تاریخچه ی:
حلم و تواضع
تواضع و فروتنی از صفات برجسته انسانی است که در مقابل تکّبر و استکبار که اساس همه گناهان و رذائل است، قرار دارد تواضع از مبارزه با نفس و انانیت نشأت می گیرد و ثمره به بار نشستن توحید در وجود آدمی است.
تواضع امام زین العابدین (علیه السلام) یکی از فضائل برجسته وجود اقدس آن حضرت بوده است که در ابعاد مختلف روابط اجتماعی آن امام همام خود را نشان داده است. رابطه با مادر، رابطه با زیر دستان، رابطه با بردگان و حتی رابطه با دشمنان و بدخواهان.
در این قسمت یک خاطره از تواضع حضرت که حاکی از « حلم » آن امام نیز هست بیان می گردد.
بعضی از دشمنان حضرت سجاد آن بزرگوار را ناسزا گفت. غلامان حضرت قصد کردند به او متعرض شده و او را تنبیه کنند. حضرت فرمود: او را رها کنید چرا که بدانچه از ما مخفی شده است بیشتر است از آنچه آنان می گویند! سپس رو به آن کرده و فرمود: ای مرد آیا نیازی داری؟ آن مرد خجالت کشید حضرت پیراهن خود را به او دادند و دستور دادند تا هزار درهم به او اعطا شود.
در حالیکه منصرف شده بود با صدای بلند فریاد می زد: «شهادت می دهم تو فرزند رسول خدا هستی. »
جمله «آنچه از عملکرد و باطن ما مخفی شده بیشتر است از آنچه آنان می گویند » دلالت واقعی بر تواضع حضرت و فروتنی آن بزرگوار دارد. و برخورد کریمانه ایشان با آن شخص، دال به ((عفو و گذشت)) و بزرگواری حضرت می باشد.
منابع :
بحارالانوار، ج 46، ص 95، به نقل از مناقب ابن شهر آشوب و ص 99 حدیث 87 به نقل از کشف الغمه
مراجعه شود به:
((فضائل اخلاقی و کمالات امام سجاد علیه السلام))