V{maketoc}
در بعضی از مراکز استفاده از __لباسهای ضد شوک__ به دلیل مشکلاتی که ممکن است ایجاد کنند، توصیه نمی شود و در مراکزی که از این لباسها استفاده می شود نیز، دستورالعمل ها از مرکزی به مرکز دیگر متفاوت است.

لباسهای ضد شوک ، شکم و پاها را می پوشاند و به منظور ایجاد فشار متقابل باد می شوند.از این نوع فشار برای ایجاد فشار در مقابل مانعی استفاده میشود. در مورد لباسهای ضد شوک ، این فشار به ((جریان خون)) وارد می شود.
وسایل مورد نیاز عبارتند از: __(PAST) لباسهای بادی ضد شوک__، __(MAST) شلوارهای نظامی ضد شوک __و __وسایل بادی ایجاد کننده فشار متقابل__.

از لباسهای ضد شوک برای درمان شوک حاد ناشی از کمبود حجم، کنترل ((خونریزی)) ، ((آتل بندی)) و دیگر موارد استفاده میشود که بعضی از این موارد هنوز مورد بحث است.


!طرز کار

پوشش ضد شوک با کم شدن حجم خون و خونریزی داخلی ، مقابله می کند. این کار را از طریق ایجاد فشار سرتاسری در اطراف پاها ، ((لگن ))و شکم انجام می دهد. این فشار ، خونریزی را در آن نواحی از بدن که تحت فشار لباس ضدشوک قرار گرفته اند قطع می کند.خونریزی از طریق ((فشار مستقیم))ی که لباس ضد شوک بر ((رگ ))و یا رگهای خونی وارد می کند، متوقف می شود. لباسهای ضد شوک ، فشار خون را بالا می برد. فشار خون ممکن است از طریق مکانیسم های زیر بالا رود:

* لباس ضد شوک خون را از پاها به سمت گردش خون مرکز می راند. این اقدام، __انتقال خودکار خون(Autotransfusion) __ نام دارد .
* مکانیسم دوم، افزایش مقاومت سیستم عروقی بدن است. یعنی، لباس ضد شوک باعث انقباض رگهای خونی می شود و در نتیجه فشار خون بالا می رود.

استفاده از لباس ضد شوک به غیر از تاثیر بر فشارخون، نفع های دیگری نیزدارد :

* می توان لباس را سریع بر تن مصدوم کرد و هر وقت که لازم شد آن را باد کرد.
* از لباس ضد شوک می شود به جای آتل بادی برای شکستگی لگن و یا پاها استفاده کرد.
* می توان از مصدوم ((رادیولوژی)) های لازم و ((نوار قلب)) گرفت و زمانی که لباس ضد شوک باد شده بر تن مصدوم است، یک ((سوند ادراری)) برای تخلیه ((مثانه)) از ادرار به او وصل کرد.
* به دلیل افزایش حجم خون در رگهای خونی دستها، بازکردن یک رگ و تزریق سرم از طریق آن در بعضی موارد بسیار آسان تر است.

!بعضی از ضررها

* مصدومینی که مسن هستند، احتمال دارد حجم مایعات د ر((شش))هایشان افزایش یابد.
* ممکن است بعضی از مصدومین نتوانند به راحتی تنفس کنند.
* خونریزی در نواحی از بدن که تحت فشار لباس ضد شوک قرار نگرفته اند افزایش می یابد.
* اگر در ناحیه شکم جراحتی وجود داشته باشد، شدت پیدا می کند و احتمال ((فتق)) یا بیرون زدگی احشاء از طریق جراحت شکمی افزایش می یابد.
* حالت تهوع و استفراغ در بعضی از مصدومین افزایش می یابد.
* اندامهای دفعی بدن دچار مشکلاتی می شوند.
* مصدومینی که در ناحیه قفسه سینه صدمه دیده اند درصد مرگ و میرشان بسیار بالا است.

! اختلاف نظر در مورد لباسهای ضد شوک

بعضی از متخصصین عقیده دارند که این لباسها ، شرایط مصدوم را بدتر میکنند. صدماتی مانند جراحتهای نافذ در سینه، وجود مایع بر روی ((قلب)) ( درون ((آبشامه قلب)) ) و خونریزی داخلی رگهای اصلی قفسه سینه، در اثر استفاده از لباسهای ضد شوک پیچیده تر می شوند.
ضمن مطالعه موارد زیر در مورد طرز استفاده از این وسیله، اختلاف نظری را که در مورد لباسهای ضد شوک وجود دارد در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید که تصمیم نهایی در مورد استعمال این وسایل به عهده تیم خدمات پزشکی اورژانس میباشد.

