تاریخچه ی:
دیواره سلول گیاهی
تفاوت با نگارش: 1
| | !نگاه کلی | | !نگاه کلی |
| - | ((سلول گیاهی|سلولهای گیاهی)) ، ((قارچ|قارچها)) و ((باکتری|باکتریها)) علاوه بر پلاسمالم (((غشای سلولی))) دارای دیواره هستند. تقریبا همه سلولهای گیاهی دیواره دارند. بجز سلولهایی که در ((تولید مثل جنسی)) مشارکت دارند. مثل ((اسپرم|اسپرمها)) که در بعضی گیاهان بدون دیواره‌اند. دیواره توسط ((پروتوپلاست)) ترشح و بیرون از پلاسمالم قرار می‌گیرد. در مرحله تلوفاز ((تقسیم سلولی)) بین دو سلول فرورفته تشکیل میشود. |
+ | ((سلول گیاهی|سلولهای گیاهی)) ، ((قارچ|قارچها)) و ((باکتری|باکتریها)) علاوه بر پلاسمالم (((غشای سلولی))) دارای دیواره هستند. تقریبا همه سلولهای گیاهی دیواره دارند. به جز سلولهایی که در ((تولید مثل جنسی)) مشارکت دارند. مثل ((اسپرم|اسپرمها)) که در بعضی گیاهان بدون دیواره‌اند. دیواره توسط پروتوپلاست ترشح و بیرون از پلاسمالم قرار می‌گیرد. در مرحله ((میتوز|تلوفاز تقسیم سلولی)) بین دو سلول فرو رفته تشکیل میشود.
!تاریخچه
مالپیگی وجود انواع مختلفی از دیواره اسکلتی را مطرح ساخت. __~~green:مالپیگی~~__ و __~~green:گری~~__ اولین زیست شناسانی هستند که به اهمیت دیواره‌های سلولی در ساخت و کار سلولهای زنده توجه کرده‌اند. __~~green:مولدن هاور~~__ در سال 1812 با ساییدن قطعاتی از اندامهای گیاهی موفق به جدا کردن سلولها و بدست آوردن ((سلول گیاهی|سلولهای گیاهی)) شد و نشان داد که هر سلول دارای دیواره‌ای مستقل است نه آن که همانند پندارهای گذشته سلولها به صورت حفره‌ای کنده شده در یک توده همگن زمینه‌ای باشد. به این ترتیب دیواره به عنوان یکی از اجزای ساختمانی سلول منظور شد که عمل اصلی آن جدا کردن درون سلول از محیط خارج و ایجاد شکل خاص هر سلول است.
|
| | !وظایف دیواره سلول | | !وظایف دیواره سلول |
| | دیواره سلول به سلول شکل می‌دهد و استحکام و حمایت برای پروتوپلاسم درون سلول فراهم می‌کند. دیواره اگر چه محصول بیرونی و غیر فعال پروتوپلاست است، ولی وظایف خاصی دارد و نقش مهمی در جذب ترشح و انتقال دارد. | | دیواره سلول به سلول شکل می‌دهد و استحکام و حمایت برای پروتوپلاسم درون سلول فراهم می‌کند. دیواره اگر چه محصول بیرونی و غیر فعال پروتوپلاست است، ولی وظایف خاصی دارد و نقش مهمی در جذب ترشح و انتقال دارد. |
| - | !ای دیواره سلولی
((سلولز)) مه فرون موجد در دیوار‌ها اس. این ده از گلوک و یک مولکول خطی بد انا میبشد. د دیو لول مولکولهای سلولز بطو نمظ و تقی را گرفته‌د، بلکه مولکولهای سلوز (به دا 100 مولکول) و ((یوند هیوژی|یونهای یوژنی)) ه همیگر می‌پیوند تشکیل ((میکرو فیبریل)) ی‌د، ک عرض آنها 10 ا 25 ومر است. میکرو فیبریلها با هم تشکیل ماکروفیبریل می‌ند که طول نها ا 4 میکن می‌سد. در دیواره سلول عاه بر سلولز پلی ساکایدهای دیگر همی سولها ((مو پکیکی)) نیز وو دا. همی لول واد کیکی ماریکس یاره را کیل می‌ند و میکو ییلها ر آن و ه‌اند. در یواره ی از سلوله ه روانی __لییین__ یا ((چ)) یه میشود که لیگیی از متقات ((فنل|فلها)) است. ونو رییین ((الکل طر|الکی مر)) ی‌باشد که و پواست سلول ات می‌د. لییین اتحک یره را ی مد و سلول را در برار ((ار|قاا)) ، ((باکتری|باکتیها)) مو شییای دیگر حفظ می‌کد. در دیواره برخی وهای گیی کن است ت ییدی انن ((کین)) ((وین)) دیده شود. |
