مالک بن حارث عبد یغوث نخعی معروف به مالک اشتر یکی از امرای شجاع و بزرگ بوده است. وی بر قوم خود ریاست داشت و در
جنگ یرموک شرکت کرد و یک چشم خود را از دست داد. از شیعیان مخلص
امیرالمؤمنین و از فرماندهان بزرگ و شجاع آن حضرت بود که در
جنگ جمل و
جنگ صفین امام را همراهی میکرد و رشادتها و جانفشانیهای او در این پیکارها در تاریخ مضبوط است.
امیرالمؤمنین او را به حکومت
مصر منصوب فرمود و منشور حکومتیای که به مالک عطا فرمود از نفیسترین و ارزندهترین مطالب حکمرانی و مردمداری و حکومتداری است که در
نهج البلاغه نیز آمده است .
در سال 37 هجری در مسیر مصر، به توطئه و تحریک
معاویه ، توسط یکی از مالکان روستاهای بین راه مسموم شد و درگذشت.
امیرالمؤمنین علیه السلام از شهادت مالک بسیار متأثر گردید و فرمود: خدا مالک را رحمت کند. او برای من آن چنان بود که من برای پیامبر خدا بودم.
منابع:
لغتنامه دهخدا و نهج البلاغه / اعلام زرکلی ج 3، ص 828.