیان داشت؛ به گونه‌ای که سخت‌ترین روزگار شیعه، دوران خلافت متوکل بوده است. |
+ | __متوکل در سال 236 دستور داد که حرم مطهر و بارگاه ((لقب سیدالشهداء|حضرت سید الشهداء علیه السلام)) را با زمین هموار ساتند و به منو زراعت آب بر آن بست ولی هر چه تلاش کردند آبها به سمت روضه منوره جاری نشد و فقط اطراف قبر اّن حضرت می چرخید و این مسئله مایه حیرت مردم شده بود بدین جهت به سرزمین مقدس ((کربلا)) و روضه منوره حائر می گویند. __ |
| - | ((ام هادی )) یه السلم ه ستو تکل از مدینه به ((سامراء)) مکز خات احضار و در ا ا تحت محدودیت شدید و ّار فراوان قرار رت و ا پیان م مور به اقامت ر ان شهر د.
شوخی های خرناک ز رنامه هی ج دوران کت متوکل بود؛ همانند رها کن ((یر)) در مس، رها کردن ار در آستی اراد، شکست ر پ از ((عرب)) در مجلس و ...
مدت سنت متوکل ''چهاده سال و نه مه و نه و ''طل کی ان که جمی از اتراک همکار ر ((نر)) ه ق موکل مله و شدند و ا ا ه مرا یرش ((فت ب اان)) ر ب چارشنبه، م ((مه شوا|شال)) ا 247 کشند. |
+ | ~~green:مکل دنی ست ای با امیرالمنی و ایت و ور ی ا یعیان به نه ی که سخ ترین وزگر یه، دوران ات متوکل بوده ا.~~ />__م هادی عی اس دست متوکل ا مدینه ه (())، مکز خلافت اار ر ن مویت شدید و اا راان ار گرفته ا ایان مر مبر به امت ر ا شند.__ |
| - | با جلوس متوکل به جانشینی برادش ((وثق)) ، خلت به مرحله تازای رسید ک عموماً آ را مرحله انطاط شمردهاند. و از آغاز خلافت خود، از آزارها و شکنجههایی که برای آزمایش عقیده در مورد مخلوق بودن قرآن به مردم میدادند، جلوگیی کد و اجاز داد که سد''=== ابن نصر خزاعی ===''ب خاک سپرده ود.
سپس اعتقاد داشتن به ملوق بودن قرآن بحث در اصول سنتی دین ر ممنوع ساخت و ین ترتیب، اصول کلمی معتزلی را مکوم ک.
برای آن که مبارزه با خطا را مؤثرتر سازد، از گروهی خطیبان و علمای دینی دعوت کرد ک ر مبرها ب رد صول عقاید معتزلیان یا طرفداران ذهب اختیار و تفویض بپردازند.
واکنش مخالف نسبت به معتزلیان، با تدبیرهایی ک بر ضد شیعیان اتخاذ شده بو همراه شد. آراگه حضرت سید الشهدا «ع» در کربلا ویران و با خاک یکسان شد «236 ق / 851 م». اام دهم رت هادی «ع» ر از مدینه به سامرا آوردند. امام ناگزیر تا آخر عمر در ای شر زندگی کرد. سرانجام خلیفه فا اد ک ه کس به یک از اصحاب پیامبر «ص» اسائه ادب کن، به مجازات مرگ با تازیانه محکوم شود. |
+ | مد لت متک ها ده ال و نه ماه و نه رو و کید تا ای که ا همکری سر ((منت)) با معی ا راک به ر متوک مه ر دند او را به هراه ورش ((ح بن خاقا)) د چهارنبه، سوم ((ما شال|ا)) ا 247، کتند. |
| - | فزون ر ان متوکل در بین سال های 235 - 239 ق / 850 - 853 م فرمان هایی صار کرد که بر طبق آن مسیحیان و یهودیان ناگزیر شدند نشانههایی را که پیتر برای باز شناخته شدن آنان از مسلمانان وضع شده بود و غالباً از مراعات آنها ودداری میکدند، کاملاً رعایت کنند؛ به‌خصوص از این که در دستگاه‌های اداری شاغل باشند یا فرزندان خود را به آموزشگا‌هایی بفرستند که زبان عربی را یرند، منع شدند و مقصود از این همه سختگیری آن بود که جهودان و ترسایان کاملاً از مسلمنان جدا شوند؛ ول در عین حال آزادی‌هایی که از صدر اسلام از آنها برخوردار بودند به حال خود باقی بماند.
