!مفاهیم کلی
به طور کلی نرم افزارهای کامپیوتر به دو گروه تقسیم می‌شوند:
یکی ((برنامه‌های سیستمی)) که عملیات کامپیوتر را مدیریت می‌کنند و دیگری برنامه‌های کاربردی .سیستم عامل (operating system=os) اصلی ترین برنامه سیستمی است که به عنوان رابط بین کاربر و ((سخت افزار)) کامپیوتر عمل می‌کند .
سیستم عامل دو وظیفه (یا هدف) اصلی دارد:



*سیستم عامل استفاده از کامپیوتر را ساده می‌سازد. این بدان معناست که مثلاًکاربر یا ((برنامه نویس)) بدون درگیر شدن با مسائل سخت افزاری ((دیسک))ها به راحتی ((فایل))ی را بر روی دیسک ذخیره و حذف کند . این کار در واقع با به کاربردن دستورات ساده‌ای که ((فراخوان های سیستمی)) (System Calls) را صدا می‌زنند انجام پذیرد .
در صورت عدم وجود سیستم عامل کاربرو یا برنامه نویس می‌بایست آشنایی کاملی با سخت افزارهای مختلف کامپیوتر (مثل ((مونیتور)) ,((فلاپی)) , ((کی بورد)) و غیره) داشته باشدو ((روتین))‌هایی برای خواندن و یا نوشتن آنها به ((زبانهای سطح پائین)) بنویسد. از این جنبه به سیستم عامل با عنوان ماشین توسعه یافته(Extended machine) یا ((ماشین مجازی)) (Virtual machine) یاد می‌شود که واقعیت سخت افزار را از دید برنامه نویسان مخفی می‌سازد.


*وظیفه دوم سیستم عامل ((مدیریت منابع))(Resource Management) می‌باشد, یعنی سیستم عامل باعث استفاده بهینه و سودمند (اقتصادی) از منابع سیستم می‌گردد. منظور از منابع پردازنده‌ها ,حافظه‌ها ,دیسکها,((ماوس)) ها , ((چاپگر))ها , فایلها , ((پورت))ها و غیره هستند. یک سیستم کامپیوتری منابع نرم افزاری و سخت افزاری بسیار دارد که ممکن است در حین اجراء برنامه لازم باشند , سیستم عامل همانند مدیر منابع عمل کرده و آنها را بر حسب نیاز به برنامه‌های مشخصی تخصیص می‌دهد.
سیستم عامل معمولا اولین برنامه‌های است که پس از ((بوت)) شدن در حافظه بار می‌شود. پس از بار شدن قسمتی از سیستم عامل بطور دائم در ((حافظه)) باقی (Resident)می‌ماند. قسمتهای دیگر با توجه به کاربرد کامپیوتر توسط کاربر از دیسک به حافظه آورده می‌شود.


به قسمت اصلی سیستم عامل که وظایف مهم آن را انجام می‌دهد هسته یا Kernel گفته می‌شود. هسته سیستم عامل برنامه‌ای است که در تمامی اوقات بر روی کامپیوتر در حال اجراست.
سیستم عامل و ((معماری کامپیوتر)) اثر زیادی بر روی یکدیگر داشته‌اند. یعنی جهت سهولت کار با سخت افزارهای جدید, سیستم عامل‌ها توسعه یافتندو همچنین در اثنای طراحی سیستم عامل‌ها , مشخص شد که تغییراتی در طراحی سخت افزار می‌تواند سیستم عاملها را ساده تر و کارآمدتر سازد .

هر چند که تطبیق نسلهای کامپیوتر با نسلهای سیستم عامل کار درستی نیست ولی این تطبیق که در ادامه انجام می‌دهیم علت ایجاد سیستم عاملهای جدید را مشخص می‌سازد.

!تطابق تکنیکهای سیستم عامل با نسل های کامپیوتر:

*((مراحل ابتدائی))
*((سیستم های دسته ایBatch system))
*((سیستم های چند برنامه ایMulti programming))
*((سیستم spooling))
*((سیستم اشتراک زمانیTime sharing))
*((سیستم عاملهای کامپیوتر های شخصی و شبکه))
*((سیستم های توزیع شدهDistributed system))
*((سیستم ها ی چند وظیفه ایMulti tasking))
*((سیستم های چند پردازندهای Multi processing))
*((سیستم های بی درنگReal Time))
!ساختار سیستم عامل:
*خدمات و مولفه های سیستم عامل:
**((مدیریت پردازش در سیستم عامل))
**((مدیریت حافظه در سیستم عامل))
**((مدیریت فایل در سیستم عامل))
**((مدیریت ورودی- خروجی در سیستم عامل))
*((مفسر فرمان))
*((وقفه))
*((فراخوانی سیستمی))
*__انوع سیستم عامل از نظر ساختار:__
**((سیستم یکپارچه))
**((سیستم لایه ای))
**((سیستم مجازی))
**((سیستم مشتری –خدمتگزار))
*((زبان های پیاده سازی سیستم عامل))
!پردازش و زمابندی
*((پردازش))
*((حالات یک پردازش))
*((بلوک کنترلی پردازش))
*((نخ«بند-رشته)))
*((زمان بندی در سیستم عامل))
*((انواع زمانبند ها))
*((معیار های زمانبندی))
*((اولویت در سیستم عامل))
*انواع زمانبندی ها:
**((اول آمده-اول سرویس شده))
**((نوبت گردشی))
**((اول کوتاه ترین زمان))
**((کوتاه ترین زمان باقی مانده))
**((بالا ترین نسبت پاسخ))
**(( دادن اولویت به پردازش))
**((صفهای چند گانه))
**((صفهای چند گانه با فید بک))
**((بلا درنگReal time))
**((تضمین شده(در زمان مقرر)))
**((زمان بندی شانسی شانسی))
** ((LPT))
....
! انواع سیستم عامل ها:

*((Windows))
*((Linux))
*((Unix))
*((DOS))
*((OS/2))
*((Solaris))
((......))