محمد بن حسین بن موسوی بن محمد ملقب به سید رضی برادر کوچکتر سید مرتضی علم الهدی و از بزرگان علمای شیعه است.

وی در سال 359 هجری قمری متولد شد و از همان کودکی استعداد عالی خود را بروز داد. در ده سالگی شعر می گفت و چنانچه بسیاری گفته اند و در زمان خود شاعرترین قریش بود

سید رضی به علت مقام و موقعیت علمی و اجتماعی اش مورد احترام حاکمان آل بویه بود و مناسباتی نیز با خلیفه عباسی داشت



وی هیچ گونه هدیه ای را قبول نمی کرد. چناچه وقتی یکی از وزرای عباسی برای او هزار دینار به عنوان تبریک تولد فرزندش فرستاد، سید رضی آن را پس فرستاد و قبول نکرد

از حکایات زیبایی که درباره او و برادرش گفته اند این است که: هنگامی که سید رضی و سید مرتضی کوچک بودند، شیخ مفید حضرت فاطمه را در خواب دید که دست حسنین را گرفته و نزد شیخ آورده می فرماید ای شیخ به این دو فقه یاد بده.

فردایش مادر سید رضی و سید مرتضی، دست آن دو را گرفته و با همان کیفیت نزد شیخ مفید آورده و همان سخن را به وی گفت. بدین ترتیب آن دو تحت تعلیم و تربیت شیخ مفید قرار گرفتند



سید رضی تالیفات ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته است

مهمترین و معروفترین آن کتاب نفیس نهج البلاغه می باشد که در آن بسیاری از خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار امیر المومنین را گرد آورده است. بر نهج البلاغه شرحهای مختلفی نوشته شده که مهمترین و مفصل ترین آنها شرح ابن ابی الحدید است

بجز کتاب نهج البلاغه کتابهای دیگری نیز دارد مانند: کتاب قشابه در قرآن، کتاب حقایق تنزیل، تفسیر القرآن (که بسیار نیکو نگاشته و بزرگتر از تفسیر شیخ طوسی است، کتاب تلخیص البیان در مجازات قرآن وغیره


دروفات وی اشراف و قضات بر جنازه وی حاضر شده و نماز گذارند و در نزدیکی خانه اش در مسجدی مد فون ساختند. البته بعضی مدفن وی را مشهد حسین (علیه السلام) می دانند



سید مرتضی از شدت نارحتی نتوانست بر جنازه وی حاضر شود و به حرم امام موسی کاظم رفت تا سرانجام خود فخرالملک نزد او رفته و وی را به خانه اش باز گرداند. سید مرتضی و ابوالعلا معری مرثیه هایی نیز در وفات سید رضی گفته اند



منابع :

قصص العلماء ،‌ ص 411 - 413