تاریخچه ی:
دومه الجندل
(به ضم و فتح دال) که به آن دوماء الجندل نیز می گویند، نام منطقه ای است بین ((حجاز))، ((عراق)) و ((شام «سوریه»|شام)) که فاصله آن تا مدینه ده منزل، تا کوفه نیز ده منزل، تا شام هفت یا هشت منزل و تا دوازده منزل بوده است.
البته امروزه، شهری است نزدیک تبوک که به آن « جوف » می گویند. در وجه نام گذاری آن می گویند که آن منسوب به دوماء بن اسماعیل (علیه السلام) است.
وقتی فرزندان ((حضرت اسماعیل علیه السلام|حضرت اسماعیل نبی (علیه السلام))) در ((تهامه)) روبه فزونی نهاد دوماء پسر حضرت اسماعیل به آن منطقه آمد. و در آن جا سکنی گزید و قلعه ای بنیان نهاد که بعد ها به اسم «دومة الجندل» خوانده شد.
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم یک غزوه در سال پنجم هجرت (چهل و نهمین ماه هجرت) و دو سریه در سال های ششم و نهم هجرت به فرماندهی ((عبدالرحمن بن عوف)) و ((خالد بن ولید مخزومی|خالد بن ولید)) انجام داد.
بیشترین شهرت به داستان تحکیم بر می گردد که ((ابو موسی اشعری)) و ((عمرو عاص|عمرو بن عاص)) به نمایندگی از امیرالمومنین علی (علیه السلام) و معاویه در آن جا انجام داده اند .
منابع: معجم البلدان، ج 2، ص 554/ مراصد الاطلاع، ج 2، ص 542/ معجم ما استعجم، ج 2، ص 564/ لغت نامه دهخدا، ج 7، ص 9927.
مراجعه شود به:
((اعزام خالد بن ولید به سوی دومه الجندل و اسارت اکیدر بن عبدالملک))