منو
 کاربر Online
740 کاربر online
تاریخچه ی: حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام

V{maketoc}

!تولد و ویژگیها

نخستین امام شیعیان نام مبارکش علی و لقب معروف و اختصاصی آن حضرت(( امیر المؤمنین)) است. وی سی سال پس از عام الفیل و ده سال پیش ا ز بعثت ((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله |پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله)) در ((بیت الله الحرام - کعبه، خانه خدا|خانه کعبه)) چشم بدنیا گشود.

افراد خانواده ای که حضرت علی علیه السلام در آن رشد یافت نمونه و از صاحبان فضیلت بشمار می آیند. پدر بزرگوارش حضرت ((ابوطالب)) است شخصیتی که پیوسته تا آخرین ساعات زندگی از حامیان پیامبر خدا بود؛ مادر بزرگوارش حضرت ((فاطمه بنت اسد)) از نخستین زنانی است که به پیامبر ایمان آورد. شخصیت معنوی این بانو از حضورش در کعبه ((داستان ولادت اززبان شاهدان عینی|بهنگام زایمان)) فرزندش حضرت علی علیه السلام روشن می گردد. این بانو پیوسته مورد احترام پیامبر خدا صلی الله علیه و آله بود و او نیز همواره به پیامبر اکرم احترام می گذاشت.

حضرت علی علیه السلام دارای القاب و کنیه های متعددی است که برخی از آنها مشهور ترند .

!تقسیم بندی زمانی زندگانی امیرالمؤمنین

زندگانی حضرت علی علیه السلام را می توان از جهات مختلفی تقسیم بندی کرد یکی از آن جهاتت تقسیم بندی زمانی است که بطور کلی می تواند دارای شش بخش باشد :

1- از ولادت تا بعثت پیامبر
2- از بعثت تا هجرت
3- از هجرت تا رحلت پیامبر
4- از رحلت پیامبر تا خلافت
5- از خلافت تا جنگ نهروان (دوران خلافت)
6- از پایان جنگ نهروان تا شهادت

!از ولادت تابعثت پیامبر

بخش اول زندگانی حضرت علی علیه السلام که با ولادت وی شروع و با بعثت پیامبر تمام می شود خود دارای حوادث متعددی است. حوادث هنگام ولادت از لحظه خارج شدن فاطمه بنت اسد از خانه کعبه و سپردن کودک به دست پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، حوادث دوران کودکی حضرت علی علیه السلام از رفتن به خانه پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و ((در خانهء پیامبر در کودکی|تحت تربیت پیامبر)) واقع شدن و جملاتی که حضرت در تبیین این مقطع از زندگانی اش بیان فرموده است.

در همین دوران پیش از بعثت حضرت علی علیه السلام همراه و همگان با پیامبر بوده است و حتی در غار حرا نیز حضور داشته است. از این دوران و مشاهده حوادث مختلف حضرت علی علیه السلام گزارشهایی دارند که در تاریخ ثبت شده است.

!از بعثت تا هجرت پیامبر

بخش دوم زندگانی حضرت علی علیه السلام از بعثت پیامبر شروع می شود و تا هجرت پیامبر به مدینه ادامه می یابد این دوران مجموعاً سیزده سال از عمر حضرت را بخود اختصاص می دهد.

در این دوران حوادث متعددی رخ داده است. نخستین حادثه مهم زندگانی حضرت در این دوره پیشگام بودن وی در ((اولین مرد ایمان آورنده به رسول خدا|پذیرش اسلام)) است. در زمینه یاد شده ((اولین مومن به خدا و برپادارنده امر خدا|روایات فراوانی)) از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خود آن حضرت و دیگر ائمه علیهم السلام بجا مانده است.
حادثه مهم دیگری که در دوره دوم زندگانی حضرت علی علیه السلام شکل یافته است مأموریت یافتن وی از سوی پیامبر برای تشکیل یک جلسه و دعوت از شخصیت های بزرگ ((بنی هاشم)) به منظور شنیدن پیام دعوت پیامبر خدا بود. این جلسه که دو روز پیاپی انجام گرفت در دومین جلسه حضرت علی علیه السلام نخستین و یگانه فردی بود که دعوت پیامبر را پذیرفت و پشتیبانی خود را از اهداف مقدس پیامبر اعلام کرد و پیامبرخدا نیز او را به عنوان برادر و ((تصریح پیامبر به وصایت حضرت علی علیه السلام|وصّی)) و وزیر و ((وارث پیامبر|وارث)) خویش معرفی کرد.

