بعد از توقفگاه « عقبه »، کاروان امام حسین یکسره تا منزل « شراف » رفت. هنگام سحر، امام به جوانان فرمان داد آب فراوان با خود بردارند و به راه بیفتند. نیمه های روز، همچنان که راه می‌رفتند، یکی از همراهان امام گفت:« الله اکبر »
امام حسین علیه السلام فرمود:« چرا تکبیر گفتی؟»
عرض کرد:« نخلستان دیدم.»
گروهی از اصحاب گفتند:« به خدا سوگند، ما هرگز در این سرزمین، درخت خرما ندیده‌ایم.»
امام فرمود:« پس چه می‌بینید؟»
گفتند:« به خدا سوگند آنچه می‌بینیم، تعداد زیادی اسب است.»
فرمود:« به خدا من نیز همان را می‌بینم.» آن گاه فرمود:« اینجا پناهگاهی نداریم که به آن پناه ببریم؟»

برخی از اصحاب گفتند:« بله، داریم. توقفگاه « ذوحسم » سمت چپ ماست. اگر به آن جا برویم، تپه‌ای است که می توان از یک سو با این لشگر مواجه شد.»
امام به راه افتاد و اصحابش نیز به دنبالش به سوی ذوحسم رفتند.
چیزی نگذشت که گردن اسبان نیز از دور پیدا شد. لشگریان ابن زیاد، چون دیدند کاروان امام حسین علیه السلام، راه خود را کج کرده است، آنان نیز راه خود را کج کردند و برای تصرف ذوحسم شتاب کردند اما کاروان امام زودتر به انجا رسید و آن را تصرف کرد.

منابع:

• ارشاد مفید، ج 2، ص 78.

مراجعه شود به:

• درگیری امام حسین علیه السلام و یارانش هنگام خروج از مکه
• حر بن یزید ریاحی

امام حسین از« عقبه» یکسره تا منزل« شراف» رفتند و در آنجا توقف کردند، چون سحرگاّه شد به جوانان فرمان دادند که آب فراوان با خود بردارند، آن گاه به راه افتادند و تا نیمه روز راه رفتند و همچنان که راه می رفتند مردی از همراهان گفت: « الله اکبر» حسین علیه السلام نیز فرمود: « الله اکبر »، چرا تکبیر گفتی؟

عرض کرد: درختان خرما را دیدم، گروهی از اصحاب گفتند: به خدا سوگند این جا سرزمینی است که ما هرگز درخت خرما درآن ندیده ایم.

حسین فرمود: پس چه می بینید ؟

گفتند: به خدا سوگند آنچه می بینیم گوشهای اسبهاست.

فرمود: من نیز به خدا همان را می بینم.

آن گاه فرمود: ما در اینجا پناهگاهی نداریم که بدان جا پناه ببریم، آن را در پشت سر قرار داده و از یک سو با این لشگر مواجه شویم؟ برخی از اصحاب گفتند: بله داریم، این« ذوحسم» است که در سمت چپ شما است. اگر به آن جا پیش گیرید آن جا چنان است که شما می خواهید این تپه ای است که آن پشت سر قرار داده و از یک سو با این لشگر مواجه خواهید شد پس آن حضرت سمت چپ را گرفته ما نیز با او به آن سمت رفتیم.

چیزی نگذشت که گردنهای اسبان پیدا شد و چون خوب نگاه کردیم از راه به یک سو حرکت کردیم چون دیدند ما راه را کج کردیم آنان نیز راه خود را به سوی ما کج کردند، گویا سرهای نیزه آنها همانند پرنده یعسوب« همانند سنجاقک» و پرچمهای آنان همانند بالهای پرندگان بود، پس آنان برای به دست آوردن آن پناهگاه به سوی« ذو حسم» پیشی گرفتند و ما از آنان پیشی جسته آن مکان را در تصرف خویش در آوردیم.

منابع: ارشاد مفید، ج 2، ص 78.

مراجعه شود به:

درگیری هنگام خروج از مکه

حربن یزید ریاحی