عبدالله ابی ربیعه مخزومی قرشی از طایفه بنی مخزوم و از تیره
قریش و مردی زیباروی و نیرومند و از اشراف قریش در جاهلیت به شمار می آمد. وی پدر عمر بن عبدالله بن ابی ربیعه، شاعر مشهور عرب، و برادر عیاش بن ابی ربیعه، صحابی نامدار پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم، و برادر مادری
ابوجهل بوده است.
نام وی در جاهلیت، بحیرا بود که پس از اسلام، پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم وی را «عبدالله» نام نهاد.
در سال پنجم بعثت عبدالله بن ابی ربیعه به همراه
عمرو عاص از سوی قریش به نزد نجاشی پادشاه حبشه رفتند تا مسلمانان مهاجر را از
حبشه به
مکه بازگردادند؛ ولی آن دو در این راه توفیقی دست نیافتند.
ابن اثیر می نویسد: عبدالله بن ابی ربیعه و
حارث بن هشام به هنگام فتح مکه به خانه
ام هانی پناهنده شدند. علی بن ابی طالب علیه السلام خواست آن دو مشرک را بکشد که ام هانی او را از این عمل باز داشت و به نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آمد و ماجرا را به آگاهی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم رساند و آن حضرت به کسانی که به ام هانی پناهنده شده بودند، امان داد .
به هرحال عبدالله بن ابی ربیعه در روز
فتح مکه اسلام آورد و از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به حکمرانی « جند » (منطقه ای در یمن) منصوب شد . او در عصر خلفا نیز در این پست باقی ماند و از زمان حکومت عمر، افزون بر چند، صنعاء نیز به وی سپرده شد.
عبدالله بن ابی ربیعه به هنگام محاصره
عثمان، از یمن راهی مدینه بود که در نزدیکی مکه از مرکب بر زمین افتاد و در گذشت.
منابع:
اسدالغابه، ج 3، ص 232، الاصابه، ج 2، ص 305/ الطبقات، ج 5، ص 444.