!حادثه لیلة المبیت

در دوره مهم زندگانی حضرت صحنه های متعددی از حمایت امیرالمؤمنین علیه السلام از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به ثبت رسیده است که مهمترین آنها حادثه ((لیلة المبیت)) است که هنگامی که پیامبر به فرمان خدا تصمیم به هجرت از مکّه به مدینه گرفت حضرت علی علیه السلام آمادگی خود را برای خوابیدن در بستر پیامبر به منظور نجات جان پیامبر اعلام کرد و آن شب با خوابیدن در بستر پیامبر آن حضرت موفق شد از مکه خارج و به سوی مدینه هجرت کند؛ اقدام شجاعانه و ایثار گرانه حضرت علی علیه السلام در حدّی بود که قرآن مجید برای این که این فداکاری بی نظیر جاودانه تاریخ شود در طی آیه ای جانبازی حضرت را ستود و او را از کسانی معرفی کرد که در راه کسب رضای خدا جان به کف در میدان حاضر گشت.

!هجرت به مدینه تا رحلت پیامبر

سومین دوره زندگانی حضرت علی علیه السلام از هجرت به سوی مدینه شروع می شود و به ((گزارشی از آخرین لحظات زندگی پیامبر تا ارتحال و خاک سپاری آن حضرت|ارتحال پیامبر خدا صلی الله علیه و آله)) پایان می یابد اولین حادثه این دوره مسؤلیت سنگین حضرت علی علیه السلام در هجرت از مکه به سوی مدینه و ((هجرت فاطمه علیها سلام از مکه به مدینه|انتقال حضرت فاطمه دختر پیامبر اکرم)) و نیز فاطمه بنت اسد مادر خود و همچنین فاطمه دختر زبیر بن عبدالمطلب به شهر مدینه بود. این مسئولیت را پیامبر خدا بر عهده حضرت علی علیه السلام گذاشت و او نیزی به بهترین وجه آنرا تحقق بخشید.

و سومین دوران زندگانی حضرت علی علیه السلام که با هجرت به مدینه شروع می شود. حوادث متعددی رخ داده است پیامبر خدا با ورود به مدینه اقدام های متعددی انجام دادند که یکی از آنها ایجاد ((پیمان برادری|پیوند برادری)) میان افرادی از اصحاب خویش بود و در این مقطع پیامبر خدا، حضرت علی علیه السلام به عنوان برادر خویش برگزید و او را به عنوان ((برادری میان پیامبر و حضرت علی علیه السلام|برادر خویش در دنیا و آخرت)) معرفی کرد.

حادثه دیگری که در سومین دوران زندگانی حضرت علی علیه السلام رخ داده است آن است که پیامبر در مدینه مسجدی ساختند و یاران وی در اطراف مسجد برای خود خانه هایی ساخته بودند که بفرمان خداوند پیامبر دستور دادند که جز درِ خانه حضرت علی علیه السلام تمامی درهایی که به مسجد باز می شد ببندند.

!افتخارات حضرت در حضور در جنگها

مقطع دیگر در سوّمین دوره زندگانی حضرت علی علیه السلام حضور در جبهه های نبرد و صحنه های کارزار علیه دشمنان اسلام در رکاب پیامبر خداست؛ نخستین جنگی که آن حضرت در آن حضور جدّی و کارساز داشت و ((حضور امیرالمومنین در جنگ بدر|جنگ بدر)) بود حضرت علی علیه السلام در نامه ای که به معاویه نوشته یاد آور شده است که شمشیری که من آن را در یک روز بر جدّ و دائی و برادرش در بدر فرود ‌آوردم نزد من است.

پس از جنگ بدر یکی از مقاطع پر افتخار زندگانی حضرت که ((ازدواج با حضرت زهرا سلام الله علیها|ازدواج با حضرت فاطمه سلام الله علیها)) دختر گرامی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است. این ازدواج بفرمان خداوند متعال صورت گرفت و آثار پربرکتش در طول تاریخ اسلام همواره می درخشد.
جنگ دیگری که حضرت علی علیه السلام در آن حضور چشمگیری داشت، ((امیرالمومنین درجنگ احد|جنگ احد)) در سال سوم هجرت است.

