تاریخچه ی:
فضیلت روز جمعه
جمعه، نام یکی از روزهای هفته است که در جاهلیت آن را عروبه می نامیدند و گویند نخستین کسی است که این روز را جمعه نامید، ((کعب بن لوی|کعب بن لوی بن غالب ))یکی از ((اجداد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم|اجداد پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم)) بود.
در میان ایام هفته، شب و روز جمعه فضیلت و برتری دارد. از حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم روایت است که روز جمعه سید روزها، و از روز ((عید قربان)) و ((عید فطر)) افضل و برتر است در آن 5 امتیاز است :
((حضرت آدم علیه السلام|آدم «علیه السلام»)) در این روز به زمین فرود آمد و در آن روز نیز وفات یافت؛ و در آن ساعاتی است که بنده هر چیزی جز امر حرام را از خدا بخواهد، به وی عطا و ارزانی می دارد. تمامی ملک مقرب، آسمان، زمین، کوه و دشت و دریا و باد در این روز بیمناکند که قیامت برپا گردد.
نیز رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: بهترین روزی که خورشید بر آن تابید روز جمعه است. از ((حضرت امام جعفر صادق علیه السلام|امام صادق علیه السلام)) روایت است که در شب جمعه از گناهان اجتناب ورزید که گناه و عقاب در آن مضاعف است، چنانچه کار نیک نیز در آن دو چندان است و نیز فرمود: صدقه دادن در آن روز دو چندان محسوب می گردد.
در شب و روز جمعه ادعیه و. . . و اعمال خاصی همچون تلاوت ((دعای کمیل ))، ((روز جمعه|غسل روز جمعه))، ((نماز جمعه)) وارد شد و ثواب فراوانی برای آن وعده داده شده است و نیز احیاء و شب زنده داری برای دعا و مناجات در شب جمعه توصیه شده است. دعا در شب و روز جمعه، عذاب را برطرف می کند و مستجاب می شود.
از ((حضرت امام محمد باقر علیه السلام|امام محمد باقر علیه السلام)) نقل است که فرمود: ملکی از سوی خداوند در هر شب جمعه از اول شب تا آخر آن از بالای عرش الهی ندا می کند: آیا مؤمنی هست که پیش از طلوع صبح برای آخرت و دنیای خود. . . برای توبه. . . برای روزی. . . برای شفای بیماری. . . برای نجات از حبس و زندان. . . مرا بخواند تا من دعای او را مستجاب. . . توبه او را قبول. . . روزی او را زیاد. . . بیماری او را عافیت. . . نگرانی و غمش را فرج و گشایش. . . و ستم ستمگر را از او دفع نمایم.
منابع :
مفاتیح الجنان، المعارف و المعاریف ج 2 ص 613، دایره المعارف تشیع، ج 7