ماه محرم، نخستین ماه از
ماههای دوازده گانه قمری و یکی از
ماههای حرام است که در
جاهلیت و نیز در اسلام قتال در آن تحریم شده است. (جز جهاد دفاعی ).
شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای نماز و آداب خاصی است که در کتاب شریف
مفاتیح الجنان بیان شده است.
محرم، ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان در شهادت
حضرت امام حسین علیه السلام است.
حوادث و وقایع فراوانی در ماه محرم رخ داده است که در زیر به برخی از آنها اشاره می نمائیم:
غزوه ذات الرقاع،
فتح خیبر،
عروسی حضرت زهرا «س» ورود امیر مؤمنان علی علیه السلام، حادثه خونین
کربلا،
تاسوعا و
عاشورا و شهادت امام حسین علیه السلام و اسارت خاندان آن حضرت به
کوفه و
شام از جمله حوادث تاریخی اسلامی است که در ماه محرم روی داده است.
همچنین نقل است که به خلافت رسیدن
عثمان، قتل
محمد امین برادر
مأمون عباسی،
قتل جعفر برمکی و انقراض
آل برمک و دولت برامکه، واقعه
هولاکو و
مستعصم و انقراض دولت
بنی عباس در این ماه بوده است.
و نیز گفته شد که عروج
حضرت ادریس به آسمان، استجابت دعای
حضرت زکریا علیه السلام، عبور
حضرت موسی علیه السلام از دریا و غرق شدن فرعونیان در
نیل و عذاب
اصحاب فیل در ماه محرم رخ داده است.
منابع:
هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی، ص 53؛ مفاتیح الجنان، ص 521