با وجود این باید گفت که فرمان متوکل در ق تمامی مسییان یکسا اجرا نمیشد زرا هنگمی که قیانی ر صر مسئول اندازه‌گیری‌های بالا و پایین رفتن سطح آب رود نیل بودند، از کار برکنار کردند و حفر ترعهای در عراق را به مسیحیان سپردند و همچنین ریاست خادمن خلیفه ر کاخش به عهده شخصی مسیحی بود. |
+ | وی های طرناک ا برنمه های رای دوران کوم متوکل بود هماند را ردن ((شیر)) در مجلس، رها کردن مار در سین اراد، کن ر پر از ((عقرب)) در مل. . . /> |
| - | با آن که متوکل سیاست دینی مخالف با پیشینیان خود را اختیار کرده بود، اما از پیروی ذوق و سلیقه آنان برای ساختن بناهای با شکوه دست برنداشت. | |
| - | ((سامراء))، متوکل پس از ساختن کی در کنا قر سابق لیه و یک سجد بسیار بزرگ که مناره آن ه نام «مَلویه» با پلههای مارپیچ گرداگرد آن، شهرت داشت و هنو اقی ست، با این وجود ر پاان لطنت خود مجموعه ساختمان های معتصمی را ترک گفت و هر تازای در مال سامرا بنا کرد و آن را به نام خود جعفریه نامید.
در این شهر کاخ تازه خلافت، مسجد جامع، خانهها و سرباز خانههایی ساخته شد. همچنین برای پسران خود کاخ های مجللی بنا کرد که بعضی از آن ها در جنوب مجموعه قدیمی جای داشتد.
دین ترتیب شهر تازهای به طول حدود سی کیلومتر ز فعالیت های ساختمانی و فاهم م که ه فته وقایع نگاران، بعدها وسعت بیشتری پیدا کرد. |
+ | !از انا />ا لس متوک که جانی برادرش ((وق)) د، لافت ه رله ی تازهای رسید که عموما ن را مرله اناط مدهاند. |
| | + | !!برخورد با معتزلیان |
| | + | او از آغاز خلافت خود از آزارها و شکنجههایی که به مردم برای آزمایش عقیدهشان در مورد مخلوق بودن قرآن میدادند، جلوگیری کرد و اجازه داد که جسد ابن نصر خزاعی به خاک سپرده شود. |
| | + | سپس اعتقاد داشتن به مخلوق بودن قرآن و بحث در اصول سنتی دین را ممنوع ساخت، و بدین ترتیب اصول کلامی معتزلی را محکوم کرد. |
| | + | او برای آن که مبارزه با خطاها را مؤثرتر سازد، از گروهی خطیبان و علمای دینی دعوت کرد که در منبرها به رد کردن اصول عقاید معتزلیان یا طرفداران مذهب اختیار و تفویض بپردازند. |
| - | ر این کاخ مهمنیهایی برگزا مید که یاد آنها به عنوان نمیشگا یی جت ی نر رهها باقی ن. موف رین ین شن ها مامی که د ختنه سرا ((م|مَُّ)) پس لیفه برزا .
تی بارعا ا، که بنا سن قدیم ه صورت منم داده میشد، تریا پیچیه رو افزون هماه بد ا ر چ بیشتر ظ و شکوه مانروا معرض ماهه همگان اق شود.