+ | !کی شیمیایی دیواره />!!سلولز
((سلولز|لولها)) در موکوهای پلی سکاریدی تند که از تکی n مولکول با کز با صالت ازید بوود آمده‌ند. پیو و مولکول بتا گلوکز موب شکیل یک مکول __~~green:وی~~__ ی‌د. هر 5 مولکول سلوبیز با ای فضایی مکعبی شکل __~~green:بلور سلولز~~__ ا بوو ی‌آورد. مجموع بوها __~~green:یله~~__ و ز ممو یسلها __~~green:میکروفیبریلای ل~~__ ا و 20 میکروفیبریل __~~green:ماکروفیبریل ولی~~__ ا می‌ود. />!!همی سلولز />ی سلولزه بخشی از موا زمینه‌ای دیواره هست که از یمیایی اک دی 5 کربنی مانن زیانها و قنهی 6 کربنی مند منوز یدهای ورونیک بود ه‌اند. در یشتر موارد وهای همی سلولی ز یک ور ازیی ستن مهره با ساختن طی اخته شده که در جایگاای متلف بسیله ((یوند یدرنی|یوندهای یروژنی)) با سل مرک شد‌اند. />!!پکتینها />ین مو ی ی سلولها هتد ام قدار اسیای اوونیک ها یی یشتر است. خش عه یه میی سلولها ا __~~green:تا م~~__ است.
!!پروتینها />رویهای مجود در دیواره بیشتر ز شتات ((|اسی آینه رلین)) است.وتئی م دیاره __~~green:اکستانسین~~__ ست ک ین وین در قابلیت کشش دیواره نقش دارد.
|
| | !لایه‌های دیواره | | !لایه‌های دیواره |
| - | ضخامت دیواره در سلولهای گیاهی متغیر است. سلول جوان در مقایسه با سلولهای پیر دیواره نازکتر دارد. ضخامت دیواره بستگی به عملکرد سلول نیز دارد. لایه‌های مختلف یک دیواره کامل سلولی از دیواره اولیه ، تیغه میانی ، دیواره ثانویه عبارت است. | |
| | !!دیواره اولیه | | !!دیواره اولیه |
| - | همه سلولهای گیاهی دارای دیواره اولیه‌اند و این دیواره اولین دیواره‌ای است که در سلول در حال رشد تشکیل میشود. این دیواره از سلولز ، همی سلولز ، مواد پکتیکی و ((گلیکو پروتئین)) تشکیل شده ، دیواره اولیه چوبی هم میشود. این دیواره مواد پکتیکی فراوانی دارد که به دیواره سلول خاصیت کششی غیر قابل برگشت می‌دهد. برخی سلولها دیواره اولیه ضخیم دارند. این ضخامت به علت ذخیره همی سلولز در دیواره‌ها است. مثل ((آلبومن|آلبومن دانه‌ها)) که این همی‌سلولز در زمان رویش دانه مورد استفاده گیاهچه قرار می‌گیرد و دیواره ضخامت خود را از دست می‌دهد. ((سلول مریستمی|سلولهای مریستمی)) و عناصر آبکشی همیشه دیواره اولیه دارند. در برخی بافتهای گیاهی مثل ((پارانشیم)) و ((کلانشیم)) دیواره ثانویه نیز تشکیل میشود. |
+ | همه ((سلول گیاهی|سلولهای گیاهی)) دارای دیواره اولیه‌اند و این دیواره اولین دیواره‌ای است که در سلول در حال رشد تشکیل میشود. این دیواره از سلولز ، همی سلولز ، مواد پکتیکی و گلیکو پروتئین تشکیل شده ، دیواره اولیه چوبی هم میشود. این دیواره مواد پکتیکی فراوانی دارد که به دیواره سلول خاصیت کششی غیر قابل برگشت می‌دهد. برخی سلولها دیواره اولیه ضخیم دارند. این ضخامت به علت ذخیره همی سلولز در دیواره‌ها است. مثل ((آلبومن|آلبومن دانه‌ها)) که این همی‌سلولز در زمان ((رویش دانه)) مورد استفاده گیاهچه قرار می‌گیرد و دیواره ضخامت خود را از دست می‌دهد. ((مریستمها|سلولهای مریستمی)) و ((بافت هادی|عناصر آبکشی)) همیشه دیواره اولیه دارند. در برخی بافتهای گیاهی مثل ((بافت شناسی در گیاهان|پارانشیم)) و ((بافت شناسی در گیاهان|کلانشیم)) دیواره ثانویه نیز تشکیل میشود. |
| | !!تیغه میانی | | !!تیغه میانی |
