مقدمه :
صنعت صابون سازی ریشه در بیش از 2000 سال گذشته دارد. در حفاریهای بمبئی یک کارخانه صابون سازی پیدا شده است. با این حال ، در میان بسیاری از
صنایع شیمیایی ، هیچکدام همانند صنایع صابونسازی چنین تغییرات بنیادی در
مواد اولیه شیمیایی خود تجربه نکرده اند. معمولا پذیرفته شده است که مصرف سرانه صابون نشان دهنده سطح زندگی افراد هر کشوری است.
تاریخچه :
صابون در واقع هیچ گاه در "کشف" نشده بلکه به تدریج از مواد خام قلیایی و چربیها تحول یافته است.
پلینی پدر ، ساخت صابونهای نرم وسخت را در قرن اول شرح داده است، ولی تا قرن سیزدهم هیچ گاه صابون به مقدار کافی بطوری که بتوان به آن صنعت گفت، تولید نشد. تا اوایل دهه 1800 باور بر این بود که صابون مخلوطی مکانیکی از
چربی و
قلیاست. سپس
شورول ، شیمیدان فرانسوی ، نشان داد که تشکیل صابون در واقع یک
واکنش شیمیایی است.
دومنیه کارهای وی را در زمینه بازیابی
گلیسرین از مخلوطهای صابونی شده کامل کرد. تا پیش از کشف مهم لوبلان در زمینه تولید ارزان قیمت
کربنات سدیم از
کلرید سدیم ، نیاز به
قلیا از طریق خیساندن خاکستر چوبها یا تبخیر آبهایی مانند
رودخانه نیل که بطور طبیعی قلیاییاند تامین می شد.
صابون چیست؟
صابون از نمکهای
سدیم یا
پتاسیم اسیدهای چرب گوناگون تشکیل شده است. طی هزاران سال مصرف صابون روبه فزونی گذاشت تا ساخت آن برای راحتی و بهداشت بشر متمدن ضرورتی صنعتی یافت.
مواد اولیه صابون:
پیه ماده چرب اصلی در صابون سازی است. مقدار پیه مصرفی حدود سه چهارم کل روغنها و چربیهای مصرفی صنایع صابون سازی است و مخلوطی است از
گلیسریدهایی که از آب کردن چربی جامد گاوی با
بخار بدست می آید. این چربی جامد با بخار گوارش می شود و پیه روی
آب تشکیل می گردد، بطوری که به راحتی می توان آنرا از روی آب جمع آوری کرد.
به منظور افزایش
انحلالپذیری صابون پیه را معمولا در داخل ظرف صابون سازی یا ظرف آبکافت با
روغن نارگیل مخلوط می کنند.
روغن دنبه (حدود 20 درصد) دومین ماده اولیه مهم در صابون سازی است. این روغن که منبع مهمی از
گلیسریدهای چرب است از حیوانات کوچک اهلی بدست می آید. تصفیه روغن از طریق آب کردن با بخار یا استخراج با
حلال انجام می گیرد و اغلب بدون اختلاط با سایر چربیها مخلوط می شود.
صابون مرغوب :
در برخی موارد به جای این روغنها ، طی عملیاتی
اسیدهای چرب آنها را استخراج و در صابون استفاده می کنند.
روغن نارگیل از مدتها پیش حایز اهمیت بوده است. صابون روغن نارگیل سخت است و به خوبی کف می کند. این روغن حاوی نسبتهای زیادی از گلیسریدهای بسیار مطلوب
اسید لاریک و
اسید میرسیتیک است.
مباحث مرتبط با عنوان: