منو
 صفحه های تصادفی
اسب تاختن بر پیکر امام حسین علیه السلام
رنگ آمیزی و همخوانیII
ضخیم دوز مردانه درجه 1
فرانکلینیت
نقش آدامس در تغذیه و سلامت
آزمایش‌های مربوط به نور و رنگ
تولید صنعتی اسید فسفریک
خاور میانه سال 500 تا 110 میلادی
آب وارد هوا می شود
روانشناسی احساس
 کاربر Online
1006 کاربر online
تاریخچه ی: ماده و صورت قیاس

تفاوت با نگارش: 2

Lines: 1-50Lines: 1-52
 V{maketoc} V{maketoc}
 !درآمد !درآمد
 به طور کلی هر ((قیاس)) دو جنبه دارد: به طور کلی هر ((قیاس)) دو جنبه دارد:
 __جنبه صورت__ و __جنبه ماده__. __جنبه صورت__ و __جنبه ماده__.
 برای اینکه قیاس کاملا درست و استوار باشد، باید هم صورت و هم ماده آن صحیح باشد و در صورت نادرستی هر یک از این دو جنبه، کل قیاس نادرست خواهد بود. (همچنانکه یک ساختمان در صورتی مستحکم خواهد بود که هم از ماده ای (آجر و سیمان و ...)شایسته تشکیل شود و هم صورت و شکلی متناسب و درست و مطابق اصول فنی داشته باشد.) برای اینکه قیاس کاملا درست و استوار باشد، باید هم صورت و هم ماده آن صحیح باشد و در صورت نادرستی هر یک از این دو جنبه، کل قیاس نادرست خواهد بود. (همچنانکه یک ساختمان در صورتی مستحکم خواهد بود که هم از ماده ای (آجر و سیمان و ...)شایسته تشکیل شود و هم صورت و شکلی متناسب و درست و مطابق اصول فنی داشته باشد.)
 !صورت قیاس !صورت قیاس
 منظور از صورت قیاس همان __شکل و هیات و ساختار تالیف قیاس__ است؛ یعنی اصول و شرط هایی که در مبحث قیاس ذکر می شود. منظور از صورت قیاس همان __شکل و هیات و ساختار تالیف قیاس__ است؛ یعنی اصول و شرط هایی که در مبحث قیاس ذکر می شود.
 قیاس، در صورتی که یک قیاس درست است که اصول و شروط ظاهری و تالیفی قیاس را در هیات و شکل خود رعایت کرده باشد. به عبارت دیگر، اگر قیاس مطابق با شروطی که برای هیات و شکل آن است تالیف شود، از __جنبه صورت__ کاملا صحیح خواهد بود . قیاس، در صورتی که یک قیاس درست است که اصول و شروط ظاهری و تالیفی قیاس را در هیات و شکل خود رعایت کرده باشد. به عبارت دیگر، اگر قیاس مطابق با شروطی که برای هیات و شکل آن است تالیف شود، از __جنبه صورت__ کاملا صحیح خواهد بود .
 مثلا این قیاس را در نظر بگیرید: مثلا این قیاس را در نظر بگیرید:
-*((سرو)) یک درخت است. (((صغری)) )
*تمام درختان در زمستان برگ هایشان را از دست می دهند. (((کبری)) )
*پس درخت سرو نیز در زمستان برگ هایش را از دست می دهد. (نتیجه)
+*((سرو)) یک درخت است. (((قیاس اقترانی|صغری)) )
*تمام درختان در زمستان برگ هایشان را از دست می دهند. (((قیاس اقترانی|کبری)) )
*پس درخت سرو نیز در زمستان برگ هایش را از دست می دهد. (((قیاس|نتیجه)) )
 همان طور که ملاحظه می کنید، این قیاس از حیث صورت، کاملا صحیح می باشد؛ یعنی واجد شرایط ظاهری تالیف قیاس است و تمام شروط صوری و ساختاری قیاس در آن رعایت شده است؛ با این حال نتیجه نادرست است. چرا؟  همان طور که ملاحظه می کنید، این قیاس از حیث صورت، کاملا صحیح می باشد؛ یعنی واجد شرایط ظاهری تالیف قیاس است و تمام شروط صوری و ساختاری قیاس در آن رعایت شده است؛ با این حال نتیجه نادرست است. چرا؟
 زیرا ماده و محتوای این قیاس نادرست و بی اعتبار است؛ یعنی کبرای این قیاس غلط است و اینطور نیست که تمام درختان در زمستان برگ هایشان را از دست دهند.(مانند درخت سرو، ((چنار)) و... که در تمام سال برگ دارند.) زیرا ماده و محتوای این قیاس نادرست و بی اعتبار است؛ یعنی کبرای این قیاس غلط است و اینطور نیست که تمام درختان در زمستان برگ هایشان را از دست دهند.(مانند درخت سرو، ((چنار)) و... که در تمام سال برگ دارند.)
 به همین دلیل نتیجه قیاس نیز غلط و مخدوش است . به همین دلیل نتیجه قیاس نیز غلط و مخدوش است .
 یعنی این قیاس از حیث صورت صحیح و از حیث ماده مخدوش و بی اعتبار است. یعنی این قیاس از حیث صورت صحیح و از حیث ماده مخدوش و بی اعتبار است.
 !ماده قیاس !ماده قیاس
 مقصود از ماده قیاس، مقدمات و محتوای آن ها بدون توجه به چگونگی تالیف آنها در قیاس است؛ یعنی محتوای مقدمات قیاس فی نفسه. مقصود از ماده قیاس، مقدمات و محتوای آن ها بدون توجه به چگونگی تالیف آنها در قیاس است؛ یعنی محتوای مقدمات قیاس فی نفسه.
