!دید کلی
((رادیو)) یکی از وسایل همدیگر دنیا است که در هر خانه ، ماشین ، و در هر شهر و روستا به وفور یافت میشود و یکی از مهمترین اختراعات بشر به شمار میرود که انقلابی را در ارتباطات بشر به وجود آورد. امروزه با وجود وسائل ارتباطی دیگر سهم خود را در عرصه جهانی حفظ کرده است.
!تاریخچه
فعالیت رادیو آماتوری از زمان ((مارکنی)) آغاز شد. مارکنی با استفاده از تحارب محققین قبلی مثل ((آمپر)) ، ((ولتاژ فارادی)) ، ((ماکسول)) و ((هرتز)) ((اولین فرستنده و گیرنده امواج)) را در سال 1896 آزمایش کرد و در سال 1901 تماس بین ((اروپا)) و ((آمریکا)) را عملی نمود.
بدین ترتیب ، آغاز قرن بیستم صدها آزمایشگر با شنیدن خبر این تماس بکار ((رادیو)) علاقمند شدند و اولین رادیو آماتورهای جهان بوجود آمدند. و تا سال 1914 رادیو آماتوری در بسیاری از نقاط دنیا پا گرفته بود.
!((باند رادیو))
((مخابرات رادیویی)) امواج کوتاهتر از 200 متر از نظر متخصصین حرفهای وقت غیر قابل استفاده اعلام گردید. و تمام این طول موجها برای آزمایش و تجربه رادیو آماتورها اختصاص یافت. در حال حاضر باندهای فرکانس معینی از ((امواج کوتاه)) تا ((میکروویو)) به رادیو آماتوری فرکانس مدولاسیون تک باند جانبی SSB ((تلگرافی مورس)) ، ((تله تایپ)) و ارسال تصاویر تلویزیونی بخود آموزی و تحقیق ادامه میدهند. و همچنین رادیوآماتورها برای برقراری تماس در فرکانسهای زیاد از ((ایستگاه تقویت کننده رادیو|ایستگاههای تکرار کننده رادیویی)) بهره میبرند و برای تماسهای خیلی دور این فرکانسها از ((ماهواره آماتوری|ماهوارههای آماتوری)) استفاده مینمایند.
این ماهوارهها رادیو آماتوری تا کنون به فضا فرستاده شدهاند و تا سال (1360) دو ماهواره اروپایی ـ آمریکایی و دو ماهواره شوروی در ((مدار زمین)) در خدمت آماتورهای سراسر دنیا قرار گرفت. این ماهوارهها علاوه بر تامین ارتباط بین رادیو آماتورها با ارسال ((علائم تلهمتری)) و اطلاعات دیگر از فضا برای کسب تجربه و آموزش رادیو آماتورها مورد استفاده قرار میگرفت.
!نتایج فعالیت رادیو آماتوری
*فعالیت رادیو آماتوری علاوه بر آنکه خودآموزی و کسب تجربه را برای پژوهشگران کنجکاو فراهم میسازد مولد یک نیروی انسانی خود ساخته و ماهر برای هر کشوری میباشد، که بدون کوچکترین هزینه برای سازمانهای رسمی آموزشی ایجاد میگردد. این فعالیت همچنین عملا علاقمندی بسیاری از جوانان را برای تحصیل و اشتغال در ((رشته مخابرات)) باعث میگردد.
*یکی از نتایج فرعی و اما بسیار مهم و ارزشمند فعالیت رادیو آماتوری کمکی است که رادیو آماتوری در موارد اضطراری مانند ((سیل)) و ((زلزله)) و یا دیگر حوادث غیر مترقبه ارائه نمودهاند. و تاکنون نجات جانهای زیادی را باعث شده است.
در کشورهایی که تعداد آماتورهای ورزیده زیاد میباشد. بارها اتفاق افتاده که تماس نقاط حادثه دیده با دیگر نقاط و ترتیب کمک رسانی تا چند روز فقط به دست رادیو آماتورهای انجام شده است. در بسیاری از کشورها رادیو آماتورها با تهیه برنامههای منظم و تمرینات مداوم آمادگی خود را برای چنین مواقعی حفظ کرده و افزایش میدهند.
*با وجود اینکه ((کشورهای صنعتی)) جهان در روند پیشرفت فنی خود از این فعالیت حداکثر بهره را گرفته و میگیرند، متاسفانه در بعضی کشورها که به علت پایینتر بودن سطح دانش فنی اثر مثبت این فعالیت بیشتر خواهد بود بعلت عدم آشنایی مسوولین با این فعالیت و فواید آن و ترس موهوم از زیانهای احتمالی آن فعالیت رادیو آماتوری یا به کلی ممنوع و یا در سطح خیلی محدودی وجود دارد. حال آنکه حتی در کشورهایی که تمام فعالیتهای تحت کنترل درست قرار دارند به علت اثبات اثرات مفید آن فعالیت رادیو آماتوری گستردهای جریان دارد.
!رادیو آماتوری در ایران
مرجع صدور پروانه رادیو آماتوری اداره کل تلکمونیکاسیون وزارت پست و تلگراف و تلفن (که مسوول برنامه ریزی و کنترل فرکانسهای رادیویی) است. انجمن رادیو آماتور ایران در سال 1359 تاسیس شد. که موسسهای است غیر انتفاعی که منحصرا برای معرفی و گسترش این فعالیت بوجود آمده است. با توجه به اینکه شرط فعالیتهای رادیو آماتوری مجاز بودن این فعالیت یا صدور پروانه لازم از طرف مقامات مسوول دولتی میباشد.
