خالد بن ولید از طایفه بنی مخروم از قبیله قریش بود. پدرش، ولید بن مغیره، از سرسخت‌ترین دشمنان اسلام و از نخستین کسانی بود که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را مسخره کرد، و مادرش، لبابه صغری، دختر حارث بن حزن هلالی، خواهر میمونه و ((ام فضل (لبابه)|لبابه کبری)) ،همسر عباس بن عبدالمطلب، بود.
خالد بن ولید یکی از اشراف قریش در جاهلیت بود که «منصب القبه» یعنی مسئولیت اسلحه‌خانه و مهمات جنگی، و نیز منصب طلیعه‌داری سپاه قریش را بر عهده داشت. وی یکی از فرماندهان مشرکان در جنگ احد و از عوامل شکست سپاه اسلام در آن جنگ بود.
او که در تمامی جنگ های مشرکان علیه پیامبر اسلام شرکت داشت، پس از صلح حدیبیه به جمع مسلمانان پیوست و در غزوه فتح مکه و حنین شرکت کرد. خالد در جنگ موته حضور داشت و پس از به شهادت‌رساندن سه فرمانده آن نبرد، جعفر بن ابیطالب و زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه، از سوی سپاهیان و جنگجویان موته به فرماندهی برگزیده شد و با عقب نشینی، سپاهیان مسلمان را به مدینه بازگرداند .
خالد در مدینه با واکنش های منفی مسلمانان مواجه شد. مردم مدینه از وی به عنوان فراری از جهاد یاد کردند و خاک بر سر و روی وی پاشیدند. ولی قلم‌پردازان اهل سنت از خالد بن ولید در این صحنه بسیار تجلیل نموده و از وی به عنوان «سیف اسلام» یاد کرده‌اند.
خالد بن ولید در زمان پیامبر نزد قبیله جذیمه رفت تا آنان را به اسلام دعوت کند، ولی از آنجایی که بین قبیله جذیمه و قبیله خالد بن ولید (بنی مخزوم) دشمنی بود، کینه دیرینه قبیلگی، خالد را بر آن داشت که علی رغم مسلمان‌شدن جذیمیان، نسبت به آنان بدبین باشد و به آنها حمله کند. وی عده ای از مردم مسلمان جذیمه را کشت و اموالشان را به غارت برد.
رسول خدا از رفتار خالد ابراز انزجار نمود و فرمود:«خداوندا من از رفتار خالد بیزارم.»
آنگاه علی بن ابی طالب را جهت دلجویی و پرداخت دیه به کشتگان آن حادثه به میان قبیله جذیمه اعزام نمود.
پس از رحلت رسول خدا، خالد بن ولید به حمایت از گردانندگان سقیفه بنی ساعده برخاست و برای اقتدار حکومت ابوبکر تلاش فراوان کرد. وی در جنگ با مرتدین و در جنگ‌های مسلمانان بر ضد رومیان و ایرانیان از فرماندهان اصلی جنگ بود.
علامه شوشتری می گوید:«او سیف خلفا بود نه سیف الله.»
از جمله مهمترین جنایات فجیع خالد بن ولید در عصر حکومت ابوبکر، قتل مالک بن نویره به اتهام شرک و همبستر شدن با همسر او است.

سرانجام، خالد بن ولید در سال 21 قمری در شهر حمص شام در عصر خلافت عمر در گذشت و عمر را وصی خود قرار داد.

یکی از پسران وی به نام مهاجر بن خالد بن ولید در جنگ صفین در سپاه امام علی علیه السلام بود و در همان جنگ به شهادت رسید.

منابع :
اسدالغابه،‌ ج 2، ص 109؛ قاموس الرجال، ج 4،‌ ص 143؛ فروغ ابدیت، ج 3،‌ ص 347 - 349؛ الطبقات،‌ ج 4، ص 253، الاستیعاب،‌ ج 3، ‌ص 437؛ بحارالانوار،‌ ج 21، ص 142

خالدبن ولید از طایفه بنی مخروم و از تبار قریش بود. پدرش ولید بن مغیره از مستهزئین (کسانی که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را مسخره می نمودند) و از سر سخت ترین دشمنان اسلام، و مادرش لبابه صغری دختر حارث بن حزن هلالی، خواهر ام المؤمنین میمونه، و خواهر لبابه کبری همسر عباس بن عبدالمطلب است.

