ابو عمرو عامر بن فهیره ازدی، حدود بیست سال قبل از بعثت پیامبر اسلام، در قبیله ازد به دنیا آمد. وی در همان اوان نوجوانی به بردگی طفیل بن عبدالله بن سخبره*، برادر مادری
عایشه، در آمد. مورخان اسلامی وی را از پیشگامان اسلام بر میشمارند که در همان دوره سه ساله
دعوت سرّی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و قبل از اقامت پیامبر در خانه
ارقم مسلمان شد. از این جهت در راه اسلام شکنجه زیادی توسط مشرکان دید و از شکنجهشدگان به حساب می آید.
رسول خدا عامره بن فهیره و
بلال بن ابی رباح را خرید و آزاد ساخت. ولی بعضی مورخان
اهل سنت آورده اند که
ابوبکر او را خرید و آزاد نمود و او تا هنگام هجرت چوپان ابیبکر بود و گوسفندهای او را به چراگاه های
مکه میبرد.
به هنگام هجرت تاریخی پیامبر، وی به همراه ابوبکر، همنشین و همسفر رسول خدا بود و در مدینه در خانه سعد بن خیثمه اقامت گزید. رسول خدا بین او و حارث بن اوس بن معاذ انصاری
پیمان برادری بست. او در
جنگ بدر و
جنگ احد شرکت داشت و سرانجام در سال چهارم هجرت در حادثه
بئر معونه در چهل سالگی به شهادت رسید.
رسول خدا که از شهادت مجاهدان و مبلغان اسلامی در این حادثه، سخت ناراحت و خشمگین بود، مدت چهل روز بر قاتلان آنان نفرین کرد.
برخی از مورخان اهل سنت، به دلیل نزدیکی عامر بن فهیره با خاندان ابوبکر، برای وی کراماتی ساخته اند که از جمله آن این است که وقتی عامر کشته شد، بدنش به آسمان پرواز کرد و دیگر جسدش دیده نشد! و بنا روایت دیگری آمده که ملائکه پیکر وی را به خاک سپردند!
منابع:
اسدالغابه، ج 3، ص 136؛ الطبقات، ج 3، ص 230؛ الاستیعاب، ج 3، ص 7؛ الاصابه، ج 2، ص 256؛ قاموس الرجال، ج 5، ص 621؛ شرح نهج البلاغه، ج 13، ص 273