تاریخچه ی:
صله رحم
تفاوت با نگارش: 3
| + | یکی از دستورات موکد ((دین مبین اسلام)) و یکی از مهم ترین آداب اجتماعی «صله رحِم» است که با عمل صحیح به آن، ریشه بسیاری از کمبودها و نیازها از بین میرود. |
| + | صله به معنای وصل است، و در اصطلاح به احسان و اظهار عطوفت و رعایت حال دیگران گفته میشود. |
| + | رحِم به معنی جایگاه اولاد است و در اصطلاح به مادر گفته میشود. و صله رحم یعنی رسیدگی و احسان به افرادی که با انسان، مادرِ مشترک داشته باشند؛ مانند عمو، عمّه، دایی، خاله و فرزندان آنها. |
| + | صله رحم از دستورات عام و پرمنفعت اسلام است و کنیه های خانوادگی را از بین میبرد: |
| + | ((حضرت امام جعفر صادق علیه السلام|امام صادق علیه السلام)) فرمود:«صله رحم کن، حتی اگر با دادن یک لیوان آب به نزدیکانت باشد. بهترین صله رحم بازداشتن خویش است از آزار آنها.» |
- | یکی را مکد ((دین ی اسلام ))، «صله رحِم» است ک یکی ا مهم ن دا تماعی اس ک با ک گیی حیح ریه سیای ا کب و یازها خشکیده می شد. |
+ | (( یرالممین عی لی السلام)) فرمود:«صله رحم کید حتی اگ به لمکردن اد.» ((رت امام حسین علیه السل|ام سین لیه لام)) فرمو:«ه کس مخواه اش ب أخیر بید و رزاش زیاد شود، صله رحم کد.» |
- | صله ه ای ول اس، کنایه از احان و اهار وت و ر و رایت حال. |
+ | ((حضرت محمد مصطفی صلی الله لیه ه|رسول خدا صلی الله علیه وله سلم)) فرمود:«مردی فقط از عمرش سه ل مانده ول صله رحم میکند و خداوند سی سال به عمرش اضافه میکند؛ و مردی از عمرش سی سال مانده اما قطع رحم میکن و خداوند سه سال او را نده نگه می دارد. __مدالله مایشاء و یثبت عنده ام الکتاب __ (سوره رعد آی 39) (خداند هر چه را که بخواهد محو می کند و هر چه ا بخواهد، ثابت میگرداند؛ و در نزد اوست حقیقت کتاب.)» |
- | رحِم به معنی جایگاه اولاد و کنایه از ادر است، بابرای له رحم یعنی رسیدی و احسان به ارادی که ا اسان، یک مادرِ مشترک داشته باشند؛ مانند عمو،عمّه، ایی، خاله و فردان نه. البته مادر ترک ب معنای مادری است که زود به ذهن برسد و در عُرف آنها را فرزندان آن مدر بدانند والّا مادر مشترک بسیار دور ه بسا قبیله ای ر شال گردد. |
+ | و نیز ر:«نیی به د مادر و له ر اب ر یامت را آان میراد.» |
- | ص رحم دتوا ا و رمن لام ا و کیه ی دگی ر ب مید و در راات اسامی به کید فراوان ده ات. |
+ | یز فرمو:«ی میّر! من میکنم تو یا ه اوات رسیدگی میکنی.» یّ گف:«له. من وقتی در بار کار میکرد و مد میگرفتم، یک درهم ن به عمّها مدم و یک درهمش را ب خالهام.» />اام فرمود:«به دا سم ل تو دو بار فرا سید ولی هر با تأخیر افتاد.» |
- | 1- ((ر اما عفر اد لیه السلام|ام دق علیه اسلام ))فرمود: « صله رحم کن ولو ب ربتی از آب و بهترین صله رحم بازداشتن خیش اس از اذیّت نها.» 2- ((حضرت امیرالمؤمنین لی لیه السلام|امیرالمؤمنین علیه السلم ))فرمود: « ارحام خود را صله کنید ولو به سلام.» 3- ((حضرت اا حسین لیه لسلام|امام حسین علیه سلام)) فرمود: « هر کس میواهد جلش تأخر بید و روزیش زیاد ردد، پس صله رحم کند.» 4- ((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله|رسول خدا صلی الله لیه آله سلم ))فرمود: « مردی صله رحم میکند و فق از عمرش سه سال