!فرکانسهای رادیو آماتوری
باندهای فرکانس زیر بر اساس موافقت نامههای بین المللی برای استفاده رادیو آماتوری اختصاص داده شده است. استفاده از این باندها در هر کشور تابع مقررات داخلی کشور می باشد.
__باند__ |
__فرکانس ، مگاهرتز__ |
160متر |
1.8 ـــ 2 |
80 |
3.5 ـــ 4 |
40 |
7 ـــ7.2 |
24 |
12.200ـــ13.200 |
20 |
14.000 ـــ 14.350 |
15 |
| 21.00 ـــ 21.450
12 |
24.89 ـــ 24.990 |
|
|
10 |
28.00 ـــ29.700 |
|
|
6 |
50.00 ـــ 54.00 |
2 |
144.00 ـــ 148.000 |
7__سانتیمتر__ |
420 ـــ 440 |
23 سانتیمتر |
1.215 ـــ 1.300 |
23 سانتیمتر |
1.215 ـــ 1.300 |
12 |
2.300 ـــ 2.450 |
9 |
3.300 ـــ 3500 |
5 |
5.650 ـــ 5.850 |
3 |
10.00 ـــ 10.500 |
12 __میلیمتر__ |
24.000 ـــ 24.500 |
4 |
76.000 ـــ 81.000 |
2.5 |
119.980 ـــ 120.020 |
2 |
142.000 ـــ 149.000 |
1 |
241.000 ـــ 250.000 |
!علامت یا معرف خطاب رادیو آماتوری
هر ایستگاه رادیوآماتوری دارای حروف معرف خاص ایستگاه است که علامت خطاب آن ایستگاه میباشد. و مقامات مسوول در هر کشور در موقع صدور پروانه رادیوآماتوری برای افراد تعیین مینمایند که یک یا دو حرف دو رقم اول این حرفها کشور محل کار ایستگاه را نشان میدهد. و توسط ((اتحادیه بین المللی ارتباطات)) تعیین گردیده و حروف یا ارقام بعدی متعلق به دارنده پروانه میباشد که بر اساس ضوابط هر کشور تعیین میگردد.
!قانون تماس با رادیو آماتوری
بر اساس مقررات بین المللی ایستگاههای رادیو آماتوری موظفند در ابتدا و انتهای هر تماس رادیویی و در صورتی که طولانی بودن تماس در فاصله زمانی کوتاهرتر (مثلا هر 10 دقیقه یکبار) این معرفها را تکرار کنند.
!مقررات رادیو آماتوری
*آیین نامه پیشنهادی بجز مرحله شنونده که شرایط خاص و محدودیتی ندارد سه درجه پروانه آماتوری پیش بینی شده است.
#پروانه مبتدی (درجه 3) که دارنده این پروانه مجاز به برقراری تماس توسط ((تلگرافی مورس)) و باندهای فرکانس مخصوص این درجه است. قبولی در ((آزمایش مورس)) (با سرعت 5 کلمه در دقیقه) ، مقررات رادیو آماتوری و ((اصول الکترونیک)) و رادیو (بطور ساده) شرایط دریافت این پروانه میباشد.
#پروانه رادیو آماتوری عمومی (درجه 2) این پروانه مجاز به کار در تمام باندهای آماتوری موج کوتاه و با استفاده از انواع پخش صدا خواهد بود شرایط دریافت این پروانه قبولی در آزمایش مورس با سرعت 12 کلمه در دقیقه و اطلاعات فنی رادیو آماتوری در سطح بالاتر و همچنین سابقه 6 ماهه با پروانه مبتدی میباشد.
#پروانه رادیو آماتوری پیشرفته (درجه 1). این پروانه برای ایجاد مکان تجربه و تحقیق در بخشهایی از ((فعالیت رادیو آماتوری)) که در آینده ممکن است مجاز گردند (مانند Uhf ، Vhf) و یا استفاده از دستگاههای متحرک ، در نظر گرفته شده و دریافت آن مستلزم گذراندن امتحانات نسبتا تخصصی در این رشته خواهد بود.
*حداقل سن 16 سال پیش بینی شده و اعتبار پروانههای رادیو آماتور یکسال و قابل تمدید میباشد، بجز پروانههای مبتدی که مدت اعتبار سه سال است و فقط یکبار قابل تمدید است.
!مقررات فنی اجرایی
*فرستنده بایستی فقط در باند مجاز کار کند و ثبات فرکانس آن در حدود فنی قابل قبول باشد.
*ارسال پیامهای رمز اطلاعات محرمانه و نیز اصطلاحات کنایه دار ممنوع میباشد.
*هر ایستگاه بایستی فقط بوسیله دارنده پروانه و برای خود آموزی علمی و فنی مورد استفاده قرار می گیرد.
*هرگونه تغییر محل یا تغییر مشخصات دستگاههای فرستنده ایستگاه بایستی به اطلاعات وزارت پست و تلگراف و تلفن برسد.
*رادیو آماتورها موظفند در صورت مشاهده تخلف از مقررات مخابراتی مراتب را با اداره کل تلکمونیکاسیون و نیز انجمن رادیو آماتوری اطلاع دهد.
*هرگونه خرید و فروش ویا به کار انداختن دستگاههای فرستنده رادیو آماتوری به اطلاع اداره تلکمونیکاسیون و به اجازه آن اداره صورت می گیرد.
!همچنین تخوانید
*((چگونه یک فرستنده بسازیم))
*((رایو سازیم))
*((فرستنده FM))
*((فعالیت رادیو آماتوری))
*((مدارات الکتریکی))
*((ماهوارههای آماتوری))