V{maketoc}
!مقدمه


{picture=mohanui.jpg}



اسم این رشته به خوبی انتخاب شده و ترکیبی صحیح از دو گروه ریاضی و تجربی است . مهندسی و پزشکی همکاری مطلوب و شایسته ای را در کمک به بیماران و پزشکان آغاز کرده اند و در این راه گام های موثری برداشته شده است که هر روزه بسیاری از خبرهای آن را در رسانه های شنیده اید با توجه به گسترش روز افزون سیستمهای مهندسی در حیطه بهداشتی و پزشکی، ((تربیت)) و وجود نیروی انسانی متخصص و متبحر که آشنا به وسایل و تجهیزات پزشکی امری ضروریست.
حداقل و حداکثر مجاز طول دوره کارشناسی مهندسی پزشکی در سه گرایش مطابق آئین نامه های دوره کارشناسی شورایعالی برنامه ریزی است.
تعداد کل واحد های درسی در طول دوره 140 واحد می باشد که شامل دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی و اختیاری ، به شرح زیر می باشد:

__1- __دروس عمومی 20 واحد
__2-__ دروس پایه 26 واحد
__3-__ دروس اصلی 47 واحد
__4-__ دروس تخصصی 47 واحد


!سطوح رشته
||
ردیف| نام دانشگاه| کاردانی| کارشناسی| ارشد |دکترا
1| آزاد- بجنورد | | *| |
2| آزاد- تهران | | *| |
3| آزاد- دزفول | | *| |
4| صنعتی اصفهان | |* | |
5| صنعتی امیرکبیر | |* | |
||

!درسهای رشته
||
ردیف| نام درس | ردیف| نام درس
1| آزمایشگاه الکترونیک 1 |2| آزمایشگاه الکترونیک 2
3| آزمایشگاه ترمودینامیک و انتقال حرارت |4| آزمایشگاه فیزیک 1
5| آزمایشگاه فیزیک 2 |6| آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی
7| آزمایشگاه مدارهای الکتریکی 1 |8| آزمایشگاه مدارهای منطقی
9| آزمایشگاه مقاومت مصالح |10| آزمایشگاه میکروپروسسورها
11| آمار حیاتی و روش تحقیق |12| آناتومی
13| اصول فیزیوتراپی و کاردرمانی |14| الکترومغناطیس 1
15| الکترونیک 1 |16| الکترونیک 2
17| الکترونیک 3 |18| الکترونیک صنعتی
19| اندازهگیری الکترونیکی |20| برنامه نویسی کامپیوتر
21| بهداشت عمومی |22| بیوشیمی
23| بیوفیزیک |24| پروژه
25| تاریخ اسلام |26| تجزیه و تحلیل سیستمها
27| تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم |28| تربیت بدنی 2
29| ترمودینامیک |30| تکنیک پالس
31| جبر خطی |32| دینامیک
33| دینامیک ماشین |34| رباتیک
35| ریاضی عمومی 1 |36| ریاضی عمومی 2
37| ریاضیات مهندسی |38| زبان تخصصی
39| زبان خارجی |40| زیست شناسی
41| سیستمهای کنترل خطی |42| شبکههای کامپیوتری
43| طراحی اجزاء 1 |44| فارسی عمومی
45| فیزیک پزشکی |46| فیزیک عمومی 1
47| فیزیک عمومی 2 |48| فیلترهای سنتزمدار
49| گزارش نویسی |50| ماشینهای الکتریکی مستقیم و متناوب
51| مباحث ویژه 2 |52| مباحث ویژه 3
53| محاسبات عددی |54| مدارهای الکتریکی 1
55| مدارهای الکتریکی 2 (کامپیوتر) |56| مدارهای منطقی
57| معادلات دیفرانسیل |58| معارف اسلامی 2
59| مهندسی سیستمها |60| میکروپروسسورها
61| مکانیک سیالات |62| کارورزی
63| کنترل صنعتی |64| کینزیولوژی و بیومکانیک 1 و 2 و 3
||

! صنعت و بازار کار

گرایش‌ها و جهت‌گیری‌های کاری رشته مهندسی پزشکی، واقعاً وسیع است و زمینه‌های مختلفی از ((الکترونیک)) و پردازش ((سیگنال)) و مباحث نرم افزاری گرفته تا طراحی ، ساخت ، راه اندازی ، ((نصب)) و تعمیر دستگاهها و قطعات پزشکی یا اندام مصنوعی، همچنین مواد به کار رفته در این وسایل را شامل می‌شود. جدا از این توضیحات، زمینه‌های کاری این رشته را می‌توان به 3 بخش کلی تقسیم کرد:

