تاریخچه ی:
حضرت امام رضا علیه السلام
تفاوت با نگارش: 2
| V{maketoc} | | V{maketoc} |
| !ولادت | | !ولادت |
| حضرت امام رضا علیه السلام هشتمین پیشوای ((شیعه|شیعیان ))،فرزند حضرت امام ((حضرت امام موسی کاظم علیه السلام|کاظم )) و ((نجمه خاتون|نجمه خاتون )) است که در ((مدینه، مدینة النبی، یثرب|مدینه منوّره ))ولادت یافت. | | حضرت امام رضا علیه السلام هشتمین پیشوای ((شیعه|شیعیان ))،فرزند حضرت امام ((حضرت امام موسی کاظم علیه السلام|کاظم )) و ((نجمه خاتون|نجمه خاتون )) است که در ((مدینه، مدینة النبی، یثرب|مدینه منوّره ))ولادت یافت. |
- | ((اسم و کنیه و القاب رت رضا علیه السلام|اسم مبارک )) آن رت علی، کنیهاش ابوالحسن و ملقب به ((لقب رضا و علت آن|رضا)) است. حضرت موسی بن جعفر علیهالسلام در دوران زندگیاش بارها آن حضرت را به عنوان ((وصایت|وصی و خلیفه ))خود و امام مردم معرفی میفرمود. |
+ | ((اسم و کنیه و القاب مم رضا علیه السلام|اسم مبارک)) آن مم علی، کنیهاش ابوالحسن و ملقب به ((لقب رضا و علت آن|رضا)) است. حضرت موسی بن جعفر علیهالسلام در دوران زندگیاش بارها آن حضرت را به عنوان ((وصایت|وصی و خلیفه ))خود و امام مردم معرفی میفرمود. |
| از حضرت رضا علیهالسلام ((معجزات حضرت رضا علیه السلام|معجزات و کرامات )) فراوانی در تاریخ ثبت شده است. | | از حضرت رضا علیهالسلام ((معجزات حضرت رضا علیه السلام|معجزات و کرامات )) فراوانی در تاریخ ثبت شده است. |
| |
| | | |
| | | | | |
- | {picture file=img/daneshnameh_up/9/91//Mashhad9.jpg} |
+ | {picture=Mashhad9.jpg} |
| | | |
| | | |
| | | | |
|
| !فضائل | | !فضائل |
- | ضت دارای اخلاقی بسیار نیکو بود؛ بهطوری که دوست و دشمن به فضیلت و مکارم اخلاق حضرت اقرار داشتند. امام از ذوق سرشاری برخوردار بود و گاهی مطالب عمیق و مفیدی را در قالب ((اشعار رت رضا علیه السلام|شعرهای نغز و شیرین ))بیان میفرمود. |
+ | ام ض دارای اخلاقی بسیار نیکو بود؛ بهطوری که دوست و دشمن به فضیلت و مکارم اخلاق اقرار داشتند. امام از ذوق سرشاری برخوردار بود و گاهی مطالب عمیق و مفیدی را در قالب ((اشعار مم رضا علیه السلام|شعرهای نغز و شیرین))بیان میفرمود. |
| !دعوت مامون از امام به سوی مرو | | !دعوت مامون از امام به سوی مرو |
- | پس از مرگ ((حضرت هارون علیه السلام|هارون ))، فرزندش ((مأمون|مامون )) با برادر خود امین به مخالفت برخاست و سرانجام او را کشت و خود بر اریکه خلافت تکیه زد. پس از مرگ ((امین|امین، ))((آشفتگی ک در ابتدای خلافت مامون|آشفتگی اوضاع کشور ))سبب شد از هر گوشه و کناری، گروهی قیام کنند. مامون برای آرامکردن اوضاع، چارهای ندید جز اینکه از نفوذ معنوی حضرت رضا علیهالسلام استفاده کند. پس امام را به مقرّ حکومتش ((مرو ))دعوت نمود. ضرت چندین بار از رفتن به مرو عذر خواست ولی مامون نپذیرفت. لذا پس از ((وداع آن حضرت با قبر پیامبر| وداع با قبر مطهّر جدشان )) ،((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله|رسول الله))، و اهل بیت خود به طرف مکّه حرکت کرد و پس از ((وداع امام رضا علیه السلام با کعبه|وداع با خانه خدا ))به طرف ((خراسان ))رهسپار شد. |
