تاریخچه ی:
عدد اتمی
تفاوت با نگارش: 2
- | __عدد اتمی__ ( __Z__ )، اصطلاحی است که در ((شیمی)) و ((فیزیک)) برای بیان تعداد ((پروتون|پروتونهای)) موجود در ((هسته اتم)) به کار میرود. |
+ | /> dir align=left> /> /> />{img src=img/daneshnameh_up/2/2c/thimbletronium_small.gif} /> | /> /> |
- | عدد اتمی ا شاه م هر ((ت)) ((دو وب)) مید. تی ((مدیف))، ((ار یمیی)) نا د را ر اسا تابهاشان د یمی رب کد، ش ک ار ادن ی ن ر ((ر اتمی))، نااهنیای را بد میود. او مته شد که اگر ((ی)) ((تویوم)) اسا م اتمیشان را یند، ترتیبان ب ن می د و وقتی ر دول ر ای منسب ا اهند گرفت که با شند. با ار ان ا ر اس دیر ون وص می اره نها ر د تای، مان ع اتمی نها د. ن میرسید که ای ع ریبا ا م اتم ب ارد، اا مانطور که تاو رم _ و یمیای نشان دا باتاب ا دیری ه جر ود. |
+ | ||__~~green:عدد اتمی~~__ که اد __Z__ نشا داه مید، تعداد واحدهای بار مثبت ((هت)) و چن پون بار 1+ دارد پس عدد اتمی اد رتونهای مجود در سته اتم است. از طرف گر ات ا لحاظ بار لکتریکی نثی ست. بناای دد اتی ، تعداد الکترونهای ارج از هسته یک ام تکیب نشده را نی نشان میده.|| />!دد اتمی گارهی نجیب />ضی از وهها عصر از اظ خاص شیمییی ییکی بسیار ه هم شبیهاند. یکی از این رهها ((هلی)) (He) ((نئن)) (Ne) ((رگون)) (Ar) ((کیپون)) (Kr) ((نون)) (Xe) و ((رادن)) (Rn) است که همگی گزهای بیرنگاد واکنشپذیری می دارد. این عناصر ، گازهای نجیب یده میون و عدد اتمی آنها به ترتیب 2 ، 10 ، 18 ، 36 ، 54 و 86 است. !عدد اتمی و فلزات لییی گروه دیگر عناصر که فلزاتی نرم و بسیار وانش پذیرن، عبارتند از: ((لییم)) (Li) ، ((سدی)) (Na) ، ((پتاسی)) (K) ، ((رویدیم)) (Rb) ((زیم)) (Cs) و ((فرانسیم)) (Fr). اد اتمی این عاصر که ((فلزا قلیایی)) نامیده می وند، به ترتیب 3 11 ، 19 ، 37 ، 55 و 87 است. !قانون وبی جدول تنوی />مقایسه داد اتمی ناصر ر دو روه ((گزهای نیب)) ((فلا قلییی)) شان میدهد که اگر فهرستی از عناصر به تیب فزایش عدد اتی تنظیم شود، به دال هر ا نجیب یک ز قلیایی قار میگی. از بررسی گرههی دی عناصر علاوه ر این و گوه ، معلوم مو که وقتی اصر نار دد اتی رتب است شد باش، خاص عنر یک الگوی تکراری ا نشان میند.
قون تنوی میگوید که هرگا عنر ترتیب افایش د اتمی ود برسی قار گیرند، شباتهای خاص عناصر بهطور تاوی کرار میو. دول ناوبی بر مبنای این قانون تنظیم شده ا. طرح جدول به گونه ای ست که عناصر مشابه اهم گوهندی شهاند و خواص عناصر را میتوان ز مکانی که جدول دارد، پیگویی کرد. |
- | عیب بودن این ترتیب، بالاره عد از تیا ((Henry Gwyn Jeffries Moseley )) در سال1913 تشری د. موسی ک کرد که اربا دیی ی طی ((باا اه X)) عناصر مح صی آنها در جدول تناوبی وجو دارد. عد ن داد ک دد اتی او ((ر الکیکی )) میبشد- به ات دیر تداد پونها- و ین بار اکتریکی ا که خواص شیمیای نار را بوود میورد، ه رم امی. |
+ |
{img src=img/daneshnameh_up/b/bf/18feb00a2.jpg}
|
جدول تناوبی عنصر
|
!ویژگیهای جدول تناوبی !!دوره عناصری که در یک ردیف افقی جدول دیده میشوند، بر روی هم یک __~~green:دوره~~__ مینامند. دوره اول تنها شامل دو عنصر هیدروژن (Z=1) و هلیم (Z=2) است. دوره دوم مرکب از 8 عنصر است که از لیتیم (Z=3) به نون (Z=10) میرسد. دورهها بعدی بهترتیب شامل 8 ، 18 ، 18 . 32 عنصر ات.
