دید کلی
فر ،
رنگ و وجود
مو در انسان از شخصی به شخص دیگر تفاوت میکند. با وسایل و
مواد شیمیایی شخصی به انتخاب خود میتوان پیچ و تاب و
رنگ مو را تغییر داد اما روییدن مو در جایی که مو ندارد و جلوگیری از
طاسی طبیعی در اختیار
انسان نیست.
مینوکسیدیل مادهای است که موجب استاع معطی عروق میشود و برای کاهش
فشار خون مورد استفاده قرار میگیرد بکار بردن آن در زیر قطعاتی از
پوست که در آنجا فولیکولهای مو وجود داشته باشد موجب رویش موهای ظریف مانند موی نوزاد میشود. رویش مو تا وقتی ادامه دارد که این دارو مصرف میشود. این اثر موقتی امکاناتی برای نمو کنترل شده موی آدمی بوجود میآورد.
داروهای ازاله مو
منظور از ازاله مو یا
موبر، جدا کردن مو از بدن به طریق شیمیایی است. مواد شیمیایی ازاله مو همان طور که بر مو اثر میکنند بر پوست بدن نیز تاثیر دارند. بنابراین ، بایستی آنها را با احتیاط بکار برد. حتی در این صورت هم این داروها تا حدی بر پوست اثر میکنند و جلوگیری کامل از این اثر تقریبا غیر ممکن است. به همین دلیل فواصل زمانی بین کاربردهای داروی ازاله مو نباید کمتر از یک هفته باشد. داروهای ازاله مو را هرگز نبایستی بر پوست عفونی شده یا خراشدار بکار برد وبه دنبال مصرف آنها نباید مواد دافع بوی منقبض کننده مورد استفاده قرار گیرد. هرگاه
منافذ عرق با ماده دفعبو مسدود شود، مواد شیمیایی سوز آورد حفظ میشوند و ممکن است آسیب قابل توجهی ایجاد کنند. اما اگر منافذ عروق باز باشند مواد سیال بدن مواد شیمیایی سوزآور را رقیق کرده ، میشویند و از بدن خارج میکنند. موضعی که بر روی آن داروی ازاله مو بکار برده میشود با
آب صابون شسته و پس از خشک شدن بر آن مقداری پودر تالک پاشیده میشود.
مواد شیمیایی بکار رفته در ازاله مو
سدیم سولفید ،
کلسیم سولفید و
استرنسیم سولفید ( هم این سولفیدها در آب محلولند ) و
کلسیم یتوگلیکولات .
کلسیم یتوگلیکولات Ca
HCH2COO2 نمک همان اسیدی است که برای شکستن پیوندهای S - S میان پروتئینها در فر دائمی بکار میرود.
مکانیسم عمل
مواد شیمیایی موجود در موبر خاصیت نرم کردن
کراتین پوست را دارند در ضمن
ترموها را به اندازهای تخریب میکنند که بدون زحمت با دست کنده میشوند بدین ترتیب که سولفیدهای محلول در آب همگی بر اثر هیدرولیزیون سولفید در آب ، بازهای قوی ایجاد میکند این ترکیبات از لحاظ شیمیایی بر مو اثر میکنند. پیوندهای موجود در زنجیرهای پروتئینی را میشکنند و با این عمل پروتئین به
آمینو اسیدهای محلول و پپتیدهای کوچک شکسته و از پوست جدا میشوند. ریشه مو با مواد فوق از بین نمیرود و از این جهت مو دو مرتبه رشد مینماید.
همواره بخشی از در آمد ما صرف خرید شماری از فرآوردههای شیمیایی میشوند که برای پوست ، مو ،
لباس ، و دیگر چیزهای مفید به کار میآیند. شناخت شیمی بنیادی
لوازم آرایشی ،
مواد پاک کننده ، پوششها یا روکشهای سطح و امثال آنها میتواند ارزش قابل ملاحظهای در انتخاب این فرآوردهها داشته باشد. درک اثر شیمیایی یک محصول در این داوری به ما یاری میدهد که آیا خطر احتمالی ان اثر ارزشی رضایت خاطری را که از آن بدست میآوریم دارد یا نه. واکنشهای آلرژیزا و استفاده سالم از یک فرآورده ممکن است از شخصی به شخص دیگر تفاوت داشته باشد.
موی مرطوب یک و نیم برابر طول موی خشک کشیده میشود زیرا آب که دارای PH=V است بعضی از
پیوندهای یونی را ضعیف میکند و موجب تورم کراتین میشود.
اتصالهای عرضی دی سولفید میان دوز غیر پروتئین در مو وجود دارند که پیچیدن مو بر بیگودی سبب ایجاد کشش در اتصالهای عرضی میشود. در فر سرد این اتصالهای عرضی با یک عامل کاهنده شکسته و کشش ایجاد شده برطرف میشود سپس یک عامل اکسنده اتصالهای عرضی را مجددا ایجاد میکند و مو شکل بیگودی را به خود میگیرد.
ترکیب شیمیایی فر مو
متداولترین عامل کاهندهای که برای شکسته شدن اتصالهای عرضی بکار میرود
تیوگلیکولیک اسید است و عوامل اکسنده ومعمول عبارتند از
هیدورژن پراکسید و پربوراتها و سدیم یا پتاسیم برومات.
یک نوع محلول خنثا کننده متداول شامل یک یا چند عامل اکسید کننده حل شده در
آب است. وجود آب و یک باز قوی در محلول
اکسید کننده به شکستن و تشکیل مجدد پیوندهای میان مولکولهای پروتئینی مجاور هم نیز کمک میکند. اما بکار بردن بسیار مکرر یک باز قوی سبب شکنندگی و بیجان شدن مو میشود.
افشانههای یا اسپریهای مو اساسا محلولهایی از یک رزین در یک حلال فرار هستند. منظور استفاده از این افشانهها این است که وقتی بر مو افشانده شوند پوشش نازکی با استحکام کافی ایجاد میکنند که پس از
تبخیر حلال ، مو را در جای خود نگه میدارد.
ترکیب شیمیایی اسپری مو
رزین معمولی در افشانههای مو پلیمر افزایش
پلی ونییل پیرولیدون (PVP) است. این رزین در فرمولبندیهای افشانه با یک پلاستی سایزر ( ماده نرم کننده پلاستیک ) یک ماده دافع آب و یک مخلوط حلال ـ پیشران آمیخته میشود. پلاستی سایزر موجب میشود که
پلاستیک نرم و بیشتر انعطاف پذیر باشد. غلظت رزین افشانههای مو در حدود %4 است. افزایندههای دیگر مانند روغنهای سیلیکونی ، بیشتر برای براق کردن مو به افشانهها افزوده میشود.
چون PVP میل به گرفتن رطوبت دارد سعی میشود که بجای آن از پلمیرهایی که خاصیت نمگیری کمتری دارند استفاده میشود. مثلا کوپلیمیری که به نسبت 40: 60
ازونییل پیرولیدون و
وینیل استات ساخته شده است کنترل رطوبت را به نحو بهتری انجام میدهد.
مباحث مرتبط با عنوان