+ | پس از مرگ ((حضرت هارون علیه السلام|هارون ))، فرزندش ((مأمون|مامون )) با برادر خود امین به مخالفت برخاست و سرانجام او را کشت و خود بر اریکه خلافت تکیه زد. پس از مرگ ((امین|امین، ))((آشفتگی مملک اسمی در ابتدای خلافت مامون|آشفتگی اوضاع کشور ))سبب شد از هر گوشه و کناری، گروهی قیام کنند. مامون برای آرامکردن اوضاع، چارهای ندید جز اینکه از نفوذ معنوی حضرت رضا علیهالسلام استفاده کند. پس امام را به مقرّ حکومتش ((مرو ))دعوت کرد. م چندین بار از رفتن به مرو عذر خواست ولی مامون نپذیرفت. لذا پس از ((وداع آن حضرت با قبر پیامبر| وداع با قبر مطهّر جدشان )) ،((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله|رسول الله))، و اهل بیت خود به طرف مکّه حرکت کرد و پس از ((وداع امام رضا علیه السلام با کعبه|وداع با خانه خدا ))به طرف ((خراسان ))رهسپار شد. |
- | از حضرت رضا علیه السلام در ((حضرت رضا علیه السلام در راه خراسان|راه مکه به خراسان ))مخصوصاً در شهر ((رت رضا علیه السلام در نیشابور|نیشابور ))معجزات بسیاری دیده شد و سخنان آموزنده ای در تاریخ به ثبت رسید که از مهمترین آنها حدیث معروف ((امام رضا علیه السلام و حدیث سلسلة الذهب|سلسله الذهب )) است که آن حضرت در نیشابور ایراد فرمودند. |
+ | از حضرت رضا علیه السلام در ((حضرت رضا علیه السلام در راه خراسان|راه مکه به خراسان ))مخصوصاً در شهر ((مم رضا علیه السلام در نیشابور|نیشابور ))معجزات بسیاری دیده شد و سخنان آموزنده ای در تاریخ به ثبت رسید که از مهمترین آنها حدیث معروف ((امام رضا علیه السلام و حدیث سلسلة الذهب|سلسله الذهب)) است که در نیشابور ایراد فرمود. |
- | مأمورین مأمون، امام رضا را از نیشابور به طرف ((طوس )) حرکت دادند و از نواحی (( رضا علیه السلام در ده سرخ|دهسرخ)) و (( رضا علیه السلام در باط سعد- داوی مریض| رباط سعد)) گذشتند و به سناباد* وارد کردند. |
+ | مأمورین مأمون، امام رضا را از نیشابور به طرف ((طوس )) حرکت دادند و از نواحی ((مه مام رضا علیه السلام در ده سرخ|دهسرخ)) و ((مه مام رضا علیه السلام و ای یمار| رباط سعد)) گذشتند و به سناباد* وارد کردند. |
- | ((امام رضا علیه السلام در سناباد|حضرت در سناباد ))جای قبر مطهّر خود را نشان دادند و پس از اقامتی کوتاه از ((رت رضا علیه السلام درطری سرخس تامرو|سرخس به مرو ))،مقرّ حکومت مأمون، رفتند. |
+ | ((امام رضا علیه السلام در سناباد|حضرت در سناباد ))جای قبر مطهّر خود را نشان دادند و پس از اقامتی کوتاه از ((مم رضا علیه السلام در را سرخس تا مرو|سرخس به مرو ))،مقرّ حکومت مأمون، رفتند. |
| |
| | | |
| | | | | |
- | {picture file=img/daneshnameh_up/f/f8//Mashhad1.jpg} |
+ | {picture=Mashhad1.jpg} |
| | | |
| | | |
| | | | |
|
- | !پیشنهاد ولایتعهدی مأمون در ابتدا ((پیشنهاد خلافت به حضرت رضا علیه السلام| پیشنهاد خلافت)) را به امام داد ولی امام نپذیرفت؛ لذا مأمون ((پیشنهاد ولایتعهدی|پیشنهاد ولایتعهدی ))خود را داد که باز هم امام حاضر به قبولش نشد. ولی مامون چارهای نداشت و به همین دلیل ولایتعهدی خود را با تهدید به قتل، به آن حضرت تحمیل کرد. |
+ | !پیشنهاد ولایتعهدی مأمون: مأمون در ابتدا ((پیشنهاد خلافت به حضرت رضا علیه السلام| پیشنهاد خلافت)) را به امام داد ولی امام نپذیرفت؛ لذا مأمون ((مأمون و پیشنهاد ولایتعهدی امام رضا علیه السلام|پیشنهاد ولایتعهدی ))خود را داد که باز هم امام حاضر به قبولش نشد. ولی مامون چارهای نداشت و به همین دلیل ولایتعهدی خود را با تهدید به قتل، به آن حضرت تحمیل کرد. |
