منو
 کاربر Online
938 کاربر online
تاریخچه ی: خویشاوندی حقایق

در حال مقایسه نگارشها

نگارش واقعی نگارش:1
یکی از مبانی پلورالیسم دینی، خویشاوندی حقایق‏ به‏شمار آمده است; زیرا، هیچ حقی با هیچ حق دیگری، بی‏مهر و ناسازگار نیست و همه‏حقیقت‏ها، ساکنان یک ایوان و ستارگان یک کهکشان‏اند.این نکته بدیهی و منطقی، اولا، حق را از رنگ و انگ غربی و شرقی‏ و ارتجاع و ترقی‏ نجات می‏دهد و حق جویان را برای تحصیل و التماس حق، از روی‏آوردن به هیچ قبله و درگاهی منع نمی‏کند و ثانیا، حق شناسان را به موزون کردن‏مستمر حق خویش با حق‏های دیگران، امر و دعوت می‏کند. مضمون این سخن، پیروی از این قاعده است که اندیشه‏ای حق است که بااندیشه‏های‏حق دیگر بخواند و لذا وظیفه‏ی ترک ناشدنی هر محقق حق طلب، حل کردن مستمر جدول‏حقایق و موزون کردن دایمی «هندسه‏
معرفت‏
» است و نه دل‏خوش داشتن جاودانه به‏حق خود و فارغ نشستن واز دیگران خبر نگرفتن .

ارزیابی و نقد


  • در این استدلال، دو نوع مغالطه صورت گرفته است: یکی مغالطه‏ی‏«وضع مالیس بعله عله‏» و دیگری، «مصادره به مطلوب‏» کردن.

مقدمات مغالطه نخست :


  • ب: حق، مطلوب بالذات‏است و از هر کس و هرجا که باشد باید پذیرفته شود. این، مطلبی است که در تعالیم‏اسلامی، مورد تاکید بسیار قرار گرفته است. امام علیعلیه‌السلام می‏فرماید: «حکمت، گم‏شده‏ی مؤمن است، هرجا آن را بیابد بر می‏گزیند، هر چند در دست منافق باشد ». البته این مطلب، با تعلم و دانش‏ آموزی نزد کسی به عنوان معلم واستاد تفاوت‏دارد; زیرا، تعلم و شاگردی نزد کسی و او را به عنوان معلم و استاد خودبرگزیدن، در فکر و عمل و اخلاق انسان مؤثر است. در روایات اسلامی سفارش شده است ‏که در گزینش استاد، جنبه‏های عقیدتی و اخلاقی مورد نظر باشد.

  • ج: در شناختن حقایق بیشمار در حوزه‏های مختلف علم و دین، تعاون و مشارکت لازم‏است و یک یا چند نفر نمی‏تواند به همه این حقایق دست ‏یابند. این مطلب، خصوصابا گسترش دامنه‏ی علوم، امری بدیهی است. امروز تخصص در علوم، کار پیچیده ودشواری است و به زمان طولانی نیاز دارد. در علوم دینی ، تخصص در همه‏ زمینه‏ها،برای یک نفر، عادتا، ممکن نیست. این مقدمات، همه، استوار و روشن است، ولی از آن‏ها نمی‏توان این نتیجه راگرفت ‏که همه‏ آن‏چه در اختیار همگان قرار دارد، حق است، بلکه نتیجه، آن است که آنچه ‏حق است، با هم سازگار است. و آن‏چه با هم سازگاری دارد، حق است، در حالی که سخن‏ما، در مورد آرا و عقایدی است که با هم سازگار نیستند، مانند «اثبات و نفی‏تثلیث‏» و «قبول و رد نبوت پیامبر اسلام(ص)» و «خاتمیت و جهانی بودن نبوت‏رسول اکرمصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم» و «قبول و رد وجود نص در مسئله‏امامت‏» و «اثبات و انکاروجود امام غایبعلیه‌السلام » و «توحید و شرک دانستن توسل به اولیای الهی‏» و «تناسخ‏و معاد» و صدها بلکه هزاران‏مسئله‏ی فکری از این قبیل.

  • مشکل پلورالیسم، در عقاید سازگار و هماهنگ نیست، تا به حکم سازگاری حقایق،حقانیت آن‏ها را ثابت کنیم، بلکه در عقاید ناسازگار است. به عبارت دیگر، استدلال‏مزبور، از قبیل مصادره به مطلوب است; یعنی، نخست فرض شده است که همه‏ عقاید وآرا و مذاهب و ادیان، حق است و آن‏گاه نتیجه گرفته شده است که حقایق، با هم‏ناسازگار نیستند و این در حالی است که حق بودن همه‏ مذاهب و ادیان، همان مشکل‏ پلورالیسم و مسئله مورد نزاع است که به دلیل و اثبات احتیاج دارد.

منابع

  • علی ربانی گلپایگانی، تحلیل و نقد پلورالیسم دینی، ص159- 157
  • صراطهای مستقیم، عبدالکریم سروش، ص 41
  • نهج‏البلاغه، کلمات قصار، 80.