 چنانکه می دانید منظور از مقدمات قیاس، دو ((قضیه|قضیه ای)) است که به عنوان مقدمه قیاس ذکر می شوند و یکی را صغرای قیاس و یکی را کبرای قیاس می نامیم.  چنانکه می دانید منظور از مقدمات قیاس، دو ((قضیه|قضیه ای)) است که به عنوان مقدمه قیاس ذکر می شوند و یکی را صغرای قیاس و یکی را کبرای قیاس می نامیم.
 هر یک از این دو قضیه می تواند مورد قبول یا غیر قابل قبول باشد؛ و قضیه ای که به عنوان مقدمه قیاس و ((استدلال)) پذیرفته می شود، گاهی یقینی و گاهی غیر یقینی است و در مبحث ((مواد قیاس)) و نیز ((یقینیات)) به آن خواهیم پرداخت. هر یک از این دو قضیه می تواند مورد قبول یا غیر قابل قبول باشد؛ و قضیه ای که به عنوان مقدمه قیاس و ((استدلال)) پذیرفته می شود، گاهی یقینی و گاهی غیر یقینی است و در مبحث ((مواد قیاس)) و نیز ((یقینیات)) به آن خواهیم پرداخت.
 به مقدمات قیاس و یا به عبارت دیگر به قضایایی که قیاس از آن ها ساخته می شود، __مبادی قیاس__ نیز گفته می شود. به مقدمات قیاس و یا به عبارت دیگر به قضایایی که قیاس از آن ها ساخته می شود، __مبادی قیاس__ نیز گفته می شود.
 در قیاسی که ذکر شد، کبرای قیاس نادرست بود. اما ممکن است در یک قیاس، کبرای قیاس درست و صغرای قیاس نادرست باشد؛ و یا ممکن است هر دو مقدمه نادرست باشند. در هر سه صورت، نتیجه قیاس (گر چه صورت قیاس درست باشد)، نادرست و بی اعتبار خواهد بود. در قیاسی که ذکر شد، کبرای قیاس نادرست بود. اما ممکن است در یک قیاس، کبرای قیاس درست و صغرای قیاس نادرست باشد؛ و یا ممکن است هر دو مقدمه نادرست باشند. در هر سه صورت، نتیجه قیاس (گر چه صورت قیاس درست باشد)، نادرست و بی اعتبار خواهد بود.
 !رابطه ماده قیاس با صناعات خمس  !رابطه ماده قیاس با صناعات خمس
 قیاس با توجه به گوناگونی مقدمات؛ یعنی مواد قیاس و ارزش هر یک و نتیجه ای که بدست می دهد؛ و نیز با توجه به هدفی که از تالیف قیاس مورد نظر است، به پنج قسم تقسیم می شود: قیاس با توجه به گوناگونی مقدمات؛ یعنی مواد قیاس و ارزش هر یک و نتیجه ای که بدست می دهد؛ و نیز با توجه به هدفی که از تالیف قیاس مورد نظر است، به پنج قسم تقسیم می شود:
 ((برهان))، ((جدل))، ((خطابه))، ((سفسطه یا مغالطه)) و ((شعر)).  ((برهان))، ((جدل))، ((خطابه))، ((سفسطه یا مغالطه)) و ((شعر)).
 بحث از این اقسام پنجگانه یا کاربرد آنها ((صناعات پنجگانه(خمس) )) نامیده می شود.( مثلا صناعت برهان، صناعت جدل و...) بحث از این اقسام پنجگانه یا کاربرد آنها ((صناعات پنجگانه(خمس) )) نامیده می شود.( مثلا صناعت برهان، صناعت جدل و...)
 بنابراین مبحث صناعات خمس فقط بر مواد قیاس استوار است و هیچ ارتباطی با صورت قیاس ندارد. بنابراین مبحث صناعات خمس فقط بر مواد قیاس استوار است و هیچ ارتباطی با صورت قیاس ندارد.
-ماده قیاس انواع گوناگونی دارد که مجموعا "مواد قیاس" نامیده می شوند.
این مواد ، برحسب ((استقراء)) عبارتند از:
+!مواد قیاس
ماده قیاس انواع گوناگونی دارد که مجموعا __مواد قیاس__ نامیده می شوند.
مواد قیاس، برحسب ((استقراء)) عبارتند از:
 *((محسوسات))  *((محسوسات))
 *((مجربات)) *((مجربات))
 *((اولیات)) *((اولیات))
 *((متواترات)) *((متواترات))
 *((فطریات)) *((فطریات))
 *((حدسیات)) *((حدسیات))
 *((مقبولات)) *((مقبولات))
 *((وهمیات)) *((وهمیات))
 *((مشهورات)) *((مشهورات))
 *((مشبهات)) *((مشبهات))
 *((مظنونات)) *((مظنونات))
 *((مسلمات)) *((مسلمات))
 *((مصادرات)) *((مصادرات))
 *((مخیلات)) *((مخیلات))
 !منابع !منابع
 *کلیات منطق صوری، صفحه 359و 361 *کلیات منطق صوری، صفحه 359و 361
 *منطق مظفر، جلد2، صفحه 123و 124 *منطق مظفر، جلد2، صفحه 123و 124

تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 شنبه 24 بهمن 1383 [12:50 ]   4   محمدحسین حقیقت      جاری 
 یکشنبه 06 دی 1383 [12:19 ]   3   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 
 شنبه 21 آذر 1383 [07:04 ]   2   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 
 شنبه 21 آذر 1383 [06:36 ]   1   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..