منو
 صفحه های تصادفی
نظام مالیاتی در عهد ایلخانان
بناهای پیش از اسلام
فرهنگسرای جوان
ماه جمادی الاول، جمادی الاولی
غولهای سرخ
بیداری در شبهای قدر در کودکی
کاربر:سید محمد خاتمی
واژگان روانشناسی تربیتی
برندگان جایزه نوبل فیزیک
تغییر خواص پیوند فلزی در گروهها و دوره های جدول تناوبی
 کاربر Online
717 کاربر online
تاریخچه ی: شعاع اتمی

تفاوت با نگارش: 2

Lines: 1-33Lines: 1-34
 !نگاه کلی !نگاه کلی
-بسیاری از خواص ویژه اتم‌ها از جمله شعاع اتمی با مطالعه موقعیت اتمها در ((جدول تناوبی)) قابل توضیح هستند. اندازه یک اتم ، مفهومی نسبتا نامشخص می‌باشد. زیرا ((ابر الکترونی)) اطراف هسته مرز مشخصی ندارد. اما می‌توان کمیتی را به نام __شعاع اتمی__ تعریف و اندازه‌گیری کرد. فرض بر این است که در مواد ((عنصر|عنصری)) ، اتم‌های نزدیک به هم را مماس در نظر گرفته و شعاع اتمی را نصف فاصله میان دو هسته مجاور در نظر می‌گیرند.

بطور کلی در جدول تناوبی شعاع اتمی از چپ به راست (در یک دوره) کاهش یافته و برعکس از بالا به پائین در یک گروه معین افزایش می‌یابد. اتمها با از دست دادن یا گرفتن ((الکترون)) تبدیل به ((آنیون و کاتیون|کاتیون یا آنیون)) می‌شوند. یون‌های منفی همیشه از اتمهای خود بزرگترند، در حالی‌که اندازه یون‌های مثبت همیشه کوچکتر از اتم‌های اولیه است.
+بسیاری از خواص ویژه اتم‌ها از جمله شعاع اتمی با مطالعه موقعیت اتمها در ((جدول تناوبی)) قابل توضیح هستند. اندازه یک اتم ، مفهومی نسبتا نامشخص می‌باشد. زیرا ((ابرالکترونی)) اطراف هسته مرز مشخصی ندارد. اما می‌توان کمیتی را به نام __شعاع اتمی__ تعریف و اندازه‌گیری کرد. فرض بر این است که در مواد ((عنصر|عنصری)) ، اتم‌های نزدیک به هم را مماس در نظر گرفته و شعاع اتمی را نصف فاصله میان دو هسته مجاور در نظر می‌گیرند.

بطور کلی در جدول تناوبی شعاع اتمی از چپ به راست (در یک دوره) کاهش یافته و برعکس از بالا به پائین در یک گروه معین افزایش می‌یابد. اتمها با از دست دادن یا گرفتن ((الکترون)) تبدیل به ((آنیون و کاتیون|کاتیون یا آنیون)) می‌شوند. یون‌های منفی همیشه از اتمهای خود بزرگترند، در حالی‌که اندازه یون‌های مثبت همیشه کوچکتر از اتم‌های اولیه است.
 
 
-{picture file=img/daneshnameh_up/ddatom.jpg} +{picture=ddatom.jpg}
 
 
 !اندازه گیری شعاع اتمی (شعاع کووالانسی) !اندازه گیری شعاع اتمی (شعاع کووالانسی)
 تعیین اندازه یک ((اتم)) ، مسئله مشکلی می‌باشد. اگر اتم بصورت یک کره فرض شود، شعاع اتمی را باید فاصله بین مرکز هسته و دورترین مکانی که احتمال یافتن الکترون در آن وجود دارد، در نظر گرفت ولی تراکم ((ابر الکترونی)) در اتم‌ها متغیر می‌باشد و احتمال یافتن الکترون تا بی‌نهایت وجود دارد. از این‌رو جدا کردن یک اتم تنها و اندازه‌گیری آن غیر ممکن می‌باشد.

برای اندازه گیری شعاع اتم ، اندازه گیری فاصله بین هسته‌های دو اتم که باهم ((پیوند کووالانسی)) تشکیل داده‌اند امکان‌پذیر می‌باشد. با تقسیم کردن طول پیوند بر 2 ، شعاع اتمی که ~~green:شعاع کووالانسی~~ هم نامیده می‌شود بدست می‌آید.