| - | تیغه میانی بین سلولهای مجاور قرار دارد. تیغه میانی عمدتا از مواد پکتیکی تشکیل شده است. ((پکتات کلسیم)) و ((پکتات منیزیم|منیزیم)) بخش عمده تیغه میانی را تشکیل می‌دهد. تیغه میانی در سلولهایی که دیواره سلولی ثانویه دارند ممکن است چوبی شود و تیغه میانی و دیواره ثانویه به صورت یک لایه دیده شده و تیغه میانی مرکب را تشکیل دهند. ((آنزیم پکتیناز)) که از اندامها ترشح میشود و برخی از ((باکتری|باکتریها)) و قارچها این آنزیم را دارند به مواد دیواره اثر کرده و آنرا از حالت نامحلول به صورت محلول در می‌آورند و موجب جداشدن سلولها و در نهایت بافتها می‌شوند. در آزمایشگاه با قرار دادن بافتهای گیاهی در مواد شیمیایی می‌توانند تیغه میانی را حل کرده و سلولها را از هم جدا کرد. این عمل را ((ماستاراسیون)) نامند. |
+ | تیغه میانی بین سلولهای مجاور قرار دارد. تیغه میانی عمدتا از مواد پکتیکی تشکیل شده است. __~~green:پکتات کلسیم~~__ و __~~green:پکتات منیزیم~~__ بخش عمده تیغه میانی را تشکیل می‌دهد. تیغه میانی در سلولهایی که دیواره سلولی ثانویه دارند ممکن است چوبی شود و تیغه میانی و دیواره ثانویه به صورت یک لایه دیده شده و تیغه میانی مرکب را تشکیل دهند. __~~green:آنزیم پکتیناز~~__ که از اندامها ترشح میشود و برخی از ((باکتری|باکتریها)) و قارچها این آنزیم را دارند به مواد دیواره اثر کرده و آنرا از حالت نامحلول به صورت محلول درمی‌آورند و موجب جدا شدن سلولها و در نهایت بافتها می‌شوند. در آزمایشگاه با قرار دادن بافتهای گیاهی در مواد شیمیایی می‌توانند تیغه میانی را حل کرده و سلولها را از هم جدا کرد. این عمل را __~~green:ماستاراسیون~~__ نامند. |
| | !!دیواره ثانویه | | !!دیواره ثانویه |
| - | اگرچه اکثر سلولها دیواره اولیه دارند، برخی از سلولها دیواره ثانویه نیز تولید می‌کنند که توسط پروتوپلاست سلول ساخته میشود و بین دیواره اولیه و پلاسمالم قرار می‌گیرد. این دیواره ، پس از آنکه رشد سلول خاتمه یافت، تشکیل میشود. دیواره ثانویه در سلولهایی که در نگهداری و انتقال مشارکت می‌کنند مهم است. معمولا سلولهایی که سلولهای ثانویه تولید می‌کنند در بلوغ مرده‌اند و علاوه بر سلولز دارای لیگینین نیز هستند و گلیکو پروتئین و مواد پکتیکی ندارند. ماده زمینه‌ای دیواره ، همی سلولز است. معمولا سلولهایی که دیواره ثانویه دارند در آنها سه لایه به نامهای S1 ، S2 ، S3 مشاهده میشود که ترکیبات ساخته شدن این سه لایه به این ترتیب استکه اول S1 ساخته میشود بعد S2 و لایه S3 در مجاورت غشای سلول قرار دارد و ترکیب شیمیایی این سه لایه و جهت میکرو فیبریلها در این سه لایه متفاوت است و لایه S2 معمولا ضخیمتر است. |
+ | اگرچه اکثر سلولها دیواره اولیه دارند، برخی از سلولها دیواره ثانویه نیز تولید می‌کنند که توسط پروتوپلاست سلول ساخته میشود و بین دیواره اولیه و ((غشای سلولی|پلاسمالم)) قرار می‌گیرد. این دیواره ، پس از آنکه رشد سلول خاتمه یافت، تشکیل میشود. دیواره ثانویه در سلولهایی که در نگهداری و انتقال مشارکت می‌کنند مهم است. معمولا سلولهایی که سلولهای ثانویه تولید می‌کنند در بلوغ مرده‌اند و علاوه بر سلولز دارای ((لیگنین)) نیز هستند و گلیکو پروتئین و مواد پکتیکی ندارند. ماده زمینه‌ای دیواره ، همی سلولز است.