- | حضرت رضا علیه السلام که خود را مجبور دید، با اکراه تمام، ولایتعهدی را با ((قبول ولایتعهدی با شرایط سنگین|شرایط سنگینی ))قبول فرمود. مامون هم به اجبار، آنها را پذیرفت و دستور داد جشنی به پا کنند و مردم با ضرت به عنوان ولیعهد ((بیعت بر ولایتعهدی ضر رضاعلیه السلام|بیعت )) نمایند. |
+ | حضرت رضا علیه السلام که خود را مجبور دید، با اکراه تمام، ولایتعهدی را با ((قبول ولایتعهدی با شرایط سنگین|شرایط سنگینی)) قبول فرمود. مامون هم به اجبار، آنها را پذیرفت و دستور داد جشنی به پا کنند و مردم با م به عنوان ولیعهد ((بیعت مردم بر ولایتعهدی مم رضا علیه السلام|بیعت)) نمایند. |
- | بعضی از بزرگان ((خلفای عباسی|بنیعباس )) و حتی بعضی از ((بنی هاشم|بنیهاشم )) به ضرت حسد میورزیدند و از این عمل مأمون سخت ((نارضایی ولایتعهدی رت رضا علیه السلام|ناراضی ))بودند، ولی مأمون با دادن هدایا و عطایای فراوان آنها را راضی کرد؛ جز سه نفر که از بیعت با ضرت سر باز زدند و مأمون هم آنها را به حبس انداخت . |
+ | بعضی از بزرگان ((خلفای عباسی|بنیعباس )) و حتی بعضی از ((بنی هاشم|بنیهاشم)) به م حسد میورزیدند و از این عمل مأمون سخت ((نارایان ولایتعهدی مم رضا علیه السلام|ناراضی ))بودند، ولی مأمون با دادن هدایا و عطایای فراوان آنها را راضی کرد؛ جز سه نفر که از بیعت با م سر باز زدند و مأمون هم آنها را به حبس انداخت . |
- | سپس مأمون جریان ولایتعهدی را برای حکام و عاملین خود نوشت و به شهرهای دوردست فرستاد و ((اقدامات ممون پس از بیعت|تغییراتی ))در اداره کشور اعمال کرد؛ به نام حضرت رضا سکه زد و دستور داد نام ضرت را در خطبهها به نیکویی ببرند و ((اشعار شعراء در مدح حضرت رضا علیه السلام|شاعران )) در مدحش قصیده و شعر بسرایند. اما ضرت مکرّراً می فرمود: « ((خبر حضرت رضا علیه السلام از شهادت خویش|این امر تمام نخواهد شد ))و ولایتعهدی به وقوع نخواهد پیوست. » |
+ | سپس مأمون جریان ولایتعهدی را برای حکام و عاملین خود نوشت و به شهرهای دوردست فرستاد و ((اقدامات ممون پس از بیعت با امام رضا علیه السلام|تغییراتی)) در اداره کشور اعمال کرد؛ به نام حضرت رضا سکه زد و دستور داد نام م را در خطبهها به نیکویی ببرند و ((اشعار شعرا در مدح حضرت رضا علیه السلام|شاعران)) در مدحش قصیده و شعر بسرایند. اما م مکرّراً می فرمود: « ((خبر حضرت رضا علیه السلام از شهادت خویش|این امر تمام نخواهد شد ))و ولایتعهدی به وقوع نخواهد پیوست. » |
- | !آزار مامون به حضرت مامون که همیشه کینه حضرت رضا را در دل میپروراند، با سیاستهای زیرکانه و منافقانهی خود، موجب آزار ضرت میشد و گاه و بیگاه اموری را برخلاف شروط اولیه به ضت تحمیل میکرد، که درخواست اقامه ((نماز عید حضرت رضا علیه السلام|نماز عید فطر )) از آن جمله است. حتی یک بار دستور داد غلامانش به خانه ضرت یورش ببرند و او را قطعهقطعه کنند اما به لطف خداوند، امام از این واقعه جان سالم به در برد. یکی از سیاستهای مأمون برای شکستن ابهت و جلالت حضرت رضا علیه السلام برگزاری ((ماه با علماء ادیان|مجالس مباحثه )) با صاحبان ادیان و مذاهب مختلف بود تا شاید در این گیرودار، ضرت از جواب بعضی سؤالات، عاجز بماند و تقدس و عظمتش شکسته شود.حتی گاهی خود مامون شروع میکرد و ((سؤالات مأمون در مورد عصمت انبیاء|سوالات )) پیچیده قرآنی و مذهبی طرح مینمود. |