مانده، خداوند آنرا سی ال مین و مردی قطع رحم میکند و از عمرش سی سال مانده خداوند آن را سه سال میکند، __بحمداله مایشاء و یثبت وعنده ام الکتاب __(سوره رعد آیه 39) (خداوند هر چه ا که بخواه مو میکند و هر چه را بخواهد، ابت میگرداند نزد اوست حقیقت کتاب. ) 5- رل خد صل لله علیه وآله و سلم فرمود: « نیکی به پدر و مادر و صله رحم حساب را آسان میرداند.» سپس این آیه را خواندن: « و نانکه صله میکنند آنچه را ه خاوند امر به صه آنها که و از پرودگارشان میترسند و از بدی حساب بیمناکن.» (رع-21). 6- حضرت فرمودند: « ای میسّر! من گمان میکنم و زیاد به اقوامت رسیدگی میکنی.» |
+ | ق رم: ع ر ه مای یدگی کردن و بت نداشتن ست ه نیکان اس و امر بسیار اسنی ه ار مود، ب وری ه در روایا چین مده اس:«اگر نزدیکا شما اربا ود را با ما کرد، ما وصل نید یرا گناه ا رم بسیا عیم ات.» |
- | میسّر گف: « بل فایت شوم! ن وقی وا ود در بازار کار میکم و و دهم مزد میگرفتم، ی درهم آنرا به مّه ام یدم و یک درهمش ا اله ام. » |
+ | امیرلمین لیه اا فمود:«صه کنید با ارم ود گره آنها با ما کرده ا.» |
- | حضرت فرمود: « به خدا قسم اجل تو دو بار فرا رسید ولی هر بار تخیر افتاد.» |
+ | رسول خدا فرمود:«((جبرئیل|جبرئیل)) علیه السلام به من خبر داد که بوی ((بهشت|بهشت))، از فاصله هزار سال راه شنیده میشود ولی ((عقوق والدین|عاق والدین)) و قاطع رحم و مرد سالخورده زناکار آن را نخواهند شنید- (یعنی به این اندازه از بهشت دورند).»
9- کنیز امام صادق علیه السلام می گوید:«امام در بستر بیماری و شهادت افتاده بود و گاهی از هوش میرفت. یک بار که به هوش آمد، فرمود به حسین بن علی بن علی - که پسر عموی پدر امام بود- هفتار دینار بدهید و به فلانی، فلان مقدار و به فلانی، فلان مقدار بدهید. به امام عرض کردم:«آیا به مردی بخشش میکنید که میخواست شما را به قتل برساند؟» امام فرمود:«آیا میخواهی من از آنها نباشم که خداوند توصیف کرده است:« و کسانی که بنا به امر خدا صله می کند و از پروردگارشان میترسند و از بدی حساب بیمناکند.» بله خداوند بهشت را آفرید و آن را خوشبو ساخت و بوی بهشت تا هزار سال راه میرود ولی عاق والدین و قاطع رحم آن بو را نمیشنوند.»
در روایت است که «اگر برای نیکی به پدر و مادرت مجبور باشی راهی به درازای دو سال را بپیمایی، برو و این نیکی را انجام ده، و برای صله رحم هم تا یک سال راه را طی کن!»
شخصی به رسول خدا عرض کرد:«من اقوامی دارم که به آنها احسان میکنم ولی آنها مرا اذیّت میکنند. می خواهم دیگر کاری به آنها نداشته باشم.» امام فرمود:«در این صورت خداوند همه شما را رها می کند.» عرض کرد:«پس چه کنم؟» امام فرمود:«به آن کس که تو را محروم ساخته بخشش کن و با آن کس که از تو قطع کرده بپیوند و آن را که به تو ظلم کرده، ببخش. و اگر چنین کنی خداوند پشتیبان تو خواهد بود.»
رسول خدا فرمود:«آیا میخواهید بگویم بهترین اخلاق دنیا و آخرت چیست» گفتند:«بله یا رسول الله!» فرمود:«اخلاق کسی است که با آن کس که از او بریده آشتی کند، و به آن کس که او را محروم کرده ببخشد، و آن را که بر او ستم کرده ببخشاید. و هر کس بخواهد مرگش به عقب بیفتد و روزی اش فراوان شود، باید تقوای الهی را پیشه سازد و صله رحم کند.»