در همین ره د که مرات مقرا خاص برای حضر در برابر خلیفه رسوم د که یکی از نها پوشی نم نه کا یاه ود. |
+ | !!ر خ با ییان />واکنش ماف تلیان، یرهایی ک یین اخا شده بود هرا . رامگ ت سی لشهدا «» کبلا ویرا با ک یکسان د «236 ق / 851 م» مم دهم، رت لی ای «» ر از مینه ب ارا آر که ای مام نایر ا مان شاتش در این ر دگی کر رانا خلیفه رمان اد که ه کس به یکی از صحاب پیبر «ص» اسائه ادب کند ه ازات رگ ا تازیانه مکوم شود. |
| | + | !!برخورد با مسیحیان و یهودیان |
| | + | افزون بر این، متوکل در بین سال های 235 - 239 ق / 850 - 853 م، فرمان هایی صادر کرد که بنابر آن فرامین، مسیحیان و یهودیان ناگزیر شدند که نشانههایی را که پیشتر برای باز شناخته شدن آنان از مسلمانان وضع شده بود و غالباً از مراعات آن ها خودداری میکردند، کاملاً مراعات کنند. |
| | + | به خصوص این که در دستگاه اداری وظیفهای بر عهده داشته باشند، یا فرزندان خود را به آموزشگاه هایی بفرستند که زبان عربی فرا گیرند، منع شدند و مقصود از این همه سختگیری آن بود که جهودان و ترسایان کاملاً از مسلمانان جدا باشند، ولی در عین حال آزادی هایی که از صدر اسلام از آن ها برخوردار بودند به حال خود باقی بماند. |
| | + | !!!یک استثناء |
| | + | با وجود این باید گفت که فرمان متوکل در حق تمامی مسیحیان یکسان اجرا نمیشده است، زیرا هنگامی که قبطیانی در مصر مسئوول اندازه گیری های بالا و پایین رفتن سطح آب رود نیل بودند، از کار برکنار کردند و حفر ترعهای در عراق را به مسیحیان سپردند و همچنین ریاست خادمان خلیفه در کاخش به عهده شخصی مسیحی بود. |
| | + | با آن که متوکل سیاست دینی مخالف با پیشینیان خود را اختیار کرده بود، اما از پیروی ذوق و سلیقه آنان برای ساختن بناهای با شکوه دست برنداشت. |
| | + | !!سران ترک دردربار متوکل |
| | متوکل سخت متوجه شکوه و جلال بود و در حکومت نیز، جنبه کاملاً استبدادی داشت. او از جمله معدود خلفای عباسی است که مدت چند سال از این که وزیری به خدمت برگزیند، خودداری کرد و شخصاً به کارهای کشور میپرداخت. | | متوکل سخت متوجه شکوه و جلال بود و در حکومت نیز، جنبه کاملاً استبدادی داشت. او از جمله معدود خلفای عباسی است که مدت چند سال از این که وزیری به خدمت برگزیند، خودداری کرد و شخصاً به کارهای کشور میپرداخت. |
| | با وجود این در کاخش در کنار سران ترکی که منصب حاجبی داشتند، ترکان به عنوان ندیم و دبیر مورد مهر قرار می گرفتند، از جمله فتح بن خاقان معروف، و نیز مدیر و مدبری همچون عبیدالله بن یحیی بن خاقان که سبب شد بار دیگر سنت وزارت تجدید شود. | | با وجود این در کاخش در کنار سران ترکی که منصب حاجبی داشتند، ترکان به عنوان ندیم و دبیر مورد مهر قرار می گرفتند، از جمله فتح بن خاقان معروف، و نیز مدیر و مدبری همچون عبیدالله بن یحیی بن خاقان که سبب شد بار دیگر سنت وزارت تجدید شود. |
| | موقعیتی که سران ترک در دربار داشتند، همراه با رقابتی که میان پسران خلیفه وجود داشت، سبب مرگ فرمانروایی شد که یکی از مستبدترین و در عین حال مقتدرترین شخصیت های سلسله عباسی بود. | | موقعیتی که سران ترک در دربار داشتند، همراه با رقابتی که میان پسران خلیفه وجود داشت، سبب مرگ فرمانروایی شد که یکی از مستبدترین و در عین حال مقتدرترین شخصیت های سلسله عباسی بود. |
| | متوکل در شوال 247 ق / دسامبر 861 م، به دست سران ترکی که به هوا خواهی یکی از پسران او که نزدیک بود از جانشینی محروم شود، برخاسته بودند، به قتل رسید. | | متوکل در شوال 247 ق / دسامبر 861 م، به دست سران ترکی که به هوا خواهی یکی از پسران او که نزدیک بود از جانشینی محروم شود، برخاسته بودند، به قتل رسید. |
| | + | منابع: |
| | + | مروج الذهب مسعودی، ج 4، ص 3. |
| - | ((مطلب مرتبط با موضوع :)) | |
| - | منب:
مروج اله معوی ج 4 3. |
+ | !~~blue:همچنین بینی:~~
*((کاهی ملل و ه جفیه)) |