یکی از مبانی پلورالیسم دینی، خویشاوندی حقایق‏ به‏شمار آمده است; زیرا، هیچ حقی با هیچ حق دیگری، بی‏مهر و ناسازگار نیست و همه‏حقیقت‏ها، ساکنان یک ایوان و ستارگان یک کهکشان‏اند.این نکته بدیهی و منطقی، اولا، حق را از رنگ و انگ غربی و شرقی‏ و ارتجاع و ترقی‏ نجات می‏دهد و حق جویان را برای تحصیل و التماس حق، از روی‏آوردن به هیچ قبله و درگاهی منع نمی‏کند و ثانیا، حق شناسان را به موزون کردن‏مستمر حق خویش با حق‏های دیگران، امر و دعوت می‏کند. مضمون این سخن، پیروی از این قاعده است که اندیشه‏ای حق است که بااندیشه‏های‏حق دیگر بخواند و لذا وظیفه‏ی ترک ناشدنی هر محقق حق طلب، حل کردن مستمر جدول‏حقایق و موزون کردن دایمی «هندسه‏
معرفت‏
» است و نه دل‏خوش داشتن جاودانه به‏حق خود و فارغ نشستن واز دیگران خبر نگرفتن .

ارزیابی و نقد


  • در این استدلال، دو نوع مغالطه صورت گرفته است: یکی مغالطه‏ی‏«وضع مالیس بعله عله‏» و دیگری، «مصادره به مطلوب‏» کردن.

مقدمات مغالطه نخست :


  • ب: حق، مطلوب بالذات‏است و از هر کس و هرجا که باشد باید پذیرفته شود. این، مطلبی است که در تعالیم‏اسلامی، مورد تاکید بسیار قرار گرفته است. امام علیعلیه‌السلام می‏فرماید: «حکمت، گم‏شده‏ی مؤمن است، هرجا آن را بیابد بر می‏گزیند، هر چند در دست منافق باشد ». البته این مطلب، با تعلم و دانش‏ آموزی نزد کسی به عنوان معلم واستاد تفاوت‏دارد; زیرا، تعلم و شاگردی نزد کسی و او را به عنوان معلم و استاد خودبرگزیدن، در فکر و عمل و اخلاق انسان مؤثر است. در روایات اسلامی سفارش شده است ‏که در گزینش استاد، جنبه‏های عقیدتی و اخلاقی مورد نظر باشد.

  • ج: در شناختن حقایق بیشمار در حوزه‏های مختلف علم و دین، تعاون و مشارکت لازم‏است و یک یا چند نفر نمی‏تواند به همه این حقایق دست ‏یابند. این مطلب، خصوصابا گسترش دامنه‏ی علوم، امری بدیهی است. امروز تخصص در علوم، کار پیچیده ودشواری است و به زمان طولانی نیاز دارد. در علوم دینی ، تخصص در همه‏ زمینه‏ها،برای یک نفر، عادتا، ممکن نیست. این مقدمات، همه، استوار و روشن است، ولی از آن‏ها نمی‏توان این نتیجه راگرفت ‏که همه‏ آن‏چه در اختیار همگان قرار دارد، حق است، بلکه نتیجه، آن است که آنچه ‏حق است، با هم سازگار است. و آن‏چه با هم سازگاری دارد، حق است، در حالی که سخن‏ما، در مورد آرا و عقایدی است که با هم سازگار نیستند، مانند «اثبات و نفی‏تثلیث‏» و «قبول و رد نبوت پیامبر اسلام(ص)» و «خاتمیت و جهانی بودن نبوت‏رسول اکرمصلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم» و «قبول و رد وجود نص در مسئله‏امامت‏» و «اثبات و انکاروجود امام غایبعلیه‌السلام » و «توحید و شرک دانستن توسل به اولیای الهی‏» و «تناسخ‏و معاد» و صدها بلکه هزاران‏مسئله‏ی فکری از این قبیل.

  • مشکل پلورالیسم، در عقاید سازگار و هماهنگ نیست، تا به حکم سازگاری حقایق،حقانیت آن‏ها را ثابت کنیم، بلکه در عقاید ناسازگار است. به عبارت دیگر، استدلال‏مزبور، از قبیل مصادره به مطلوب است; یعنی، نخست فرض شده است که همه‏ عقاید وآرا و مذاهب و ادیان، حق است و آن‏گاه نتیجه گرفته شده است که حقایق، با هم‏ناسازگار نیستند و این در حالی است که حق بودن همه‏ مذاهب و ادیان، همان مشکل‏ پلورالیسم و مسئله مورد نزاع است که به دلیل و اثبات احتیاج دارد.

منابع

علی ربانی گلپایگانی، تحلیل و نقد پلورالیسم دینی، ص159- 157


تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 یکشنبه 21 فروردین 1384 [11:15 ]   2   اسماعیل جلمبادانی      جاری 
 یکشنبه 21 فروردین 1384 [11:11 ]   1   اسماعیل جلمبادانی      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..