به رسول خدا عرض کردند:« بهترین ((صدقه و دفع بلا|صدقه)) کدام است؟» فرمود:«صدقه به خویشاوندی که دشمنی شما را در دل داشته باشد. پس صله رحم به خویشان، عام است و حتی بدخواهان را نیز شامل میشود.» |
- | قطع رحم: | |
- | قطع رحم به معنای رسیدگی نکردن و محبت نداشتن نسبت به اقربای نزدیک است و بسیار مذموم می باشد، بطوریکه فرموده اند: « اگر رحم شما با شما قطع کرد، شما وصل کنید؛ زیرا گناه قاطع رحم بسیار عظیم است.» | |
- | 7- امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: « صله کنید با ارحام خود، گرچه آنها با شما قطع کرده باشند.» | |
- | 8- رسول خدا صلی الله و علیه وآله و سلم فرمود: « ((جبرئیل|جبرئیل )) علیه السلام به من خبر داد که بوی ((بهشت|بهشت ))، از فاصله هزار سال راه شنیده میشود ولی ((عقوق والدین|عاق والدین ))و قاطع رحم و مرد سالخورده زناکار آن را نخواهند شنید- یعنی به این اندازه از بهشت دورند. | |
- | 9- کی مام ادق علیه السلام یگوید: « مانی که ر د ستر بیماری شهات افتاد بون ای مدهوش میشند، یکبار ک و م، فوند: « ین ب عی ن لی - ک پسر عموی پر حضر بد- تار دیار دی و فلای، فل دار و به فلانی لان قار بدهید.» |
+ | اه موادی هم جود ارد که ق رم اجازه دده ده است: مواردی ک اتباط فایلی ب انا ار و مشک یا نق وب أثیی ان و دن ب ادی طرنک کر و رک و انحرف ی گردد. اردی ک و د با فایل آلو گهکار موجب تاید اعال وی در دید دیگران ذب سایرین به وای ناه میشود. |
- | به حضرت عرض کردم: « آیا به مردی عطا و بخشش میکنید که اراده داشت شما را به قتل برساند؟» حضرت فرمود: « آیا میخواهی من از آنها نباشم که خداوند فرمود: « و کسانی که صله میکن آنچه را که خداوند امر به صله آنها کرده و از پروردگارشان مترسند و از بدی حساب بیمناکند.» بله خداوند بهشت را آفرید و آنرا خوشبو ساخت و بوی بهشت تا هزار سال راه میرود ولی عاق و قاطع رحم و را نمیشنوند.» 10- در روایت است که« برای نیکی به پدر و مادر تا دو سال راه را طی کن! (یعنی اگر برای آن نیکی مجبور باشی راهی به درازای دو سال را بپیمایی، برو و این نیکی را انجام ده) و برای صله رحم تا یک سال راه را طی کن!» 11- شخصی خدمت رسول خدا صی الله و اله و سلم رسید و عرض کرد: « من اقومی ارم که به آنها احسان و صله میکنم ولی آنها مرا اذیّت میکنند، میخواهم دیگر کاری به آنها نداشته باشم.» حضرت فرمود: « در این صورت خداوند هم همه شمارا رها میکن و دو ماندازد. عرض کرد س ه کنم؟ حضرت فرمود: به آنکس که ترا محروم ساخته عطا کن و با آنکس که از تو قطع کرده بپیوند و آنرا که به تو ظلم کرده، عفو کن و چون چنین کدی خداوند پشتیبان تو خواهد بود.» 12 - رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فمود: آیا دلات نکنم شما را به بهترین اخلاق دنیا و آخرت ؟» فتند: « چرا ی رسول اله!» حضرت فرمود: « او کسی است که صل کند با آن کس که قطع کرده و عطا کند به آن کس که محروم کرده و ببخشاید آنرا که بر او ستم کرده و هر کس شادمان باشد از اینکه مرگش به عقب بیفتد و روزی اش واسع گردد، پس باید تقوای الهی را پیشه سازد و صله رحم نماید.» 13- به رسول خدا عرض کردند: « بهترین ((صدقه و دفع بلا|صدقه ))کدام است؟» حضرت فرمود: « صدقه به خویشاوندی که در دل، دشمنی شما را داشته باشد، پس صله رحم به خویشان، عام است و حتی شامل میشود دشمنان انسان را. » 14- امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: «. . . هرکس دست خود را از صله به اقوام ببندد، پس دست همه اقوام را از نیکی به خودش بسته است.» |
+ | با این حال، قطع رحم است و در این موارد به حدال راه باید کفایت کد، نه قطع کلی مثلا ی اوالرسی تلنی سالیانه ضرری ندارد. |
| منابع: | | منابع: |
| معراج السعاده حاج محمد احمد نراقی. | | معراج السعاده حاج محمد احمد نراقی. |
| بحارالانوار، ج 74، باب 3، از صفحه 87 تا 139. | | بحارالانوار، ج 74، باب 3، از صفحه 87 تا 139. |