| *بررسی دین در حوزههای متعدد علمی از جمله ((کلام))، ((فلسفه))، ((روانشناسی))، ((جامعهشناسی)) و ((مردمشناسی)) با توجه به نگرشهای خاصیکه در هر مجموعه معرفتی موردنظرمیباشد، موجب تعریف و برداشتهای متفاوتی از دین شده است که عمدتا به شکل وسیع، ریشه در تلاشی دارد که در غرب در جهت ارائه تعریفی برای دین انجام گرفته است; زیرا یافتن ماهیت متمایز و یگانه دین یا ارائه سلسلهای از صفات، که دین و آنچه را مربوط به آن است از بخشهای دیگر زندگانی انسان متمایز میگرداند، بیشتر یک رویکرد و رهیافت غربی است که از زمان ((رنسانس)) به بعد، بخصوص در ((دوره اصلاح دینی)) با آن مواجه هستیم. در غرب، طی یکی دو قرن تعاریف و تلقیهای فراوانی از دین ارائه شده که حتی ارائه فهرست ناقصی از آن هم به راحتی ممکن نیست. برخی از آنها عمدتا سعی در تمایز قاطع بین ابعاد دینی و غیر دینی فرهنگ دارند و گاه دین را با مجموعه اعتقادات، بویژه اعتقاد به موجودی متعال برابر گرفتهاند. از سوی دیگر، عدهای عوامل تجربی، عاطفی، شهودی و همچنین عوامل ارزشگذارانه و اخلاقی را جزو دین به حساب آوردهاند. | | *بررسی دین در حوزههای متعدد علمی از جمله ((کلام))، ((فلسفه))، ((روانشناسی))، ((جامعهشناسی)) و ((مردمشناسی)) با توجه به نگرشهای خاصیکه در هر مجموعه معرفتی موردنظرمیباشد، موجب تعریف و برداشتهای متفاوتی از دین شده است که عمدتا به شکل وسیع، ریشه در تلاشی دارد که در غرب در جهت ارائه تعریفی برای دین انجام گرفته است; زیرا یافتن ماهیت متمایز و یگانه دین یا ارائه سلسلهای از صفات، که دین و آنچه را مربوط به آن است از بخشهای دیگر زندگانی انسان متمایز میگرداند، بیشتر یک رویکرد و رهیافت غربی است که از زمان ((رنسانس)) به بعد، بخصوص در ((دوره اصلاح دینی)) با آن مواجه هستیم. در غرب، طی یکی دو قرن تعاریف و تلقیهای فراوانی از دین ارائه شده که حتی ارائه فهرست ناقصی از آن هم به راحتی ممکن نیست. برخی از آنها عمدتا سعی در تمایز قاطع بین ابعاد دینی و غیر دینی فرهنگ دارند و گاه دین را با مجموعه اعتقادات، بویژه اعتقاد به موجودی متعال برابر گرفتهاند. از سوی دیگر، عدهای عوامل تجربی، عاطفی، شهودی و همچنین عوامل ارزشگذارانه و اخلاقی را جزو دین به حساب آوردهاند. |
- | *با پیدایش و غنای رشتههای مردمشناسی و جامعهشناسی، که رشته علمی نسبتا جدیدی است، عامل مهمی وارد تعریف دین گردید و آن چیزی نبود جز ~~green:ملاحظه زمینههای اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و فرهنگی در نوع تلقی از دین~~. در نظر آنها، ~~green:دین هرگز یک مجموعه انتزاعی از اندیشهها، ارزشها، یا تجربهها، که جدا از حوزه فرهنگی جامعه باشند، نیست~~، زیرا بسیاری از اعتقادات و آداب و ((رسوم)) و ((شعایر دینی)) با توجه به حوزه فرهنگی جامعه قابل درک میباشد و از اینجاست که رهیافتهای جامعهشناختی به دین آغاز میگردد. و ((جامعه شناسی دین)) رونق میگیرد، رشتهای علمی که شیوه طبیعی مطالعه دین و جامعه نیست، بلکه فرآوردی فرهنگی است که توسط تحولات تاریخی اندیشه غربیپدید آمدهاست و پژوهشگران را بر آن داشتهاست که از ادعاهای هنجارآفرین دین یا جامعه مورد پژوهش آنان فاصله بگیرند. |
+ | *با پیدایش و غنای رشتههای مردمشناسی و جامعهشناسی، که رشته علمی نسبتا جدیدی است، عامل مهمی وارد تعریف دین گردید و آن چیزی نبود جز ~~green:ملاحظه زمینههای اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و فرهنگی در نوع تلقی از دین~~. در نظر آنها، ~~green:دین هرگز یک مجموعه انتزاعی از اندیشهها، ارزشها، یا تجربهها، که جدا از حوزه فرهنگی جامعه باشند، نیست~~، زیرا بسیاری از اعتقادات و آداب و ((رسوم)) و ((شعایر دینی)) با توجه به حوزه فرهنگی جامعه قابل درک میباشد و از اینجاست که رهیافتهای جامعهشناختی به دین آغاز میگردد. و ((جامعه شناسی دین)) رونق میگیرد، رشتهای علمی که شیوه طبیعی مطالعه دین و جامعه نیست، بلکه فرآوردی فرهنگی است که توسط تحولات تاریخی اندیشه غربی پدید آمدهاست و پژوهشگران را بر آن داشتهاست که از ادعاهای هنجارآفرین دین یا جامعه مورد پژوهش آنان فاصله بگیرند. |
| *میرچا الیاده، دین پژوهی دفتر اول، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، ص86 | | *میرچا الیاده، دین پژوهی دفتر اول، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، ص86 |
| !برای مطالعه بیشتر بخوانید | | !برای مطالعه بیشتر بخوانید |
| *((نظریه کارل مارکس درباره جامعه شناسی دین)) | | *((نظریه کارل مارکس درباره جامعه شناسی دین)) |
| *((امیل دورکیم و نظر دینی او پیرامون جامعه شناسی و دین)) | | *((امیل دورکیم و نظر دینی او پیرامون جامعه شناسی و دین)) |
| *((نظر دینی ماکس وبر در جامعه شناسی دین)) | | *((نظر دینی ماکس وبر در جامعه شناسی دین)) |