مدال الهی پر از افتخار لا سیف الا ذوالفقار و لافتی الا علی (شمشیری چون ((ذوالفقار)) و جوانمردی جز علی نیست) در همین جنگ نصیب وی گشت.
حضرت علی علیه السلام در این جنگ پرچمداران قریش را که نه نفر بودند یکی پس از دیگری بهلاکت رساند و بر اثر مجاهدت های خالصانه در راه حفظ آیین اسلام و جان پیامبر اکرم هفتاد زخم بر بدن مبارکش نشست.

یکی دیگر از جنگ هایی که حضرت در آن شرکت داشت ((ارزش کار علی علیه السلام در جنگ خندق از زبان پیامبر صلی الله علیه وآله|جنگ خندق)) است ((رویاروئی حضرت علی علیه السلام با عمروبن عبدود در جنگ خندق|مهمترین صحنه)) این جنگ رویارویی حضرت علی علیه السلام با قهرمان بزرگ عرب ((عمرو بن عبدود|عمرو بن عبدود)) و به هلاکت رساندن او بود. جمله تاریخی پیامبر که در این صحنه فرمود : ایمان و کفر به تمامی روبروی یکدیگر قرارگرفتند مدال افتخار دیگری برای حضرت به حساب می آید.
حوزه دیگری که حضرت در سومین دوره زندگانی اش در آن حضورداشته صحنه تنظیم پیمان ((صلح حدیبیه)) است که به دستور پیامبر نویسنده پیمان صلح حضرت علی علیه السلام بود.

حضور در ((جنگ خیبر)) در سال هفتم هجرت و ((فتح قلعه خیبر و قتل مرحب|فتح قلعه خیبر و کشتن مرحب خیبری)) از دیگر مقاطع پرافتخار زندگانی حضرت است در این جنگ پیامبر خدا علی علیه السلام را به عنوان محبوب خدا و رسول و دوستدار خدا و رسول و فاتح ((خیبر)) و چهره غیرگریزان از صحنه نبرد معرفی فرمود.

!سربازی فداکار برای پیامبر

در طی سالهای زندگانی پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله حضرت علی علیه السلام پیوسته همچون سربازی فداکار و جان بر کف را گوش بفرمان اوامر پیامبر خدا که نمونه ای از آن دستگیری زنی است که پیش از فتح مکه علیه پیامبر و یارانش قصد جاسوسی داشت.

افتخار دیگری که نصیب حضرت علی علیه السلام در این دوران شد حضور در ((بت شکنی روز فتح مکه|حادثه فتح مکه)) در سال هشتم هجرت و رفتن بر دوش پیامبر و شکستن بت هایی بود که بر فراز کعبه قرار گرفته بود.

حضور حضرت علی علیه السلام در سرزمین طیّ بفرمان پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و ((انهدام بت خانه های حوالی مکه پس از فتح آن|تخریب بتخانه)) و شکستن بت قبیله طی یکی دیگر از برگه های زرین دفتر زندگانی حضرت در این دوران است.

هر چند حضرت علی علیه السلام در تمام نبردها ملازم رکاب پیامبر بود ولی در ((غزوه تبوک|جنگ تبوک)) به دستور پیامبر در مدینه ماند و ((جانشینی علی علیه السلام ازطرف پیامبر در مدینه در غزوه تبوک|سرپرستی اهل بیت)) و خویشان پیامبر و گروه مهاجر عهده دار شد و مدال افتخار دیگری از پیامبر دریافت کرد و آن این را که حضرت به وی فرمود : { آیا خشنود نمی شوی که بگویم مثَل تو نسبت به من مثل هارون نسبت به موسی است جز این که پس از من پیامبری نیست و همانطوری که او وصّی و جانشین بلافصل موسی بود تو نیز جانشین و خلیفه پس از من هستی}.

!امیرالمؤمنین و برائت از مشرکین

((ابلاغ پیام برائت از مشرکان توسط علی علیه السلام در مراسم حجّ|مأموریت مهم الهی)) دیگر حضرت علی علیه السلام در سال نهم هجرت خواندن آیاتی از سوره برائت (سوره توبه) در مراسم حجّ همراه با قطعنامه ای چهار ماده ای بود.
در سال دهم هجرت حضرت علی علیه السلام از یمن به سوی مکّه رهسپار شد و در مراسم ((گزارشی از حجه الوداع آخرین حج پیامبر - ص|حجة الوداع)) حضور پیدا کرد. و ((گزارشی از حادثه غدیر و خطبه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم|حادثه غدیر)) در 18 ذی الحجه سال دهم و معرفی حضرت از سوی پیامبر برای رهبری امّت پس از خویش از مهمترین حوادث تاریخ اسلام زندگانی حضرت علی است.

