V{maketoc}
*((سنگ‌شناسی آذرین))

((مباحث))

((ماگما))

((فرآیندهای ذوب))

((فورانهای آتشفشانی و مکانیسم‌های فوران))

((تفریق ماگمایی))

((هضم ماگمایی))

((اختلاط ماگماها))

((طبقه‌بندی سنگهای آذرین نفوذی))

((طبقه‌بندی سنگهای آتشفشانی))

((گروه بازالت))

((آندزیت‌ها))

((گروه تراکیت-آندزیت))

((گروه راسیت-ریولیت))

((گرانیت‌ها و سنگهای گرانیتی))

((آنورتوزیت))

((سنگهای اولترامافیک))

((سنگهای آلکانن))

((کیمبرلیت‌ها))

((کربناتیت‌ها))

((افیولیت‌ها))

((اسپیلیت‌ها))

((لامپروفیرها))

((سنگهای آذرآواری))

((ساخت سنگهای آذرین))

((بافت سنگهای آذرین))

((کانیهای سنگهای آذرین))

((رنگ سنگهای آذرین))

((رده‌بندی سنگهای آذرین))

((سنگهای کالک آلکالن خروجی))

((سنگهای کالک آلکالن نفوذی))

((سنگهای غیر قلیایی بازالتی))

((سنگهای قلیایی))

((پگماتیت‌ها))

((اشکال توده‌های آذرین نفوذی))

((طبقه‌بندی مودال سنگهای آذرین))

((طبقه‌بندی نورم سنگهای آذرین))

((پریدوتیت‌ها))

!ریشه لغوی

سنگهای آذرین ، Igneous rocks نام خود را از واژه Ignis گرفته‌اند که در لاتین به معنای "((آتش))" است.

!دید کلی

این سنگهای پرورده آتش ، زمانی توده‌ای داغ و مذاب را به نام ((ماگما)) تشکیل میداده‌اند، که سرد شدن تدریجی ماگما ، آنها را به سنگ سخت و جامد تبدیل کرده است. بنابراین گدازهای که از ((دهانه آتشفشان)) فوران کرده و بر سطح زمین جاری می‌شود، به سرعت سرد و سخت شده و سنگی آذرین را بوجود می‌آورد.
! تاریخچه و سیر تحولی
*اغلب مولفین یونانی و رومی ، آتشفشانها ، ((فعالیت آتشفشانی|فعالیتهای آتشفشانی)) و ((زمین لرزه|زمین لرزهها)) را توصیف می‌کردند. ((استاربو)) جغرافیدان و مورخ یونانی (63 قبل از میلاد ـ 20 بعد از میلاد ) فعالیتهای آتشفشانی اتنا ، سوما ـ وزوو و جزایر لیپاری را توصیف کرد. او آتشفشانها را به منزله دریچه‌های اطمینان تلقی می‌نمود که از آنها مواد سیال خارج می‌شود.

*در قرن هیجدهم اولین مناظرات و مباحثات تند و شدید درباره ماهیت و منشا سنگها در گرفت. در مباحثات منشا سنگها مناظراتی بین دسته و گروههای زیر وجود داشت: در یک طرف نپتونیستها و در طرف دیگر ((ولکانیست|ولکانیستها)) و ((پلوتونیست|پلوتونیستها)) قرار داشتند. نپتونیستها معتقد بودند که سنگهای پوسته متوالیا در یک اقیانوس اولیه تهنشین شده‌اند و به نظر آنها ((بازالت)) و ((گرانیت)) هر دو سنگهایی هستند که در این اقیانوس بزرگ را سبب شده‌اند. ((پلوتونیست|پلوتونیستها)) اعتقاد داشتند که زمین از انجماد مواد مذاب و داغ بوجود آمده است و گرانیت را یک سنگ نفوذی داغ به شمار می‌آوردند.

*در سال 1825 واژه ماگما و مفهوم منحصر به فرد ماگمای اولیه توسط ((اسکراپ)) عنوان شد.

*((سرجـیـمزهال)) ( 1761 ـ 1832 ) به همراه ((ریمور)) ( 1726 ) و اسپالانزانی ( 1794 ) و جورج وات ( 1804 ) پیترولوژی تجربی را پایه‌گذاری کرد.

*در سال 1844 ((چاربز داردین)) ( 1882ـ 1809 ) اظهار داشت که انواع مختلف سنگهای ماگمایی ممکن است از یک ماگمای اولیه اشتقاق یافته باشند به شرط آنکه ترکیب ماگما با تبلور و جدایش یک یا چند کانی مشکل سنگها تغییر یابد.

*در سال 1850 ((هنری کلیفتون)) سوربی ( 1826ـ 1908 ) جهت مطالعه میکروسکوپی ، اولین مقطع نازک سنگها را تهیه کرد.

*اوایل سال 1861 روش طبقهبندی شیمیایی سنگها را ابداع کرد و در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم برخی از روشهای نمایش شیمیایی و نهایتا طبقه‌بندی شیمیایی سنگها پا به عرصه ظهور نهاد ( ((موینسون ـ لسینگ)) 1899 ، ((کراس)) ، ((ایدینگز)) ، ((پیرسون و واشنگتن)) 1903 ، ((اوسان)) 1919 ، ((نیگلی)) 1920 ، ((فون ولف)) 1922 ).

*((آلفرد لوتاروگز)) ( 1915 ) از کتابش تحت عنوان « ((منشا قارهها و اقیانوسها)) » ، اصل و ریشه سوالات پزولوژیستها را به مفهوم تغییر ناپذیری قاره مربوط دانست.

*در سال 1969 موریس و ریچادر ویلژوئن اولین توصیف دقیق شیمیایی و سنگشناسی یک سری جدید و مهم سنگهای آتشفشانی را که واجد انواع اولترامافیکها بود ، منتشر ساختند.

*از آن زمان تا به امروز سنگشناسی آذرین همانند دیگر رشته‌های علوم فراز و نشیبهای بسیاری را پشتسر گذاشته و با کوشش پیشگامان ((علم پترولوژی تجربی)) ، بررسی شرایط تشکیل کانیها و سنگها ، بویژه سنگهای آذرین و دگرگونی رو به رونق نهاد.
! انواع سنگهای آذرین
*انجماد ماگما به سنگهای آذرین ، یا در سطح زمین صورت می‌گیرد و یا در داخل پوسته زمین ، بنابراین برحسب اینکه ماگما در کجا منجمد شود دو گروه سنگ آذرین خواهیم داشت.


**__سنگهای آذرین خروجی:__
سنگهای آذرینی را که از انجماد ماگما در سطح زمین بوجود می‌آید سنگهای آذرین خروجی می‌نامند.
**__سنگهای آذرین نفوذی:__
به آن دسته از سنگهای آذرین که از انجماد ماگما در داخل ((پوسته زمین)) تشکیل می‌گردد سنگهای آذرین نفوذی گفته می‌شود. سنگهای آذرین نفوذی خود در پوسته زمین به اشکال مختلفی منجمد می‌شوند که شامل موارد زیر می‌باشند.


**__لاکولیت__
**__سیل__
**__دایک__
**__لوپولیت__
**__پاتولیت__
**__فاکولیت__
**__استوک__
! انواع سنگهای آذرین از نظر رنگ
*سنگهای آذرین فلسیک یا روشن
*سنگهای آذرین مافیک یا تیره
*سنگهای آذرین بینابینی