معمولا سلولهایی که دیواره ثانویه دارند در آنها سه لایه به نامهای S1 ، S2 ، S3 مشاهده میشود که ترکیبات ساخته شدن این سه لایه به این ترتیب است که اول S1 ساخته میشود بعد S2 و لایه S3 در مجاورت غشای سلول قرار دارد و ترکیب شیمیایی این سه لایه و جهت میکرو فیبریلها در این سه لایه متفاوت است و لایه S2 معمولا ضخیمتر است. |
| | !لان (Pit) | | !لان (Pit) |
| | !!لان اولیه | | !!لان اولیه |
| - | دیواره اولیه سلولها ضخامت یکنواخت ندارند و در برخی قسمتها نازک است و در برخی قسمتهای ضخیم به نواحی نازک دیواره اولیه که به صورت فرورفتگیهایی مشاهده میشود لان اولیه می‌گویند. معمولا در این نواحی ((پلاسمودسم|پلاسمودسمها)) قرار گرفته‌اند (پلاسمودسم به کانالها سیتوپلاسمی که پروتوپلاست سلولهای مجاور را به هم وصل می‌کند گفته میشود). پلاسمودسمها در نواحی لانها به صورت خوشه به تعداد 10 تا 12 و گاهی بیشتر وجود دارند. به علت وجود پلاسمودسمها همه پروتوپلاست درون یک ((گیاه)) تشکیل یک مجموعه به هم پیوسته می‌دهد که ((سیم پلاست)) گفته میشود. |
+ | دیواره اولیه سلولها ضخامت یکنواخت ندارند و در برخی قسمتها نازک است و در برخی قسمتهای ضخیم به نواحی نازک دیواره اولیه که به صورت فرورفتگیهایی مشاهده میشود لان اولیه می‌گویند. معمولا در این نواحی پلاسمودسمها قرار گرفته‌اند (پلاسمودسم به کانالها سیتوپلاسمی که پروتوپلاست سلولهای مجاور را به هم وصل می‌کند گفته میشود). پلاسمودسمها در نواحی لانها به صورت خوشه به تعداد 10 تا 12 و گاهی بیشتر وجود دارند. به علت وجود پلاسمودسمها همه پروتوپلاست درون یک ((گیاهان|گیاه)) تشکیل یک مجموعه به هم پیوسته می‌دهد که سیم پلاست گفته میشود. |
| | !!لان ثانویه | | !!لان ثانویه |
| - | دیواره ثانویه هم مانند دیواره اولیه ضخامت یکنواخت نداشته و در برخی قسمتها ضخیم و در برخی قسمتها نازک است. به فرورفتگیهای دیواره ثانویه لان ثانویه یا __پیت__ گفته میشود که ممکن است در محل لانهای اولیه یا مستقل از آنها تشکیل شود. امکان دارد محل لانهای اولیه توسط مواد دیواره کاملا پوشیده شود. پلاسمودسمها در محل لان ثانویه دیده نمی‌شوند. چون سلولی که دیواره ثانویه دارد، سلولی مرده است. بنابراین پلاسمودسم نیز ندارد.
!تغیرات دیواره سلولی |
+ | دیواره ثانویه هم مانند دیواره اولیه ضخامت یکنواخت نداشته و در برخی قسمتها ضخیم و در برخی قسمتها نازک است. به فرورفتگیهای دیواره ثانویه لان ثانویه یا __~~green:پیت~~__ گفته میشود که ممکن است در محل لانهای اولیه یا مستقل از آنها تشکیل شود. امکان دارد محل لانهای اولیه توسط مواد دیواره کاملا پوشیده شود. پلاسمودسمها در محل لان ثانویه دیده نمی‌شوند. چون سلولی که دیواره ثانویه دارد، سلولی مرده است. بنابراین پلاسمودسم نیز ندارد.
