لشکرکشی محمود به هند - فتح سومنات
«416 ق / 1025 م»
مشهورترین و پر آوازهترین
غزوههای محمود در
هند، لشکرکشی به سومنات در ایالت گجرات هند بود که در آن معبد و پرستشگاه معروف شیوا قرار داشت. در این معبد، بت بزرگی عبادت میشد که تمثالی از
نرینه مهادیوا Mahadiva محسوب میشد و گفته شده که خود وی آن بت را ساخته است. پیش از لشکرکشی محمود، شعرای درباری و بنگاههای تبلیغاتی محمود، در افواه چنین شایعه کردند که: منات کعبه را که کفار عرب «از کعبه به عدن فراری دادند» بدانجا جای کردهاند و البته افسانهای بیش نبود که ظاهراً برای تشویق
غازیان و
مطوعه برای حضور در سپاه محمود و تسخیر و انهدام این معبد انتشار مییافت که در واقع سومنات هند با منات اعراب جاهلی، هیچ ارتباطی نداشت. محمود که پس از تحمل مشقت فراوان و عبور از گذرگاههای پر خطر به آن ولایت دست یافت «416 ق / 1025 م»، این بت خانه عظیم را که بعدها توصیفهای خیال انگیزی از آن در برخی روایات مورخین، از جمله «الکامل» ابن اثیر، «آثار البلاد» قزوینی و «نخبة الدهر» دمشقی، با اشتباهات، غلطها و مبالغههای بسیار نقل شد، ویران کرد و بت اعظم آن را که گفتهاند پنج ذرع طول داشت، بشکست. او قسمتی از آن را به
مکه و
مدینه فرستاد و پارهای را به غزنین برد و بر درِ
مسجد جامع افکند تا لگد کوب خلق شود تا همچون نشانهای از بت شکنیهای محمود باقی بماند. سال بعد نیز برای تنبیه طوایف جات که هنگام بازگشت محمود از سومنات، در حدود منازعه با او برآمده بودند، لشکر به هند برد «417 ق / 1026 م» که این آخرین هجوم محمود به هند بود و ظاهراً پس از آن محمود دیگر فرصت غزو و جهاد در آن حدود را پیدا نکرد.