! موارد استعمال

اگر مصدومی دارای شرایط زیر بود، و از لباس ضد شوک استفاده کنید:
* فشار خون سیستولیک کمتر از 80 میلی متر جیوه
* فشار خون سیستولیک کمتر از100میلی متر جیوه و وجود علائم مشخص شوک
* خونریزی شدید از جراحت و یا جراحتهای موجود در پا
* شکستگی در پاها
* شکستگی لگن و یا استخوان ران که ایجاد شوک کرده است
* جراحت داخلی در شکم که سبب شوک شده است
* در مواردی که مصدوم در نقاط مختلف بدنش دارای ضرب دیدگی است و این ضرب دیدگی متعدد باعث شوک شده باشد.
* زن مصدومی که باردار است و دچار شوک شود . در این مورد فقط قسمت پایین لباس ضد شوک که پاها را می پوشاند، باد شود. این اقدام برای مصدومینی که خیلی چاق هستند نیز توصیه می شود.

! موارد عدم استعمال

در این موارد باید طبق دستورالعمل مرکز پزشکی محل خود اقدام کنید. اولین موردی که نباید از لباس ضد شوک استفاده کرد، عبات است از:

*__خیز و عدم ریه:__ وجود مایع در ششها. رگهای خونی ((ریه)) ها و کیسه های هوایی، مایعات زیادی در خود جمع می کنند که این حالت بسیار خطرناک است.خیز ریه ، اکسیژن رسانی به ریه ها را کاهش می دهد. با گوش دادن به قفسه سینه بیمار با ((گوشی پزشکی)) به این موضوع پی می برید. خس خس سینه و صداهای غیر طبیعی ششها هنگام ورود هوا به مایعات موجود در درخت ((نایژه)) ای ، نشان دهنده خیز ریه است. ( مطالعات نشان می دهد که تکنسین های اورژانس اغلب نمی توانند صدای تنفس را درست تشخیص دهند. اگر در مورد خیز ریه مصدوم شک دارید ولی مطمئن نیستید، راهنمائی های مرکز پزشکی را دنبال کنید ) ((سیاهرگ))های(( گردن)) مصدومی که دچار خیز ریه شده است ، متورم می شوند. در صورت تشخیص خیز ریه ، به هیچ وجه از لباس ضد شوک استفاده نکنید.

موارد دیگری نیز هست که استفاده از لباس ضد شوک در آن موارد ، مشکلاتی ایجاد می کند ولی جلوگیری از شوک حاد مهمتر از مشکلات احتمالی است که این پوشش ایجاد خواهد کرد.به ان موارد، موارد نسبی عدم استعمال پوشش ضد شوک می گویند. تعداد موارد عدم استعمال از این پوشش بستگی به نیاز کنترل شوک دارد. بعضی از این موارد نسبی عبارتند از :

* خونریزی در محفظه سینه : بعضی از پزشکان اعتقاد دارند، در این مورد به هیچ وجه نباید از پوشش ضد شوک استفاده کرد.
*خونریزی شدیدی که با استفاده از فشار مستقیم و پانسمان فشاری مهار نشود.در این مورد نیز بعضی از پزشکان معتقدند که به هیچ وجه نباید از این وسیله استفاده کرد.
*__بارداری:__ اگر مصدومی که باردار است ، دارای علائم شوک است، قسمت پایین پوشش ضدشوک (پاها) را باد کنید ولی پوشش شکم را نباید پاک کرد. ممکن است با اجازه پزشک ، پوشش شکم را نیز بتوان باد کرد.
* جراحت در ناحیه شکم و پارگی ((روده ))و یا جراحت نافذ (زخم باز) در شکم. بیشتر سیستم ها توصیه می کنندکه در صورت وجود جراحت باز در شکم، فقط قسمت پایین پوشش باد شود.
* درد درقفسه سینه ، حمله قلبی و مغزی. از پوشش ضد شوک در اینگونه موارد بستگی به فشار خون، وجود خیز ریه و عوامل دیگر دارد.

__توجه:__
بعضی از سیستم های خدمات پزشکی اورژانس استفاده از پوشش شوک را در مواردی که مصدوم در ناحیه سر صدمه دیده است، منع می کنند تا از افزایش فشار داخل ((جمجمه)) جلوگیری شود، با این حال بعضی از مراکز استفاده از این پوشش را در مواردی که سر مصدوم صدمه دیده است و علائم و نشانه های شوک نیز وجود دارد، جایز می دانند. اغلب، در صورت وجود جراحت در سر و فشار خون پایین ، کاهش فشار خون به دلیل خونریزی داخلی قفسه سینه و شکم است. یعنی ضربه سر به تنهایی و بدون همراهی با ضربه ((نخاع)) یا شکم و قفسه سینه سبب کاهش فشار خون و شوک و کمبود حجم نمی شود.
در این شرایط ، از این پوشش برای درمان ((شوک ناشی از کمبود حجم خون)) استفاده می شود،و احتمال افزایش داخل جمجمه بسیار کم خواهد بود. به یاد داشته باشید که طبق دستورالعمل مرکز اورژانس عمل کنید.

! در آوردن پوشش ضد شوک

پزشک اجازه می دهد که پوشش را از مصدوم جدا کنیددر صورتی که:

*کاهش حجم خون داخل سیاهرگها جبران شود.
*علائم حیاتی در مصدوم دیده و یادداشت شود و مصدوم وضعش پایدار باشد.
*اتاق عمل آماده و در دسترس باشد.