در حادثه جانسوز رحلت پیامبر بزرگ اسلام شخصیتی کع عمده کارها و وصایت های پیامبر بر عهده اش بود حضرت علی علیه السلام بود. آن حضرت در آخرین روزها و ساعات زندگانی پیامبر خدا پیوسته با حضور خویش در کنار پیامبر گوش بفرمان وی بود. تا آن که پیامبر از دنیا رحلت کردند.

!از رحلت پیامبر تا خلافت

با رحلت پیامبر اکرم چهارمین دورة زندگانی حضرت علی علیه السلام شروع شد این دوران که تا پایان خلافت خلیفه سوم بمدت 25 سال طول کشیده است ا زآغازین لحظه های شروعش تا پایان آن از سخت ترین دورانهای زندگانی آن حضرت به شمار می ‌آید که خود درباره این دوران می فرماید : ‹‹ صبر پیشه کردم در وضعیتی که در گلویم استخوان و در چشم خاشاک بود››، در دوران خلافت سه خلیفه پس از پیامبر عمده فعالیت های حضرت این چنین بود.

1- عبادت خدا آن هم به صورتی که در شأن شخصیتی مانند وی بود.

2- تفسیر قرآن و حل مشکلات آیات و تربیت شاگردان

3- پاسخ و پرسشهای دانشمندان مذاهب و ادیان و اندیشه های مختلف مخصوصاً یهودیان و مسیحیان

4- بیان حکم بسیاری از رویدادهای نو ظهور که در اسلام سابقه نداشت.

5- مشاوره دادن به خلفا در امور مختلف سیاسی و غیره

6- تربیت و پرورش شاگردان خاص برای سیر و سلوک و طیّ کمالات معنوی

7- کار و کوشش برای تأمین زندگی بسیاری از بینوایان و درماندگان

((علی و خلفا))

!خلافت امیرالمؤمنین

پنجمین دوران زندگانی حضرت علی علیه السلام پس از کشته شدن ((عثمان بن عفان|عثمان)) و بیعت مردم با حضرت شروع شد این دوران در حدود 5 سال طول کشیده است ولی از آنجایی که دشمنان تحمل اجرای عدالت اسلامی را نداشتند با شیوه های مختلف شروع به کارشکنی و توطئه کردند تا بهر نحوی حکومت نو پای علوی را ساقط کنند اولین نغمه مخالفت از سوی کسانی شنیده شد که در صف مقدم بیعت کنندگان بودند یعنی ((طلحه)) و ((زبیر)) که متأسفانه با فریب دادن جمعی همچون عایشه همسر رسول خدا جنگی را به نام ((جنگ جمل)) ترتیب دادند هر چند پیروز در این جبهه حضرت علی علیه السلام و یارانش بود ولی تأثیرات جنگ قابل انکار نبود.

!حوادث دوران خلافت

پس از جنگ جمل، حضرت علی علیه السلام به دنبال سیاست اصلاحات و اجرای عدالت نسبت به ادامه خودکامگی معاویه در شام هشدار دادند ولی معاویه با همدستانش که شام را ملک موروثی خویش و مردم را بندگان خود می دانستند در برابر حضرت ایستادند و ((جنگ صفین)) ماهها بدرازا کشید و در هر دو جبهه گروه بیشماری کشته شدند و در پایان، جنگ با مسأله ((جنگ صفین و ماجرای حکمیت|حکمیت)) و انتخاب داورانی از دو طرف موقتاً پایان یافت اما این جنگ هم در کنار همه آثار منفی و پیامدهای مُخرّبی که داشت خود منشاء پیدایش گروه خطرناک و منحرفی در تاریخ اسلام شد بنام ((خوارج)) که بواسطه نادانی و حماقت و ساده لوحی در برابر امام خویش صف آرایی کردند و این جبهه گیری منجر به جنگ دیگری به نام ((گزارشی از جنگ نهروان|جنگ نهروان)) شد که هرچند پیروز در این جنگ نیز حضرت علی علیه السلام و یارانش بود اما نمی توان عوارض و پیامدهای منفی آن را نادیده گرفت.