بعنوان مثال طول پیوند Cl- Cl برابر با {TEX()} {1.98 A\circ} {TEX} می‌باشد که با نصف کردن آن ، شعاع اتمی ((کلر)) بدست می‌آید. ({TEX()} {0.99 A\circ} {TEX}) اگر شعاع اتمی کلر از طول پیوندی که کلر با اتم دیگری مثل ((کربن)) ایجاد کرده است، کم شود شعاع اتمی کربن بدست می‌آید. البته استفاده از این روش نارسایی‌هایی هم بهمراه دارد، زیرا شعاع اتمی موثر یک ((عنصر)) در پیوند با اتم‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. ولی بطور کلی این روش برای تعیین روال تغییرات اندازه اتمی روش مفیدی می‌باشد.
 تعیین اندازه یک ((اتم)) ، مسئله مشکلی می‌باشد. اگر اتم بصورت یک کره فرض شود، شعاع اتمی را باید فاصله بین مرکز هسته و دورترین مکانی که احتمال یافتن الکترون در آن وجود دارد، در نظر گرفت ولی تراکم ((ابر الکترونی)) در اتم‌ها متغیر می‌باشد و احتمال یافتن الکترون تا بی‌نهایت وجود دارد. از این‌رو جدا کردن یک اتم تنها و اندازه‌گیری آن غیر ممکن می‌باشد.

برای اندازه گیری شعاع اتم ، اندازه گیری فاصله بین هسته‌های دو اتم که باهم ((پیوند کووالانسی)) تشکیل داده‌اند امکان‌پذیر می‌باشد. با تقسیم کردن طول پیوند بر 2 ، شعاع اتمی که ~~green:شعاع کووالانسی~~ هم نامیده می‌شود بدست می‌آید.

بعنوان مثال طول پیوند Cl- Cl برابر با {TEX()} {1.98 A\circ} {TEX} می‌باشد که با نصف کردن آن ، شعاع اتمی ((کلر)) بدست می‌آید. ({TEX()} {0.99 A\circ} {TEX}) اگر شعاع اتمی کلر از طول پیوندی که کلر با اتم دیگری مثل ((کربن)) ایجاد کرده است، کم شود شعاع اتمی کربن بدست می‌آید. البته استفاده از این روش نارسایی‌هایی هم بهمراه دارد، زیرا شعاع اتمی موثر یک ((عنصر)) در پیوند با اتم‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. ولی بطور کلی این روش برای تعیین روال تغییرات اندازه اتمی روش مفیدی می‌باشد.
 
 
-{picture file=img/daneshnameh_up/acatomous.gif} +{picture=acatomous.gif}
 
 
 !شعاع یونی !شعاع یونی
 هرگاه ((الکترونگاتیویته|الکترونگاتیوی)) اتمهایی که در پیوند شرکت دارند، تفاوت زیادی با هم داشته باشد، بین آنها ((انتقالات الکترونی|انتقال الکترون)) برای یون‌های با بار مخالف صورت می‌گیرد. معمولا از ترکیب یک ((فلز)) با ((انرژی یونش)) پائین و یک نافلز با الکترونگاتیوی بالا ، ((پیوند یونی)) تشکیل می‌شود. تهیه نمونه‌ای از یک ((ماده)) تشکیل شده از یک نوع یون برای تعیین شعاع یونی کاری بس دشوار است.

اما با مطالعه ((پراش اشعه ایکس)) می‌توان فاصله مراکز یون‌های مماس با یکدیگر را بدست آورد. البته تعیین سهم هر یک از یونها در این طول پیوند (یعنی شعاع هر یک از یونها) آسان نیست. در ((جامدات یونی|بلورهای یونی)) ، برخلاف مولکول‌های کووالانسی که از نصف کردن طول پیوند دو اتم یکسان ، شعاع کووالانسی بدست می‌آید اندازه یونهای مثبت و منفی متفاوت می‌باشد و تقسیم فاصله دو ((یون)) بطور مساوی نمی‌تواند صحیح باشد.
 هرگاه ((الکترونگاتیویته|الکترونگاتیوی)) اتمهایی که در پیوند شرکت دارند، تفاوت زیادی با هم داشته باشد، بین آنها ((انتقالات الکترونی|انتقال الکترون)) برای یون‌های با بار مخالف صورت می‌گیرد. معمولا از ترکیب یک ((فلز)) با ((انرژی یونش)) پائین و یک نافلز با الکترونگاتیوی بالا ، ((پیوند یونی)) تشکیل می‌شود. تهیه نمونه‌ای از یک ((ماده)) تشکیل شده از یک نوع یون برای تعیین شعاع یونی کاری بس دشوار است.

