!مقدمه
در بلورها پراکندگی و فاصله اجزا ٬ دارای نظم هندسی ویژه‌ای است که معمولا" در تمام جهتها یکسان نیست. برخلاف ((بلور|بلورها)) در جامدهای بی شکل یا غیر بلورین پراکندگی و فاصله اجزای سازنده آنها در همه جهتها یکسان است. از اینرو بعضی از خواص فیزیکی جامدهای غیر بلورین ٬ مانند ((رسانش گرمایی|رسانایی گرمایی)) ٬ انتشار نور و ((رسانش الکتریکی|رسانایی الکتریکی)) نیز در همه جهتها یکسان است. به این جامدهای غیر بلورین همسانگرد (__ایزوتروپ__) می‌گویند. چون خواص فیزیکی بیشتر ((جامدات بلورین|جامدهای بلورین)) در جهتهای مختلف متفاوت است به آنها ناهمسانگرد می‌گویند. تنها بلورهایی که در دستگاه مکعبی ((بلوری شدن~متبلور)) می‌شوند مانند اجسام غیر بلورین عمل می‌کنند، چون در سه جهت فضایی دارای ابعاد مساوی هستند.

{picture=SrTiO3.jpg}

!!کاربرد ناهمسانگردی
پدیده ناهمسانگردی سبب پیدایش خواصی در بلورها می‌شود که کاربردهای مختلف و مهمی در صنعت دارند. مثلا" اگر بلورهایی مانند ((کوارتز)) و یا ((تورمالین)) را از دو طرف بکشیم و یا فشار دهیم در جهت عمود بر فشار یا کشش دارای ((بار الکتریکی)) مخالف یکدیگر می‌شوند. اگر جهت این فشار یا کشش را عوض کنیم نوع بار الکتریکی تغییر می‌کند، به این پدیده ((پیزوالکتریک)) می‌گویند.
((گرما)) در بعضی از بلورها ((الکتریسته)) ایجاد می‌کند و سبب می‌شود یک سوی آنها بار مثبت و سوی مقابل بار منفی بیابد. در نتیجه میان این دو سو ((اختلاف پتانسیل الکتریکی)) بوجود می‌آید. همچنین اگر به این بلور ((جریان الکتریکی متناوب)) وصل کنیم، بلورها به تناوب منبسط و منقبض می‌شوند و بر اثر ارتعاش ٬ ((تولید صوت|صوت)) تولید می‌کنند. از این خاصیت برای تولید صوت ٬ ماورای صوت ٬ نوسانهای الکتریکی ٬ ساختن ((میکروفن|میکروفونهای بلوری)) و ((گرامافون|سوزن گرامافون)) استفاده می‌شود.
!!خواص نیم رسانایی
بعضی از بلورها مانند بلور عنصرهای ((ژرمانیم)) ٬ ((سیلیسیم)) و ((کربن)) خاصیت ((نیم رسانا|نیم رسانایی)) دارند و تا اندازه‌ای جریان الکتریکی را از خود عبور می‌دهند. اگر بلورهای نیم رسانا را گرما دهیم و یا در مسیر تابش نور قرار دهیم٬ ((مقاومت الکتریکی)) آنها کم می‌شود و الکتریسیته را بهتر عبور می‌دهد. نیم رساناها در صنایع الکترونیک و مخابرات بصورت ((دیود)) و ((ترانزیستور)) و قطعه‌های دیگر الکترونیکی بکار می‌روند. دیود یا یکسو کننده از دو قطعه بلور نیمه رسانا ساخته می‌شود و برای یکسو کردن جریانهای متناوب بکار می‌رود. ترانزیستور از سه قطعه بلور نیم رسانا تشکیل می‌شود و برای تقویت جریانهای ضعیف و یکسو کردن ((جریان متناوب)) بکار می‌رود. دیودها و ترانزیستورها از قسمتهای اصلی گیرنده‌ها و فرستنده‌های ((ساختمان رادیو|رادیو)) و ((تلویزیون)) هستند.

{picture=Boloor1.jpg}

!!پدیده دو شکستی
بعضی از بلورها نور را به دو دسته پرتو تقسیم می‌کنند، بر اثر این پدیده در کانیهای شفاف ٬ مانند ((کربنات کلسیم)) ((کریستال دو شکستی|شکست مضاعف)) ایجاد می‌شود. اگر نوشته‌ای را زیر کربنات کلسیم قرار دهیم بصورت دو نوشته دیده می‌شود.
بعضی از بلورها خاصیت جذب انتخابی دارند. مانند بلور ((تورمالین)) که پرتوهای نور را به دو دسته تقسیم می‌کند. یک دسته آنها را جذب می‌کند و دسته دیگر را از خود عبور می‌دهد. از این خاصیت برای ساختن فیلمها و ((عدسیهای قطبنده)) (__پلاریزان__) و برای کاهش شدت نور چراغهای اتومبیل استفاده می‌شود. عدسیهای قطبنده را در ساختن ابزارهای نوری مانند ((میکروسکوپ پلاریزان|میکروسکوپهای قطبنده)) (پلاریزان) را از ورقه نازک ((پولاروید)) (ورقه شفاف و نازک نیترات سلولز) می‌پوشانند.

{picture=TiO2.jpg}

!!خواص ساختاری
بعضی از ویژگیهای بلورها به نوع و موقعیت پیوند بین مولکولهای آنها بستگی دارد. مثلا" هر چه پیوند اجزای یک بلور قویتر باشد نقطه ذوب آن بالاتر و سختی و مقاومت آن بیشتر است، مانند بلورهای ((الماس)) و ((گرافیت)) که از نظر ترکیب شیمیایی یکسان هستند و هر دو از ((کربن)) تشکیل شده‌اند، اما به دلیل تفاوت در پیوند شیمیایی میان اتمهای آنها سختی و مقاومت گرافیت کم ، اما سختی و مقاومت الماس بسیار زیاد است. بعضی از بلورها به سبب شکل پیوندهای داخلی ٬ در امتدادهای معینی به آسانی می‌شکنند، مانند بلور نمک طعام و بعضی به آسانی ورقه ورقه می‌شوند، مانندبلورهای ((میکا)). از خاصیت سختی و مقاومت بلورها در ساختن انواع کاغذها و تیغه‌های سمباده و همچنین در ساعت سازی استفاده می‌کنند.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((الماس))
*((بلور‌))
*((بلور شناسی))
*((بلور معدنی))
*((بلور کلرید سدیم))
*((بلور کلرید سزیم))
*((بلور مکعبی مرکز حجمی))
*((بلور مکعبی مرکز سطحی))
*((خواص بلوری مواد))
*((دستگاه شاخص گذاری صفحات بلوری))
*((رشد بلور))
*((ساختار بلوری))
*((ساختار بلوری الماس))
*((ساختار بلوری تنگ پکیده))
*((ساختار مکعبی سولفید روی))
*((سلول یاخته بسیط))
*((شبکه بلوری))
*((شاخص میلر))
*((شبکه‌های چند بعدی))
*((نانوتکنولوژی))