!تحقق اهداف الهی در دوران خلافت حضرت

حضرت علی علیه السلام در دوران پنج ساله حکومت خویش هر چند با سه جنگ درگیر بودند اما اهداف عالیه الهی آن حضرت هیچگاه در حاشیه قرار نگرفت، اهدافی همچون ((علی صدیق اکبر و جداکننده میان حق و باطل است|اقامه حقّ، میراندن باطل))، ((رعایت بیت المال مسلمین|تقسیم عادلانه بیت المال))، نصب کارگزاران شایسته، عزل نیروهای ناکار آمد، ((ساده زیستی|همسطحی با محرومین))، ((همدردی با فقیران|هم رای با بیچارگان))، رسیدگی به امور مردم، ((نظارت بر بازار))، ((درس توحید به یهودیان|اهمیت دادن به تربیت مردم در رشد معنویت اسلامی درمیان آنان))، ((اخلاص در نماز|نیایش و توجه به محبوب حقیقی)) و . . . .

تلاش خستگی ناپذیر حضرت در مسیر دستیابی به اهداف حکومتی خویش تا آنجا پیش رفت که حتی دوستان نیز تحمل حکومت عادلانه وی را از دست دادند.
ششمین دوران زندگانی سراسر رحمت و برکت حضرت علی علیه السلام پس از جنگ نهروان آغاز و با شهادت خاتمه می یابد.

!مکارم اخلاق حضرت

حضرت علی علیه السلام در طول زندگانی خویش در مقاطع و صحنه های مختلف با هر وسیله ممکن مردم را به سوی خدا خواندند و در راه هدایت آنان از هیچ تلاش خالصانه ای کوتاهی نکردند گاه با بروز کرامت و گاه با استجابت دعایی و گاه با به نمایش گذاشتن فضیلت و کنار زدن پرده ای از روی شخصیت الهی خویش تا آنجا که سراسر زندگانی وی دریایی است موّاج از فضایی و صحنه های درخشان و برگه های زرّین، برگه هایی که با کلمات و گفتارهایی حکیمانه و عارفانه و برخوردهای الهی زینت یافته است.

امام علی علیه السلام را هر موضوعی سخنی است و بر سر هر دو راهی چراغی فروزان از ارشادات و رهنمودها، سخنانی که پس از قرآن مجید و سخنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در صدر همه گفتار هاست کلماتی که کمتر از کلمات خالق و برتر از کلمات مخلوق است.

!فضائل و ویژگیها

فضائل بی شمار حضرت علی علیه السلام گاه از زبان خداوند متعال در قرآن و گاه از زبان مبارک پیامبر اکرم و ائمه معصومین علیهم السلام و گاه از زبان همسر گرامی اش فاطمه زهرا سلام الله علیهاست و نیز یاران و اصحاب و ((اعتراف خضر به علم علی علیه السلام|دوستان)) حضرت در طول تاریخ پاره ای از فضائل وی را یاد آور شده اند و حتی ((اعتراف معاویه به اعلم بودن حضرت علی علیه السلام|دشمنان)) و ((اعتراف ابوبکر به بی نظیر بودن علی علیه السلام|مخالفان)) او نیز نتوانستند وجود خورشید علوی را انکار کنند و به فضائل او ناخواسته اعتراف کرده اند.

پس از ارتحال حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، حضرت علی علیه السلام با ازدواجهای دیگر خود نسل پربرکتی از خود بیادگار گذاشت. ((همسران و فرزندان حضرت علی علیه السلام|فرزندان حضرت علی علیه السلام)) هرکدام ستاره فروزانی در عصر خود و پایه گذار نسلی علوی و مدافع از دین بودند.

!((نهج البلاغه))

::__~~green:ها علی بشر کیف بشر...............ربه فیه تجلی و ظهر~~::__
::{picture file=img/daneshnameh_up/030.jpg}::

تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 سه شنبه 20 تیر 1385 [11:07 ]   1   یاسر ناظم نیا      جاری 
 سه شنبه 10 خرداد 1384 [08:50 ]   11   یاسر ناظم نیا      v  c  d  s 
 دوشنبه 09 خرداد 1384 [20:16 ]   10   یاسر ناظم نیا      v  c  d  s 
 دوشنبه 09 خرداد 1384 [20:11 ]   9   یاسر ناظم نیا      v  c  d  s 
 دوشنبه 17 اسفند 1383 [07:22 ]   8   یاسر ناظم نیا      v  c  d  s 
 جمعه 16 بهمن 1383 [18:41 ]   7   رضا معرب      v  c  d  s 
 جمعه 16 بهمن 1383 [18:23 ]   6   رضا معرب      v  c  d  s 
 جمعه 16 بهمن 1383 [18:21 ]   5   رضا معرب      v  c  d  s 
 شنبه 28 آذر 1383 [09:36 ]   4   رضا معرب      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..