+ | !آزار مامون مامون که همیشه کینه حضرت رضا را در دل میپروراند، با سیاستهای زیرکانه و منافقانهی خود، موجب آزار م میشد و گاه و بیگاه اموری را برخلاف شروط اولیه به ام ض تحمیل میکرد، که درخواست اقامه ((امام رضا علیه السلام و نماز عید فطر|نماز عید فطر )) از آن جمله است. حتی یک بار دستور داد غلامانش به خانه م یورش ببرند و او را قطعهقطعه کنند اما به لطف خداوند، امام از این واقعه جان سالم به در برد. یکی از سیاستهای مأمون برای شکستن ابهت و جلالت حضرت رضا علیه السلام برگزاری ((منظره امم ضا علیه السلام با علمای ادیان مختلف|مجالس مباحثه )) با صاحبان ادیان و مذاهب مختلف بود تا شاید در این گیرودار، م از جواب بعضی سؤالات، عاجز بماند و تقدس و عظمتش شکسته شود. حتی گاهی خود مامون شروع میکرد و ((سؤالات مأمون در مورد عصمت انبیاء|سوالات )) پیچیده قرآنی و مذهبی طرح میکرد. |
- | ناگفته نماند خلفاء جور غالبا اهل عیش و طرب بودند و به دنبال علم و دانش نمیرفتند. مامون هم بیتقوا و فاسد بود ولی در عین حال، هم ظاهر خود را حفظ میکرد و هم به دنبال تفسیر و مسائل مذهبی و کلامی میرفت. لذا گاهی خودش با مخالفین شیعه به ((مناظره مأمون با اهل سنت|بحث و گفتگو ))می پرداخت و جواب آنان را شخصاً به عهده می گرفت. |
+ | ناگفته نماند خلفاء جور غالبا اهل عیش و طرب بودند و به دنبال علم و دانش نمیرفتند. مامون هم بیتقوا و فاسد بود ولی در عین حال، هم ظاهر خود را حفظ میکرد و هم به دنبال تفسیر و مسائل مذهبی و کلامی میرفت. لذا گاهی خودش با مخالفین شیعه به ((مناظره مأمون با اهل سنت درباره امام علی علیه السلام|بحث و گفتگو ))می پرداخت و جواب آنان را شخصاً به عهده می گرفت. |
| !شهادت | | !شهادت |
- | حضرت رضا علیه السلام در هر فرصتی، مأمون را ((نصیحت امام رضا علیه السلام به مأمون|نصیحت و موعظه ))میفرمود، امّا او تا میتوانست بر ضرت حسد میورزید و در صدد تحقیر ضرت برمی آمد و به هر ((نیرنگهای مأمون|حیله و نیرنگ ))،مقاصد شوم و شیطانی خود را دنبال میکرد تا سرانجام تصمیم گرفت امام را ((مسموم نمودن حضرت رضا علیه السلام|مسموم ))کند و او را که مانع بزرگی بر سیاستها و دنیاطلبیاش بود، از میان بردارد. |
+ | حضرت رضا علیه السلام در هر فرصتی، مأمون را ((نصیحت امام رضا علیه السلام به مأمون|نصیحت و موعظه ))میفرمود، امّا او تا میتوانست بر م حسد میورزید و در صدد تحقیر م برمی آمد و به هر ((نیرنگهای مأمون برای تخریب شخصیت امام رضا علیه السلام|حیله و نیرنگ ))، مقاصد شوم و شیطانی خود را دنبال میکرد تا سرانجام تصمیم گرفت امام را ((مسموم نمودن حضرت رضا علیه السلام|مسموم ))کند و او را که مانع بزرگی بر سیاستها و دنیاطلبیاش بود، از میان بردارد. |
| |
| | | |
| | | | | |
- | {picture file=img/daneshnameh_up/c/c5//Mashhad6.jpg} |
+ | {picture=Mashhad6.jpg} |
| | | |
| | | |
| | | | |
|
- | شهادت حضرت رضا علیه السلام به دست مأمون از صدر اسلام برای اهل حدیث مسلم و معلوم بود و حتی به ((اخبار ا از شهادت حضرت رضا علیه السلام|تصریح رسول خدا ))و ((اخبار یرانین از شهادت رت رضا علیه السلام|امیرالمؤمنین ))و ((خبر رت صادق علیه السلام از شهادت رت رضا علیه السلام|امام صادق ))علیهم السلام در تاریخ ثبت شده بود؛ خود آن حضرت نیز بارها از ((خبر حضرت رضا علیه السلام از شهادت خویش|شهادت خود ))خبر میداد و حتی ((اطلاع رت رضا علیه السلام از چگونگی شهادت خود|قاتل خود ))را مشخّص و جای قبر خود را معیّن میفرمود. |
