تاریخچه ی:
دین در روم باستان
یکی از کشورهای بسیار باشکوه و قدرتمند ~~green:جهان باستان~~ روم بود که بخش مهمی از ((اروپا)) ، ((ترکیه)) و ((شام)) را شامل می شد . اکنون این کشور به ((ایتالیا)) معروف است که به صورت ((شبه جزیره)) ای در جنوب اروپا قرار دارد. در قرون اولیه میلادی تمام شبه جزیره در تحت سلطه و حکمرانی ((شهر روم)) قرار گرفت. شهر روم را نخستین پادشاه آن قوم که موسوم به ~~green:رومولوس~~ بود در قرن هشتم قبل از میلاد تأسیس کرده است. پادشاهان ((ژولیوس سزار)) ، ((پمپی)) ، ((کراسوس ))در این سرزمین حکمروانی می کرده اند و و ((امپراطوری روم)) را تشکیل دادند.رومیان در هزاره اول قبل از میلاد در زمان رومولوس ترقی و پیشرفت خوبی داشتند. رومیان از گذشته های قدیم تاکنون در ((معماری)) ، ((نقاشی)) ، ((مجسمه سازی)) ، ((ادبیات)) و فنون کشورداری سرآمد بودند. رومیان سه قرن پس از میلاد مسیح ( ع) به ((مسیحیت)) گرویدند و برای ترویج آن ، از تمدن باستانی خود بسیار سود جستند.
!آئین رومیان قدیم
*رومیان قدیم آئینی ساده و بدوی داشتند . ~~green:خدای دیانا~~ که معبدش در کنار ~~green:دریاچه نمی~~ در ((کوههای آلبان)) در نزدیکی شهر روم قرار داشت، معبود تمام لاتینها بود و همه قبایل و عشایر آن قوم در هنگام اعیاد سالیانه به آنجا رو آورده و ((ژوپیتر خدای قدیم)) و رب الارباب را می پرستیده اند ولی بعدها دیانا الاهه مخصوص سکنه شهر روم شد. او خدائی مونث بود شبیه به ~~green:خدای آرتمیس ~~در نزد یونانیان ، که ~~green:الاهه قمر است و خدای شکارها و جنگلها و دختر زئوس~~.
زنها دیانا را به خصوص بیشتر پرستش می کرده اند و معتقد بوده اند که او را شوهری است موسوم به ~~green:ویربیوس~~ . در رأس ~~green:معبد دیانا~~ همیشه ((کشیش|کشیشی)) قرار داشته است که ثروتی هنگفت از تحف و هدایای تقدیمی زائرین اندوخته بود.یکی از اعمال دینی رومیان صرف خوراکی مقدس بود که با آتش مقدس پخته می شد و خدای آتش در آن سهم داشت. تهیه این غذا و صرف آن طبق آئینهای معینی بود .
مذهب رومیهای باستانی به ((دین نوما)) معروف است و آن نوعی از ((آنیمیزم)) بدوی می باشد و بسیار نزدیک به عقائد ((سحر)) و ((تابوئیزم)) و مشتمل بریک رشته ((ورد|اوراد)) و افسونها و تابوها و غیبگوئی ها . ~~green:نوما~~ یعنی ((روح)) که برای هر چیز ، از آدمی و نبات و جانور و جماد و چشمه سار و ((رودخانه)) و ((اجاق)) و غیره وجود روحی را تصور می کرده اند. بعضی از آنها ارواح طیبه و خیر و بعضی خبیثه و شریر بوده اند. این ارواح که بعدها جنبه الوهیت پیدا کردند طبیعت مبهم و نامشخصی داشته اند ولی بعدها شخصیت انفرادی پیدا کردند و برای آنها صورتی انسانی یا غیر انسانی قائل نشده و یا ترویج و زاد و ولد نداشته ، برخلاف یونانیان ، در ((میتولوژی)) روم ، برای آنها افسانه ها و اساطیری نتراشیده بودند. در ((اساطیر)) رومیان قدیم ~~green:پرستش پهلوانان~~ دیده نمی شود و از قصه خلقت عالم و زندگی بعد از ((مرگ)) سخنی در میان نیست و از خدایان خود شبحی مشخص در ذهن خود تصور نمی کرده اند ، تا آنرا بر روی احجار و یا ظروف نقش کنند ، و این صور ذهنی موهوم برای پیکر و شکل خدایان در ازمنه بعد به تقلید ((اتروسکانها)) و یونانیها در آنها پیدا شد.
*رومیان باستانی مردمانی شهر نشین و ((زارع)) و در همان حال جنگجو بوده اند جز خانه و مزرعه جایگاهی و جز توالد و تناسل و انبات محصولات کاری نداشته اند ، از این رو برای هر یک از جزئیات امور مربوط به این امور روحی را موثر می دانسته اند . و در رأس همه آنها بزگترین خدایان یعنی ((ژوپیتر)) قرار داشته که آب بارن و نور آفتاب همه در دست او بود.که در اساطیر رومیان~~green: ژوپیتر خدای خدایان~~ است.بعد از آنکه دولت روم تشکیل شد و سازمانهای اجتماعی در زمان ((امپراطوری روم)) نضج یافت دین رومیان به شکلی منظم و مرتب در آمد . ارواح صورت خدایان گرفتند و برای هر یک از آنها دسته کشیش ها و کهنه خاصی معین شدند.
!برای بررسی تکمیلی موضوعات زیر را باید مطرح نمود:
*((خدایان روم باستان))
*((ژوپیتر خدای خدایان رومی))
*((مراسم دینی رومیان باستان، پرستش امپراطور، تقدیم قربانی ، جشنها))
*((تأثیر یونانیان و کشورهای شرقی بر رومیان باستان))
!منابع
*حسین توفیقی ، آشنایی با ادیان بزرگ ، ص 29
*علی اصغر حکمت، تاریخ ادیان ، ص 99-91