منو
 کاربر Online
1273 کاربر online
تاریخچه ی: شیر «ماده غذایی»


__شیر__ مایعی مغذی است که از ترشح غدد پستان در ((پستانداران)) ماده به دست می آید. شیر در درجه ی اول، منبع تغذیه نوزاد پستانداران می باشد، تا زمانی که این نوزادان قادر شوند تا انواع مواد غذایی را هضم کنند. البته این واژه به شیره سفیدی که از ((میوه)) ((نارگیل)) به دست می آید هم اطلاق می شود. اما اغلب وقتی از واژه ی شیر استفاده می کنیم، منظورمان شیر حیوانات است که انواع ((غذا| غذاها)) و ((دسر| دسرها)) از آن تهیه می شود؛ به علاوه اینکه سرشار از ((مواد مغذی)) است. شیری که درپستان انسان تولید می شود ( بعد از بچه دار شدن) معمولاً فقط غذای ((نوزاد)) است و استفاده دیگری از آن نمی کنند.

!مواد تشکیل دهنده و مواد مغذی شیر
مواد موجود در شیر بین شیرهای پستانداران مختلف، بسیار متفاوت است.
*شیر انسان رقیق بوده و میزان ((لاکتوز)) (از قندهای ساده) آن بسیار بالا است.
*شیر گاو، ((قند)) کمتر و ((پروتئین)) بیشتری دارد. این شیر 5/3 درصد چربی داشته، 5/8 درصد آن را بخش جامد شیر تشکیل می دهد و 88 درصد از آن، ((آب)) می باشد. پروتئین اصلی آن ( که 80 درصد از پروتئین موجود درشیر را تشکیل می دهد) ((کازئین)) می باشد.

شیر برخی پستانداران همچون ((گاو))، ((بز))، ((گوسفند))، ((اسب)) و ((گاومیش)) برای مصرف انسان مناسب هستند. البته شیر را باید قبل از مصرف ((پاستوریزه)) نمود و یا می توان ((فراورده های لبنی)) همچون ((خامه))، ((کره))، ((ماست))، ((بستنی)) یا ((پنیر)) از آن تهیه کرد. در میان پستانداران، شیر الاغ و اسب پایین ترین میزان ((چربی)) و شیر فک بالاترین میزان چربی (بیش از 50 درصد) را دارا هستند.

لاکتوز موجود در شیر، با کمک ((آنزیم| آنزیم هایی)) که بدن نوزاد می سازد هضم می شود. در انسان، تولید آنزیم هضم لاکتوز در بزرگسالی متوقف می شود و بدن دیگر نمی تواند لاکتوز را هضم نماید. بنابراین با ورود لاکتوز به بدن، مشکلات گوارشی نمایان می شود.

هنوز هم بحث و جدل هایی بر سر این نکته وجود دارد که آیا شیر گاو برای مصرف انسان مناسب است یا خیر. هرچند ما می دانیم که شیر به خاطر مقادیر بالای ((کلسیم))، برای رشد ((استخوان| استخوان ها)) و عملکرد ((سیستم عصبی)) بسیار مفید می باشد، اما تحقیقات نشان می دهد که پروتئین موجود در شیر می تواند مصرف کلسیم موجود در آن را بوسیله ی استخوان دچار اختلال کند.

تحقیق در مورد ((پوکی استخوان))، ((سرطان))، ((بیماری قلبی))، ((چاقی)) و ((فشار خون)) بالا همگی با مصرف شیر به نوعی مرتبطند.

!ترش شدن
وقتی شیرخام را برای مدتی بگذارند به ماند، شیر ترش می شود. این امر به دلیل پدیده تخمیر صورت می گیرد. نوعی ((باکتری))، ((قند)) موجود در شیر را به ((اسید لاکتیک)) تبدیل می کند و همین اسید لاکتیک است که شیر را ترش مزه می کند. این پدیده در تهیه ی برخی فراورده های لبنی همچون پنیر و ((ماست)) نقش حیاتی ایفا می کند.

البته وقتی شیر پاستوریزه ی گاو فاسد شود، غیر قابل مصرف شده و بوی بدی از آن به مشام می رسد. اگر هم اشتباهاً مصرف شود، سبب مسمومیت فرد شده، تهوع و ((استفراغ)) ایجاد می نماید. باکتری موجود در شیردر شرایط مساعد، در مدت زمانی کوتاه مقادیر زیادی اسید لاکتیک تولید می کند. ((پ هاش)) شیر به دلیل تولید اسید لاکتیک بالا رفته و بنابراین، از رشد دیگر ((میکرب| میکرب ها)) در شیر جلوگیری می کند. به هر حال طی عمل پاستوریزاسیون، باکتری تولید کننده اسید لاکتیک نابود شده و دیگر اسید لاکتیکی تولید نمی شود. این مسئله خود راه را برای رشد سایر انواع میکرب ها باز می گذارد. رشد این میکرب ها سبب فساد شیر و غیر قابل مصرف شدن آن می شوند.

