سهل بن حنیف انصاری، برادر
عثمان بن حنیف از قبیله
عمر بن عوف و از تیره
اوس و ساکن محله
قبا مدینه بود. سهل از اصحاب
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و دارای فضائل بسیار است.
سهل بن حنیف به همراه جمعی از مردم مدینه به مکه رفت و در سال 12 بعثت در
عقبه منا با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم بیعت کرد و اسلام آورد و به عنوان یکی از
نقبای 12 گانه مردم مدینه برگزیده شد. وی پس از بازگشت به مدینه به همراه برخی از جوانان یثربی بت های قبیله را شکستند.
سهل در جنگ
بدر،
احد،
خندقو تمامی صحنه ها و نبردهای زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم شرکت کرد و رشادت های بیاد ماندنی از خود به یادگار گذاشت.
مورخان وی را در کنار
امیر مؤمنان علی علیه السلام یکی از هشت رزمنده جنگجوی مقاوم احد می دانند.
همچنین گویند که سهل از نیروی های سازمان شرطة الخمیس بوده است.
پس از رحلت پیامبر، سهل انصاری از جمله مخالفان خلافت
ابوبکر بود که به همراه یازده تن از صحابه به مخالفت از بیعت با ابوبکر داد سخن دادند. او بعد از قتل
عثمان از نخستین گروندگان به امیرالمؤمنین علیه السلام بود.
هنگامی که آن حضرت برای سرکوبی شورشیان پیمان شکن راهی
بصره شد، سهل انصاری به عنوان جانشین خود در
مدینه و والی آن شهر منصوب نمود. از این رو او در
نبرد جمل حضور نداشت ولی پس از نبرد جمل سهل که دلاوری شجاع بود جهت شرکت در جنگ با ستم پیشگان شامی راهی عراق شد و به همراه امام علی علیه السلام در
جنگ صفین شرکت جست. پس از پایان نبرد صفین وی به عنوان استاندار
فارس راهی آن سامان شد ولی مردم آن سامان وی را پذیرا نشدند و به کوفه بازگشت.
قهرمان انصاری سرانجام در سال 38 قمری در شهر
کوفه دار فانی را وداع گفت و امیر مومنان علیه السلام را از مرگ خود محزون و نگران ساخت. آن حضرت بر پیکر سهل انصاری نماز گذارد و با پارچه ای مخصوص بدن وی را کفن کرد و به خاک سپرد.
منابع:
اعیان الشیعه، ج 7، ص 320؛
قاموس الرجال، ج 5، ص 353؛
الطبقات، ج 3، ص 371؛
اسد الغابه، ج 2، ص 70؛