اما با مطالعه ((پراش اشعه ایکس)) می‌توان فاصله مراکز یون‌های مماس با یکدیگر را بدست آورد. البته تعیین سهم هر یک از یونها در این طول پیوند (یعنی شعاع هر یک از یونها) آسان نیست. در ((جامدات یونی|بلورهای یونی)) ، برخلاف مولکول‌های کووالانسی که از نصف کردن طول پیوند دو اتم یکسان ، شعاع کووالانسی بدست می‌آید اندازه یونهای مثبت و منفی متفاوت می‌باشد و تقسیم فاصله دو ((یون)) بطور مساوی نمی‌تواند صحیح باشد.
 !روش تعیین شعاع یونی !روش تعیین شعاع یونی
 برای حل این مساله می‌توان ترکیبی مثل لیتیم یدید را در نظر گرفت که اندازه کاتیون خیلی کوچک و اندازه آنیون خیلی بزرگ می‌باشد. در این صورت فرض می‌شود که یونهای ((ید)) با یکدیگر مماس هستند و از تقسیم فاصله بین دو آنیون یدید بر دو شعاع یون یدید بدست می‌آید، البته این روش نمی‌تواند برای تقسیم فاصله بین دو آنیون در بلورهای معمولی بکار رود. زیرا در این ترکیبات ، آنیونها باهم در تماس نمی‌باشند.

اما با معلوم شدن شعاع یون یدید می‌توان شعاعهای کاتیونی را با در دست داشتن ((ابعاد هسته‌ای|فواصل بین هسته‌ای)) مشاهده شده برای ترکیباتی مثل {TEX()} {Rb_I , CS_I} {TEX} که به خاطر بزرگ بودن کاتیونها ، آنیونها با هم در تماس نیستند، بدست آورد و از شعاعهای R {TEX()} {Rb^+ , CS^+} {TEX} می‌توان شعاعهای {TEX()} {F^- , Cl^-} {TEX} و … را تعیین کرد.
 برای حل این مساله می‌توان ترکیبی مثل لیتیم یدید را در نظر گرفت که اندازه کاتیون خیلی کوچک و اندازه آنیون خیلی بزرگ می‌باشد. در این صورت فرض می‌شود که یونهای ((ید)) با یکدیگر مماس هستند و از تقسیم فاصله بین دو آنیون یدید بر دو شعاع یون یدید بدست می‌آید، البته این روش نمی‌تواند برای تقسیم فاصله بین دو آنیون در بلورهای معمولی بکار رود. زیرا در این ترکیبات ، آنیونها باهم در تماس نمی‌باشند.

اما با معلوم شدن شعاع یون یدید می‌توان شعاعهای کاتیونی را با در دست داشتن ((ابعاد هسته‌ای|فواصل بین هسته‌ای)) مشاهده شده برای ترکیباتی مثل {TEX()} {Rb_I , CS_I} {TEX} که به خاطر بزرگ بودن کاتیونها ، آنیونها با هم در تماس نیستند، بدست آورد و از شعاعهای R {TEX()} {Rb^+ , CS^+} {TEX} می‌توان شعاعهای {TEX()} {F^- , Cl^-} {TEX} و … را تعیین کرد.
 !مباحث مرتبط با عنوان !مباحث مرتبط با عنوان
 *((آند و کاتد)) *((آند و کاتد))
 *((آنیون و کاتیون)) *((آنیون و کاتیون))
-*((ابر الکترونی)) +*((ابرالکترونی))
 *((ابعاد اتمی)) *((ابعاد اتمی))
 *((ابعاد هسته‌ای)) *((ابعاد هسته‌ای))
 *((اتم)) *((اتم))
 *((اتم اولیه)) *((اتم اولیه))
-*((الکترونگاتیوی)) +*((الکترونگاتیویته))
*((الکترون خواه
ی))
 *((پیوند شیمیایی و انواع آن)) *((پیوند شیمیایی و انواع آن))
 *((پیوند کووالانسی)) *((پیوند کووالانسی))
 *((پیوند هیدروژنی)) *((پیوند هیدروژنی))
 *((پیوند یونی)) *((پیوند یونی))
 *((شعاع مولکولی)) *((شعاع مولکولی))
 *((عدد اتمی)) *((عدد اتمی))
 *((عدد جرمی)) *((عدد جرمی))
 *((یون)) *((یون))

تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 دوشنبه 04 مهر 1384 [07:06 ]   4   فیروزه نجفی      جاری 
 دوشنبه 04 مهر 1384 [07:03 ]   3   فیروزه نجفی      v  c  d  s 
 دوشنبه 04 مهر 1384 [07:01 ]   2   فیروزه نجفی      v  c  d  s 
 پنج شنبه 15 بهمن 1383 [15:19 ]   1   حسین خادم      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..