برای جلوگیری از فساد شیر، شیر را باید در دمای 1 تا 4 درجه سانتی گراد در یخچال نگهداری نمود. برای جلوگیری از فساد شیر و نگهداری طولانی مدت آن راه های زیادی وجود دارد. یکی از این راه ها این است که شیر را تادمای بسیار بالا حرارت دهند. این شیر را می توان تا چند ماه خارج از یخچال نگهداری نمود؛ تا زمانی که در جعبه شیر را باز نکرده باشند.

! شیر استریلیزه
__شیر استریلیزه__ شیری است که آن را برای مدت زمان بیشتری حرارت می دهند و به همین دلیل، برای مدت بیشتری می توان از آن استفاده نمود. البته این شیر بسیاری از مواد مغذی را طی حرارت طولانی مدت از دست داده و طعم و مزه ی آن هم تغییر کرده است. امروزه بهترین شیر برای نگهداری، ((شیر خشک)) است که با گرفتن آب شیر تهیه می شود و نسبت به بقیه ی شیرهای مدت دار، طعم و مزه بهتری دارد.

!شیر گاو
شیر گاو برای مصرف انسان و همچنین تولید انواع فراورده های لبنی، در مقیاس صنعتی تولید می شود.

!توزیع شیر
قبل از استفاده گسترده از پلاستیک، شیر را داخل بطری های شیشه ای توزیع می نمودند. در برخی کشورها شیرفروش، شیر را خانه به خانه توزیع می کرد. امروزه توزیع شیر به وسیله شیشه خیلی به ندرت صورت می گیرد. اغلب شیر را داخل جعبه و یا پلاستیک بسته بندی می کنند. اشعه ی ماوراء بنفش خورشید قادر است پروتئین های شیر را نابود کند؛ به همین دلیل کارخانجاتی که قبلاً شیر را داخل کیسه های شفاف بسته بندی می نمودند، اکنون از کیسه های ضخیم تر استفاده می کنند که جلوی اشعه های مضر خورشید را به گیرد.

!انواع شیر
شیر گاو در انواع متفاوت در دسترس می باشد:
*شیری که چربی آنرا نگرفته اند(پر چرب)
*شیری که مقداری از چربی آن گرفته شده
**شیر کم چرب با چربی 5/0 درصد
**شیر کم چرب با چربی 1 درصد
**شیر 2 درصد چربی
**شیری که همه چربی آن را گرفته اند(0/0 درصد چربی)
شیری که چربی آن را اصلاً نگرفته اند، تقریباً 3 تا 4 درصد چربی دارد. شیر های بی چربی همان طور که از نامشان پیداست یا چربی نداشته و یا کمتر از 5/0 درصد چربی دارند. معمولاً شیرهایی که بخشی از چربی آنها گرفته شده ( شیرهای 1 تا 3 درصد چربی)، بیش از دیگر انواع شیر مورد استفاده قرار می گیرند. چون شیر پر چرب برای سلامتی مضر است و شیر بی چربی و یا خیلی کم چرب هم مزه و طعم خوبی ندارد. معمو لاً از شیر کامل (شیری که چربی آن را اصلا نگرفته اند) برای تهیه غذای نوزاد استفاده می شود.

!همچنین ببینید
*((لبنیات))




تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 شنبه 03 بهمن 1383 [13:14 ]   8   حمید حسن نیا      جاری 
 پنج شنبه 19 آذر 1383 [09:19 ]   7   حمید حسن نیا      v  c  d  s 
 سه شنبه 17 آذر 1383 [21:26 ]   6   حمید حسن نیا      v  c  d  s 
 دوشنبه 16 آذر 1383 [12:20 ]   5   حمید حسن نیا      v  c  d  s 
 دوشنبه 16 آذر 1383 [12:08 ]   4   حمید حسن نیا      v  c  d  s 
 دوشنبه 16 آذر 1383 [11:30 ]   3   حمید حسن نیا      v  c  d  s 
 شنبه 07 آذر 1383 [16:11 ]   2   حمید حسن نیا      v  c  d  s 
 شنبه 07 آذر 1383 [16:08 ]   1   حمید حسن نیا      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..