منو
 کاربر Online
803 کاربر online
تاریخچه ی: مأمون

نگارش: 2

هفتمین نفر از خلفای بنی عباس، عبدالله مامون پسر هارون الرشید است. وی در سال 170 هجری قمری در ماه ربیع الاول شب جمعه به دنیا آمده و شب ولادتش هادی پسر مهدی عباسی که عمویش بود از دنیا رفت.
مادر مامون کنیزی است به نام مراجل که در همان روزهای پس از ولادت مامون از دنیا رفت.

مامون دانشمندترین خلیفه در میان خلفای عباسی است و مشهور به اعتقاد به مذهب تشییع است. مامون در سال 201 برادرش را از ولایت عهدی عزل کرد و او را کشت و حضرت رضا علیه السلام را با اجبار و تهدید به ولایتعهدی خود به نام آن حضرت سکه زدند و دستور داد لباس سیاه را که شعار عباسیون بود ترک کنند و لباس سبز بپوشند. مامون دستور داد اعلان کنند که برترین خلق پس از پیامبر اکرم علی بن ابیطالب است و نیز اعلان کنند که مامون از کسیکه از معاویه بخوبی یاد کند بیزار است.

و به این وسیله توانست اوضاع آشفته و نابسامان مملکت پهناور اسلامی را که از هر گوشه اش عده ای به ادعیه خلافت قیام کنند آرام نموده و کلیه قیام های علویان را خنثی نماید.
مامون در آخر ماه صفر 202 هجری حضرت امام رضا علیه السلام را مسموم و به شهادت رساند.
مامون روز پنجشنبه 18 ماه رجب سال 218 هـ. ق در بذوندق که از شهرهای روم است از دنیا رفت و جنازه اش را در منطقه ای به نام بطرسوس دفن کردند.
منابع: منتخب التواریخ، ص 462. تاریخ الخلفا.

امین بن رشید - خلیفه عباسی «193 - 198 ق / 809 - 813 م»

به زودی وحدت و پیشرفت امپراتوری اسلام با مرگ ناگهانی هارون الرشید و تصمیم هایی که او چند سال پیش از مرگش برای جانشینی گرفته بود، در خطر افتاد. خلیفه جداً در این مورد که کدام یک از دو پسر بزرگ خود را به جانشینی انتخاب کند، مردد بود.
یکی از آنان محمد، فرزند زن عربی‏اش از خاندان بنی هاشم به نام زُبَیده بود، در حالی که پسر دیگرش عبدالله، که ظاهراً شایستگی بیشتری برای وظیفه فرمانروایی از خود نشان می‏داد، فرزند یکی از همسران ایرانی هارون بود.

رشید در 175 ق / 792 م، محمد ملقب به امین را به جانشینی خود برگزید، اما چند سال بعد در 183 ق / 799 م، عبدالله ملقب به مأمون را جانشین امین قرار داد، ولی با این حال مسأله جانشینی تا 186 ق / 802 م، صورت قطعی پیدا نکرده بود.
در آن سال رشید مقرر داشت که مأمون پس از آن که برادرش به سلطنت رسید حکومت خراسان را که بر عهده او گذاشته بود، نگاه دارد. در همان سال دو برادر در ضمن سفر حج هارون الرشید، به صورت کتبی تعهد کردند تا تصمیم پدر خود را درباره جانشینی محترم شمارند که به این ترتیب دو تعهد نامه با تشریفاتی به دیوار کعبه آویخته شد.

پس از مرگ هارون الرشید درتوس، مأمون به فرمانداری شهر توس که تا آن زمان تنها اسماً این سمت را داشت مستقر شد و امین در بغداد به خلافت جلوس کرد.
امین به وزیر فضل بن ربیع فرمان داد تا سپاهیان از خراسان به بغداد باز گردند، در صورتی که مأمون این تصمیم را مخالف ترتیبی که خلیفه تازه در گذشته مقرر داشته بود می‏دانست.
این عدم توافق که از نخستین پیشامد رایزن ایرانیش، فضل بن سهل که پیش از آن از تربیت شدگان برمکیان بود، در برابر درخواست های برادرش که می‏خواست اعمال او را در خراسان زیر نظر داشته باشد و اگر به این امر خرسند نیست به بغداد باز گردد، مقاومت نماید.
سرانجام امین در اواخر 195 ق / اواخر 810 م، مأمون را از حقوق جانشینی محروم کرد و این حق را به پسر خود واگذاشت.

ولی این رقابت و اختلاف تنها مدت کوتاهی محدود به کلمات بود. اندکی پس از آن، امین به تحریک فضل بن ربیع، سپاهی را برای جنگ با برادر گسیل کرد. در این میان مأمون توانسته بود فتنه رافع بن لیث را که سر به شورش برداشته بود فرو نشاند.
با آن که شمار سپاهیان مأمون اندک بود، اما تحت فرمان طاهر و در نتیجه عملیات جنگی ماهرانه‏ای، توانست در نخستین برخورد، بر سپاهیان عراق پیروز شود «جمادی الثانی 195 ق / مارس 811 م»؛ سپاهیان با شجاعت پس از پیروزی خراسان به جانب بغداد به راه افتادند و پس از تسخیر نواحی جبال و شکست دادن نیروهای تازه نفس رسیده از بغداد، تا این شهر پیش رفته و آن را محاصره کردند «ذی الحجه 196 ق / اوت 812 م».

این محاصره که شدیدترین محاصره‏ای بود که بغداد با آن رو به رو شد، مدت ها در خاطره‏ها باقی ماند. طرفداران خلیفه وجب به وجب از شهر دفاع می‏کردند و مردم بغداد که از جنگ آگاهی نداشتند با چنان شجاعتی به مدد مدافعان برخاسته بودند که حتی وقایع نگارانی که نظر مساعد با امین نداشتند به نیکی از این دلیری ها یاد کرده و آن را ستوده‏اند.
چنان به نظر می‏رسید که مردم بغداد، به استثنای بازرگانان ساکن «کَرخ» که خواستار صلح سریع بودند، از پیروزی مأمون سخت هراس داشتند. شهر که خسارت فراوانی دیده بود، پس از محاصره که افزون بر یک سال به طول کشید، تسخیر و امین دستگیر شد.
چنان که گفته‏اند، امین بر خلاف میل مأمون که در آن هنگام همه او را به خلافت پذیرفته بودند «محرم 198 ق / سپتامبر 813 م»، توسط یکی از سرداران سپاه به قتل رسید که پس از آن ایالت های غربی نیز یکی پس از دیگری جانب مأمون را اختیار کردند.



تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 یکشنبه 23 مرداد 1384 [13:51 ]   5   امیرحسین محمدیان      جاری 
 یکشنبه 23 مرداد 1384 [13:34 ]   4   امیرحسین محمدیان      v  c  d  s 
 یکشنبه 23 مرداد 1384 [13:07 ]   3   امیرحسین محمدیان      v  c  d  s 
 دوشنبه 11 آبان 1383 [08:54 ]   2   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 چهارشنبه 04 شهریور 1383 [10:01 ]   1   شیدا سمیع      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..