!تغییرات دیواره سلولی |
| | !!ژله‌ای شدن | | !!ژله‌ای شدن |
| - | در میوه‌های بالغ ، مواد پکتیکی تیغه میانی از حالت نامحلول به حالت محلول در می‌آید که این عمل را ژله‌ای شدن گوییم. |
+ | در میوه‌های بالغ ، مواد پکتیکی تیغه میانی از حالت نامحلول به حالت محلول در‌می‌آید که این عمل را ژله‌ای شدن گوییم. |
| | !!چوبی شدن | | !!چوبی شدن |
| - | در این حالت لیگینین یا ((چوب)) توسط پروتوپلاست سلول ساخته شده و دیواره آغشته به چوب میشود. لیگینین بین میکرو فیبریلهای سلولزی در نواحی خالی قرار می‌گیرد و تشکیل ((شبکه)) می‌دهد و استحکام دیواره را افزایش می‌دهد. لیگینین در بافتهای هادی و مقاوم مثل اسکلرانشیم مشاهده میشود. |
+ | در این حالت لیگنین یا ((چوب)) توسط پروتوپلاست سلول ساخته شده و دیواره آغشته به چوب میشود. لیگینین بین میکرو فیبریلهای سلولزی در نواحی خالی قرار می‌گیرد و تشکیل شبکه می‌دهد و استحکام دیواره را افزایش می‌دهد. لیگنین در ((بافت هادی|بافتهای هادی)) و مقاوم مثل اسکلرانشیم مشاهده میشود. |
| | !!معدنی شدن | | !!معدنی شدن |
| - | مواد معدنی نیز به درون نفوذ می‌کنند و استحکام دیواره را افزایش و نفوذپذیری را کاهش می‌دهد. نمکهای متفاوتی مثل ((کلسیم)) و ((سیلیس)) به صورت ((بلور)) رسوب می‌کنند. از نمکهای کلسیم در ((بشره|دیواره بشره)) یا لایه‌های زیرین رسوب می‌کند و در برخی از ((گیاهان دولپه‌ای|دولپه‌ایها)) و ((جلبک|جلبکها)) فراوان است. سیلیس هم در دیواره گندمیان و دم‌اسبیان دیده میشود. استحکام را افزایش داده و از ورود عوامل بیماری زا به درون سلول جلوگیری می‌کند. |
+ | مواد معدنی نیز به درون نفوذ می‌کنند و استحکام دیواره را افزایش و نفوذپذیری را کاهش می‌دهد. نمکهای متفاوتی مثل ((کلسیم)) و ((سیلیس)) به صورت ((بلور)) رسوب می‌کنند. از نمکهای کلسیم در دیواره بشره یا لایه‌های زیرین رسوب می‌کند و در برخی از ((گیاهان دولپه‌ای|دولپه‌ایها)) و ((جلبک|جلبکها)) فراوان است. سیلیس هم در دیواره گندمیان و ((دم اسبیان)) دیده میشود. استحکام را افزایش داده و از ورود عوامل بیماریزا به درون سلول جلوگیری می‌کند. |
| | !!کوتینی شدن | | !!کوتینی شدن |
| - | این تغییر در دیواره موجب کاهش نفوذپذیری دیواره میشود. در این حالت مشتقات چربیها مثل ((کوتین)) ، ((موم)) و ((سوبرین)) در دیواره سلولهای محافظ رسوب کرده و نفوذپذیری دیواره‌ها را کاهش می‌دهد. کوتین همراه با موم در دیواره ((سلول اپیدرمی|سلولهای اپیدرمی)) مشاهده میشود. سوبرین در دیواره سلولهای ((چوب پنبه)) مشاهده میشود. |
+ | این تغییر در دیواره موجب کاهش نفوذپذیری دیواره میشود. در این حالت مشتقات چربیها مثل __~~green:کوتین~~__ ، __~~green:موم~~__ و __~~green:سوبرین~~__ در دیواره سلولهای محافظ رسوب کرده و نفوذپذیری دیواره‌ها را کاهش می‌دهد. کوتین همراه با موم در دیواره سلولهای اپیدرمی مشاهده میشود. سوبرین در دیواره ((بافت چوب پنبه‌ای|سلولهای چوب پنبه)) مشاهده میشود. |
| | !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| - | *((آنزیم پکتیناز)) |
+ | *((آنزیم)) |
| | *((آلبومن)) | | *((آلبومن)) |
| - | *((ه)) />*((پکات کسی))
*((پکات منییم))
*((سلول)) |
+ | *((ی یه))
*((اکتی))
*((سلولز)) |
| | *((سلول گیاهی)) | | *((سلول گیاهی)) |
| | *((غشای سلولی)) | | *((غشای سلولی)) |
| - | *((ماستاراسیون))
*((ا پکتیکی)) |
+ | *((گیاهان))
*((گیا شای)) |