خالد بن ولید یکی از اشراف قریش در جاهلیت بود که« منصب القبه» یعنی مسئولیت اسلحه خانه و مهمات جنگی، و نیز منصب طلیعه داری سپاه قریش بر عهده وی بوده است.وی یکی از گردانندگان کلیدی مشرکان در جنگ احد بود و از عوامل شکست سپاه اسلام در آن صحنه به شمار می آید.

او در تمامی جنگهای مشرکان علیه پیامبر اسلام شرکت داشته و پس از صلح حدیبیه به جمع مسلمانان پیوست و در غزوه فتح مکه وحنین شرکت کرد. خالد در جنگ موته حضور داشت که پس شهادت سه فرمانده آن نبرد، جعفر بن ابیطالب و زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه، از سوی سپاهیان و جنگجویان موته به فرماندهی برگزیده شد و با عقب نشینی، سپاهیان مسلمان را به مدینه بازگرداند .

در مدینه با واکنش های منفی مسلمانان مواجه گشت. مردم مدینه از وی به عنوان فراری از جهاد یاد کرده و خاک بر سر و روی وی می پاشیدند. ولی با شگفتی باید گفت که قلم پردازان اهل سنت از خالد بن ولید در این صحنه بسیار تجلیل نموده و از وی به عنوان« سیف اسلام» یاد کرده اند.

خالد بن ولید در عصر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به نزد قبیله جذیمه رفت تا آنان را به اسلام دعوت کند. ولی از آنجایی که بین قبیله جذیمه و قبیله خالد بن ولید (بنی مخزوم) دشمنی بود، کینه دیرینه قبیلگی خالد را بر آن داشت که علی رغم اظهار اسلام جذیمیان، نسبت به آنان بدبین باقی بماند و بر آنها هجوم برد . وی در این حالت عده ای از مردم مسلمان جذیمه را کشت و اموالشان را به غارت برد. پس از این حادثه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم از رفتار خالد ابراز انزجار نمود و فرمود: خداوندا من از رفتار خالد بیزارم. آنگاه حضرت رسول صلی الله علیه و آله وسلم ،علی بن ابی طالب را جهت دلجویی و پرداخت دیه به کشتگان آن حادثه به میان قبیله جذیمه اعزام نمود. حضرت علی علیه السلام نیز دستور پیامبر خدا را به انجام رساند و خون بهای کشتگان و بهای اموالشان را پرداخت نمود.

پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم، خالد بن ولید که سابقه ای خوبی در اسلام نداشت به حمایت از گرداندگان سقیفه بنی ساعده برخاست و برای اقتدار حکومت ابوبکر تلاش فراوان کرد وی در جنگ با مرتدین و در جنگ های مسلمانان بر ضد رومیان و ایرانیان از فرماندهان وگرانندگان اصلی چنگ بود.

علامه شوشتری می گوید: او سیف خلفا بود نه سیف الله. از جمله مهمترین جنایات فجیح خالد بن ولید در عصر حکومت ابی بکر، قتل مالک بن نویره و همبستر شدن با همسر او است. ابو قتاده انصاری، صحابی نامدار پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می گوید: علی رغم اصرار و گواهی و شهادت بر اسلام مالک بن نویره، حالد او را به قتل رساند و با زن داغدار وی همبستر شد! شگفت انگیز تر از آن عدم برخورد خلیفه وقت با این جنایت است! .

سرانجام، خالد بن ولید در سال 21 قمری در شهر حمص شام در عصر خلافت عمر در گذشت و عمر را وصی خود قرار داد. زبیر بن بکار دانشمند نسب شناس می گوید: از فرزندان خالد کسی باقی نماند و نسل وی منقرض گشت، از این رو ایوب بن سلمه از نزدیکان خالد، خانه های وی را به ارث برد. به نظر می رسد که این ارث بری در همان هنگام فوت خالد بوده است، زیرا یکی از پسران وی به نام مهاجر بن خالد بن ولید در جنگ صفین در سپاه امام علی علیه السلام بود و در همان جنگ به شهادت رسید .

منابع :

اسدالغابه،‌ ج 2، ص 109؛ قاموس الرجال، ج 4،‌ ص 143؛ فروغ ابدیت، ج 3،‌ ص 347 - 349؛ الطبقات،‌ ج 4، ص 253، الاستیعاب،‌ ج 3، ‌ص 437؛ بحارالانوار،‌ ج 21، ص 142