!!طراحی و ساخت:
__الف-__ طراحی و ساخت دستگاههای آزمایشگاهی و الکترونیکی و تجهیزات مربوط به آنها، نظیر وسایل مخصوصی که با تکنیکهای خاص، عناصر موجود در یک نمونه (مثلاُ نمک خون و ...) را به طرز دقیقی اندازه‌گیری کند مانند ((اسپکتروفتومتر)) که با تکنیکهای نوینی کار می‌کنند.
__ب-__ طراحی و ساخت بخشهای مکانیکی و برقی سیستم‌های تصویرگر پزشکی، مانند سیستم‌های ((سونوگرافی))، ((رادیوگرافی))، ((سی‌تی‌اسکن)) و دیگر دستگاههای که تصاویر ثابت یا محرکی را از بسیاری از بخشهای بدن به نمایش می‌گذارند.
__ج-__ طراحی و ساخت سیستم‌های اندازه‌گیری پزشکی و بیمارستانی، نظیر دستگاههای دریافت کننده سیگنالهای مغزی.
__د- __طراحی و ساخت قطعات و اندام مصنوعی بدن و موادی که در طول، تشخیص، درمان و معالجات بیماریها بکار می‌رود.

!!تعمیر و نگهداری و ((بهینه)) سازی:
از دیگر زمینه‌های کاری مهندسی پزشکی می‌توان به تعمیر، نصب، راه‌اندازی و نگهداری وسایل مورد نیاز است و البته واضح است که این نیروی مجرب باید دارای اطلاعات کافی در مورد قطعات و جزئیات کار آن وسیله یا دستگاه باشد.
در کنار این موارد، مسأله بهینه سازی یا تلفیق دستگاهها و عملکرد آنها نیز مطرح است. ((پروژه)) کنترل کامپیوتری فشار خون، یا پروژه سه بعدی سازی تصویر ((دستگاه MRI)) ، جزء همین بهینه سازی‌ها هست. دامنه کاربری این زمینه چنان وسیع است که اکنون سالانه چندصد مقاله در معتبر‌ترین نشریات جهانی مهندسی پزشکی در این زمینه چاپ می‌شود و بیشترین تعداد پروژه‌ها برروی موضوع تلفیق و بهینه سازی انجام می‌شود.

!!تشخیص بیماری و درمان:
یکی از مهمترین مباحث مطرح در زمینه پزشکی، بحث استفاده از ((لیزر)) در پزشکی (چه در تشخیص و چه در درمان) است. اصولاً لیزر از همان ابتدا با توجه به قابلیتهای منحصر به فردی که داشت، به عنوان یک انتخاب خوب برای بهینه سازی عملکرد بسیاری از سیستم‌ها بکار گرفته شده.
استفاده از لیزر برای تشخیص ضایعات چشمی یا نمایش فشار خون در نازکترین مویرگها یا سوراخ کردن و یا ایجاد کانال مصنوعی در قلب، سوزاندن و بریدن برخی ضایعات درونی یا ((تومور))‌های مختلف و . . . روز به روز درحال افزایش است. بحث شبکه‌های عصبی طبیعی و درمان انواع ضایعات عصبی مانند ضایعات نخاعی با کمک تحریکات الکتریکی و با کمک علم ((ژنتیک)) نیز از بحثهای مهم و جدید رشته مهندسی پزشکی است.
کارشناسی مهندسی پزشکی، به نوعی هم خانواده همان رشته برق و الکترونیک است و این قرابت و نزدیکی حتی در دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا نیز تا حدی ادامه می یابد. بنابراین یک دانشجوی مهندسی پزشکی در دوره کارشناسی تقریباً ملزوم به گذراندن تمامی دروس اصلی مجموعه مهندسی برق است و به همین خاطر، فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی پزشکی می‌توانند گرایش‌های کارشناسی ارشد مجموعه مهندسی برق را انتخاب کنند و همپای مهندسین کنترل، ((مخابرات))، قدرت و الکترونیک، به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی برق بپردازند.
بنابراین، عنوان مهندس پزشکی به هیچ عنوان نباید باعث شود که داوطلبان تصور کنند که این رشته
بی ارتباط یا کم ارتباط با مباحث ریاضی و مهندسی است، چون دانشجویان این رشته به طور کامل با ریاضیات مهندسی پیشرفته و ((فیزیک)) در ارتباطند و از سنگین‌ترین نوع ریاضیات، به عنوان ابزار کار، دائماً بهره می‌برند، تا آنجا که دانشجویان این رشته، تا دروس ریاضیات مهندسی پیشرفته و معادلات دیفرانسیل و فیزیک ((الکتریسیته))، ((موج))، ((ارتعاش)) و حرکت را نگذرانند، قادر به اخذ دروس چندانی در دانشگاه خود نیستند.