+ | شهادت حضرت رضا علیه السلام به دست مأمون از صدر اسلام برای اهل حدیث مسلم و معلوم بود و حتی به ((پیامبر ک پیویی شهادت حضرت رضا علیه السلام|تصریح رسول خدا ))و ((امام ی یگیی شهادت مم رضا علیهماالسلام|امیرالمؤمنین)) و ((خبر مم صادق از شهادت مم رضا علیهماالسلام|امام صادق علیهم السلام)) در تاریخ ثبت شده بود؛ خود آن حضرت نیز بارها از ((خبر حضرت رضا علیه السلام از شهادت خویش|شهادت خود ))خبر میداد و حتی ((اطلاع مم رضا علیه السلام از شهادت خود|قاتل خود ))را مشخّص و جای قبر خود را معیّن میفرمود. |
| !پس از شهادت | | !پس از شهادت |
- | پس از شهادت، بدن مقدّس رت را جلوتر از قبر حضرت هارون لیه لسلام دفن کردند. قبر مطهر ض از آن زمان تا امروز زیارتگاه مسلمین و شیعیان جهان است. برای زیارت ضرت از ائمه اطهار ((ثواب زیارت حضرت رضا علیه السلام|ثوابهای فراوانی ))نقل شده است و از آن روضه منوره، ((معجزات حضرت رضا علیه السلام پس از رحلت|معجزات و کرامات بی شماری ))به وقوع پیوسته است. حضرت رضا علیه السلام یک فرزند بیشتر نداشت که ((حضرت امام محمد جواد علیه السلام|حضرت جواد علیه السلام ))ت؛ ولی براداران زیادی داشت از جمله ((زید ن می ع|زید بن موسی ))که علیه مأمون قیام کرد. |
+ | پس از شهادت، بدن مقدّس مم را جلوتر از قبر هارون لرشی دفن کردند. قبر مطهر ام ض لیه السلام از آن زمان تا امروز زیارتگاه مسلمین و شیعیان جهان است. برای زیارت م از ائمه اطهار ((ثواب زیارت حضرت رضا علیه السلام|ثوابهای فراوانی)) نقل شده است و از آن روضه منوره، ((معجزات حضرت رضا علیه السلام پس از رحلت|معجزات و کرامات بی شماری)) به وقوع پیوسته است. حضرت رضا علیه السلام یک فرزند بیشتر نداشت که ((حضرت امام محمد جواد علیه السلام|حضرت جواد علیه السلام)) و؛ ولی براداران زیادی داشت از جمله ((زید فزند اما کظم علیه م|زید بن موسی)) که علیه مأمون قیام کرد. |
- | از امام رضا علیهالسلام ((کلمات و سخنان آموزنده حضرت رضا علیه السلام| کلمات و سخنان آموزندهای )) به یادگار مانده و صدها حدیث روایت شده است. در عمر پر برکتش ((اصحاب خاص امام رضا علیه السلام|شاگردان )) زیادی تربیت فرمود که مناظرات آنان بهترین گواه بر عظمت مقام حضرت است. از سوی دیگر پس از شهادت حضرت موسی بن جعفر،عدهای از پیروانش به امام رضا ایمان نیاوردند که به آنها ((واقفیه|واقفیه ))می گویند. |
+ | از امام رضا علیهالسلام ((سخنان آموزنده حضرت رضا علیه السلام| کلمات و سخنان آموزندهای )) به یادگار مانده و صدها حدیث روایت شده است. در عمر پر برکتش ((اصحاب خاص امام رضا علیه السلام|شاگردان)) زیادی تربیت فرمود که مناظرات آنان بهترین گواه بر عظمت مقام است. از سوی دیگر پس از شهادت حضرت موسی بن جعفر،عدهای از پیروانش به امام رضا ایمان نیاوردند که به آنها ((واقفیه|واقفیه ))می گویند. |
| *جایی در طوس که قبل از آباد شدن شهر مشهد، روستای بزرگی بوده و اکنون قبر حضرت رضا در آنجا واقع است . | | *جایی در طوس که قبل از آباد شدن شهر مشهد، روستای بزرگی بوده و اکنون قبر حضرت رضا در آنجا واقع است . |
| منابع : | | منابع : |
- | بحارالانوار، ج 49 ـ اخبار و آثار حضرت امام رضا علیهالسلام. |
+ | بحارالانوار، ج 49 ـ اخبار و آثار حضرت امام رضا علیهالسلام. |