تاریخچه ی:
قلب یا مقلوب
تفاوت با نگارش: 5
- | "قلب" در لغت به معنی "واژگونه کردن است" و مقلوب به معنی "واژگونه". |
+ |
{img src=img/daneshnameh_up/a/a6/maghlob.JPG} td>
|
"قلب" در لغت به معنی "واژگونه کردن است" و مقلوب به معنی "واژگونه". |
- | در فن بدیع "قلب" به معنی آوردن کلماتی است که حروف آنها مقلوب یکدیگر باشد. |
+ | در فن بدیع "قلب" به معنی آوردن کلماتی است که حروف آنها مقلوب یکدیگر باشد. |
- | وقتی بعضی از حروف کلمه ای "قلب" شد به کلمه ای که حاصل می شود، قلبِ آن کلمه می گویند. |
+ | وقتی بعضی از حروف کلمه ای "قلب" شد به کلمه ای که حاصل می شود، قلبِ آن کلمه می گویند. |
| مثل کلمات (رقیب، و قریب) ، ( رحیم و حریم ) | | مثل کلمات (رقیب، و قریب) ، ( رحیم و حریم ) |
- | در شعر زیر کلمه هایی که "قلب" شده اند رنگ متفاوت دارند. |
+ | در شعر زیر کلمه هایی که "قلب" شده اند رنگ متفاوت دارند. |
| ~~green:توان در بلاغت به~~ ~~maroon:سحبان ~~~~green:رسید ~~~~green:----- نه در کنه بی چون~~ ~~maroon:سبحان ~~~~green:رسید ~~ | | ~~green:توان در بلاغت به~~ ~~maroon:سحبان ~~~~green:رسید ~~~~green:----- نه در کنه بی چون~~ ~~maroon:سبحان ~~~~green:رسید ~~ |
| (سعدی) | | (سعدی) |
- | اگر قلب در تمام حروف دو کلمه واقع شده باشد، آن را "قلب کل" می گویند |
+ | اگر قلب در تمام حروف دو کلمه واقع شده باشد، آن را "قلب کل" می گویند. |
- | مثل کلمات (زار و |
+ | مثل کلمات (زار و راز) ، (گنج و جنگ) ، (تاریخ و خیرات) |
- | از)، |
+ | ~~green:همدمی نیست تا بگویم~~ ~~maroon:راز~~ ~~green:----- لوت نیست تا بگریم ~~~~maroon:زار ~~ |
- | گج، نگ و اریخ، خیرات:
/>~~green:می نی تا بگیم راز ----- خلوتی نی تا بریم ار ~~
(احدی)
~~green:میرک یناست نیک چاک و برنا ----- هر چ بگوید ظریف گوید و زیبا هست انیس کریم ور نشناسی----- زود بخوان ا شونه میک سین~~
(امیر علی پورتین)
شکر بتر از وی و زارت بر کش.
یادآوری: صنعت قلب را در کتب بدیع بسیار امیت داد و آنرا بر قوت طبع و خاطر شاعر و دیر، دیل گفته اند، ولیکن چننه در یش یادآور شده ایم شرطی الی ر محاسن بدیع آن است ک جاب فاحت و بلاغت را فو نگذاشته معنی را فدای الفاظ نکرده ند.
در صنعت مقلوب نیز مانند سیر صایع ((بدیع))، باید ش اساس ا عایت ک گرنه چندان حسنی نخواهد داشت. |
+ | ب نت "" کتاب ای دی دیمی سیا اهیت داده ند و آن را دی بر طبع قوی شاعر دته اند ولی نه هم ا این است ک ر ایی که ین صنعت اساده می شو، منا فای گردد. |
| + | بعضی از نویسندگان و شاعران در قدیم این صنعت را برای تمام جمله استفاده کرده اند که در این موارد تنها هنرنماییِ لفظی منظورشان بوده است و این سوال برای خواننده به وجود می آید که معنای لطیفی که باید در پس آن جمله باشد کجاست؟!! |
| + | مثلاً حاصل تلاش یک نویسنده قدیمی این بوده که اگر حروف جمله ی "شکر به ترازوی وزارت برکش" برعکس شود همان جمله به دست می آید!!! |