عناصری که عداد اتمی آنها از 58 ت 71 است، در ایی جدول دیده میشوند و آنها ا __((لانتانیدها))__ یا __لانتونوئیدها__ مینامند. این عناصر متعلقند به دوره ششم (که مرکب از 32 عنصر است) و در واقع باید در بدنه جدول پس از لانتان (Z=58) آمده باشند. اما برای ین کر باید جدول را بهطور عمودی برید، دو قست بریده ا از م جدا کرد و لانتانیدها را در مکن مناسب خود جاگاری کرد. ای آرایش ، عمول نست یرا جدل طوی میشود و نسخهبردای ی چاپ ن مشکل ا.
همین نکات درباره عناصری با اعداد اتی 89 تا 103 ملحظ میشود. این عناص را __((آکتنیها|آکتینید))__ یا __آکتینوئید__ مینامند و در زیر لانتانوئیدها ، در ته جدول تناوبی جی دارند. نها متعلق به دوه فم هتند و باید س آکتییوم (Z=89) ذاری شوند. به استثای ده اول ه وره با یک فل قلییی آغاز میشود و با یک گاز نجیب ی مییاب. عنصر پیش ز از نجیب ، در هر وه کامل (ه جز نخستین دوره) ، ی هالوژن که نافلزی بسیار واکنش پذیر است جای دارد. ی ((هلوژنها)) بارتند از: ((فلوئور)) ((کلر)) ، ((برمین|برم)) ، ((ید)) و ((استاتین)). !!گروه />عناصری ک در یک ستون عمودی جدول ظاهر میشوند، یک __~~green:گروه~~__ یا __~~green:خانوه~~__ نامیده میشوند. عناصر یک گروه ، خواص شیمیایی مابهی ارند. سه گروهی که ا آنها نام بردیم، گروههای ((گازهای نجیب)) ، ((فلزات قلیایی)) و ((هلوژنها)) هستند. هر گروه ، با عنوان خاص مشخص میود که معمولا مرکب از یک عد روم است به نبال آن ، حرف A یا B میآید. ام برای مشخص کردن گروهها چند سیستم متداول است. |
- | !همچنین ببینید: *((جدول تناوبی)) *((فهرست عناصر به ترتیب عدد آنها)). |
+ | dir align=left>
/> {img src=img/daneshnameh_up/d/d4/Matomicmass.jpg} /> | /> /> |
| + | !!فلز |
| + | عنصری است که بهطور کلی جلای خاصی دارد، گرما و الکتریسیته را بهخوبی هدایت میکند و با کوبش ، بدون شکسته شدن به شکلهای گوناگون در میآید. اما نافلز ، عنصری است که جلای فلزی ندارد، رسانای ضعیفی برای گرما و الکتریسیته و در حالت جامد شکننده است. خواص شیمیایی فلزات با نافلزات نیز تفاوت دارد.
در حدود 80% عناصر شناخته شده ، فلز هستند. خط مورب پلهوار ((جدول تناوبی)) ، مشخص کننده تقسیم تقریبی میان فلزات و نافلزات است. نافلزات در طرف راست این خط قرار میگیرند، اما این تقسیمبندی ، دقیق و کامل نیست. عناصر نزدیک به این خط ، گاهی شبه فلزات و نیمه فلزات نامیده میشوند. این عناصر ، خواصی میان فلزات و نافلزات دارند.
در یک دوره ، گستره ای از خواص متفاوت مشاهده میشود. هر دوره ، به استثنای دوره اول ، با یک فلز بسیار واکنشپذیر یعنی یک فلز قلیایی آغاز میشود. خواص عناصر بعدی ، از یک عنصر به عنصر دیگر تغییر میکند. خواص فلزی کاسته میشود و جای آن را خواص نافلزی میگیرد. هر دوره به جز دوره اول ، با یک نافلز بسیار واکنشپذیر یعنی یک هالوژن که یک گاز نجیب به دنبال آن میآید، پایان میپذیرد. |
| + | !مباحث مرتبط با عنوان |
| + | *((اتم)) |
| + | *((اتم اولیه)) |
| + | *((الکترون)) |
| + | *((پروتون)) |
| + | *((جرم اتمی)) |
| + | *((جرم مولکولی)) |
| + | *((نوترون)) |
| + | !منبع |
| + | *__~~green:شیمی عمومی~~__ ، جلد اول ؛ تالیف: __چارلز مرتیمر__ ؛ مرکز نشر دانشگاهی |