سه در پوش شیشه نوشابه انتخاب کنید . اطمینان حاصل کنید که آنها کج و خمیده نباشند . با میخ سوراخی در کف هر یک ایجاد کنید و آنها را کنار یکدیگر روی یک تخته چوب طوری نسب کنید که با هم تماس داشته باشند . برای نصب از میخ های باریکی استفاده کنید که در پوش ها بتوانند به راحتی بچرخند . با انگشت خود و یا با یک مداد یکی از در پوشها را بچرخانید و ببینید برای بقیه چه اتفاقی می افتد .
مشاهده خواهید کرد که :
وقتی که شما یکی از درپوشها را می چرخانید ، هر سه می چرخند .
توضیح :
برجستگی های هر در پوش مثل دندانه های یک چرخ دنده عمل می کنند که با دندانه های چرخ بعدی درگیر شده و به اصطلاح آن را به دام می اندازد . ضمناً دقت نمایید که هر چرخ دنده در خلاف جهت چرخ دنده مجاور خود می چرخد . برای مثال ، اگر چرخ دنده میانی در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخد ، دو چرخ دنده کناری در جهت عقربه های ساعت می چرخند . بنابراین چرخ دنده ها می توانند برای تعویض جهت چرخش یک محور مورد استفاده قرار گیرند . یک مثال خوب در این مورد اتومبیل است که اگر بخواهد به عقب حرکت کند جهت چرخش چرخهای خود را عوض می کند.
چرخ دنده ها علاوه بر تغییر جهت ، برای تغییر نیرو یا سرعت نیز بکار کی روند . وقتی چرخ دنده کوچکی بوسیله یک چرخ دنده بزرگ می چرخد ، افزایش سرعت در کار است . اگر چرخ دنده بزرگی بوسیله یک چرخ دنده کوچک بچرخد افزایش نیرو بوجود آمده است .
دندانه های اطراف چرخ دنده ها مانع از لغزش و سرخوردن آنها می شود . پس ملاحظه می نمایید که چرخ دنده ها نوعی چرخ و محور می باشند .
چرخ دنده های تخم مرغ زنی و یا چرخ دنده های یک ساعت کهنه را برای اقبات موارد فوق امتحان کنید . همچنین زنجیر دوچرخه ای که چرخ دنده های ان را به هم مربوط می کند ملاحظه نمایید .
