تاریخچه ی:
حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام
تفاوت با نگارش: 6
| {picture=Imam-Hasana.s height=238 width=354 align=left} | | {picture=Imam-Hasana.s height=238 width=354 align=left} |
| V{maketoc} | | V{maketoc} |
| !ولادت | | !ولادت |
| در نیمه ماه رمضان سوم هجری، اولین فرزند ((حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام|علی علیهالسلام ))و ((حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام|فاطمه سلام الله علیها )) به دنیا آمد. پس از ولادت، نامگذاری از جانب مادر به پدر، و از او به رسول خدا محوّل شد و آن حضرت هم منتظر نامگذاری پروردگار ماند. | | در نیمه ماه رمضان سوم هجری، اولین فرزند ((حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام|علی علیهالسلام ))و ((حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام|فاطمه سلام الله علیها )) به دنیا آمد. پس از ولادت، نامگذاری از جانب مادر به پدر، و از او به رسول خدا محوّل شد و آن حضرت هم منتظر نامگذاری پروردگار ماند. |
| تا اینکه ((جبرئیل|جبرئیل ))،امین وحی، فرود آمد و گفت: « خدایت سلام میرساند و میگوید چون علی برای تو همانند ((حضرت هارون علیه السلام|هارون )) برای ((حضرت موسی علیه السلام|موسی ))است، نام فرزندش را نام فرزند حضرت هارون علیه السلام یعنی __''شبّر__'' قرار ده!» | | تا اینکه ((جبرئیل|جبرئیل ))،امین وحی، فرود آمد و گفت: « خدایت سلام میرساند و میگوید چون علی برای تو همانند ((حضرت هارون علیه السلام|هارون )) برای ((حضرت موسی علیه السلام|موسی ))است، نام فرزندش را نام فرزند حضرت هارون علیه السلام یعنی __''شبّر__'' قرار ده!» |
| رسول خدا فرمود: « زبان من عربی است و شبّر، عبری است.» | | رسول خدا فرمود: « زبان من عربی است و شبّر، عبری است.» |
| جبرئیل گفت: « شبّر در زبان عرب به معنای((خصوصیات نام حسن|« حسن» ))است.» | | جبرئیل گفت: « شبّر در زبان عرب به معنای((خصوصیات نام حسن|« حسن» ))است.» |
| به این ترتیب، کودک، حسن نام گرفت. تنها کنیهی آن حضرت « ابو محمد» و مشهورترین القابش« سیّد» و «سبط» و «تقی» است. | | به این ترتیب، کودک، حسن نام گرفت. تنها کنیهی آن حضرت « ابو محمد» و مشهورترین القابش« سیّد» و «سبط» و «تقی» است. |
| ((نقش انگشتر امام حسن علیه السلام|نقش خاتم و انگشتر امام حسن )) را « العزه لله» گفتهاند؛ روز هفتم پس از ولادت،(( حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله | رسول خدا صلّی الله علیه وآله و سلّم)) ((مستحبات ولادت|مستحبات ولادت ))را در مورد حسن به جا آوردند و حسن را به« ((ام فضل (لبابه)|ام الفضل))» ،همسر عمویشان، سپردند تا او را از شیری که به خاطر زایمان فرزندش، ((قثم بن عباس|قثم))، در پستان داشت، شیر دهد. بعدها نیز رسول خدا برای امام حسن، ادعیهی عافیت و حرزهای مخصوص چشمزخم را خواندند. | | ((نقش انگشتر امام حسن علیه السلام|نقش خاتم و انگشتر امام حسن )) را « العزه لله» گفتهاند؛ روز هفتم پس از ولادت،(( حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله | رسول خدا صلّی الله علیه وآله و سلّم)) ((مستحبات ولادت|مستحبات ولادت ))را در مورد حسن به جا آوردند و حسن را به« ((ام فضل (لبابه)|ام الفضل))» ،همسر عمویشان، سپردند تا او را از شیری که به خاطر زایمان فرزندش، ((قثم بن عباس|قثم))، در پستان داشت، شیر دهد. بعدها نیز رسول خدا برای امام حسن، ادعیهی عافیت و حرزهای مخصوص چشمزخم را خواندند. |
| !ذکر امام در قرآن | | !ذکر امام در قرآن |
| ((آیات قرآنی مربوط به امام حسن علیه السلام|ذکر امام حسن علیه السلام در قرآن )): ((آداب قرائت قرآن|قرآن مجید ))مشتمل است بر یادکردی از شخصیتها، از خوبان یا از بدان، لیکن این یادکرد گاهی همراه با ذکر نام است(همانند آنچه درباره موسی و ((فرعون ))ذکر شده است) و گاه فقط با توصیف، و بدون ذکر نام.( همانند آنچه درباره امام علی علیهالسلام نازل شده است.) درباره امام حسن علیه السلام نیز آیاتی به صورت توصیف و بدون ذکر نام نازل شده است؛ همانند ((امام حسن علیه السلام مظهر آیه تطهیر|آیه تطهیر ))، ((امام حسن علیه السلام و آیه ذوی القربی|آیه ذوی القربی ))و آیه اولی الامر. | | ((آیات قرآنی مربوط به امام حسن علیه السلام|ذکر امام حسن علیه السلام در قرآن )): ((آداب قرائت قرآن|قرآن مجید ))مشتمل است بر یادکردی از شخصیتها، از خوبان یا از بدان، لیکن این یادکرد گاهی همراه با ذکر نام است(همانند آنچه درباره موسی و ((فرعون ))ذکر شده است) و گاه فقط با توصیف، و بدون ذکر نام.( همانند آنچه درباره امام علی علیهالسلام نازل شده است.) درباره امام حسن علیه السلام نیز آیاتی به صورت توصیف و بدون ذکر نام نازل شده است؛ همانند ((امام حسن علیه السلام مظهر آیه تطهیر|آیه تطهیر ))، ((امام حسن علیه السلام و آیه ذوی القربی|آیه ذوی القربی ))و آیه اولی الامر. |
| ((امام حسن علیه السلام در زمان رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم|رابطه امام حسن علیه السلام و رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم )): امام حسن علیه السلام بیشتر از هفت سال با رسول خدا زندگی نکرد، ولی در همین مدت به شدت مورد عنایت آن حضرت بود و ((رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم و تربیت امام حسن علیه السلام|استفادههای علمی و تربیتی ))فراوانی برد. ((عواطف رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به امام حسن علیه السلام|محبت رسول خدا به امام حسن )) بسیار فراوان بوده و آن حضرت، گاهی نوهاش را در کارهای بزرگی همانند بیعت رضوان و مباهله با نصارای نجران هم شرکت میداده است. رسول خدا دربارهی او تعریف و تمجیدهای فراوانی نموده است که امام بعدها به مناسبتهای مختلف، از آنها برای معرفی شخصیت الهی خویش سود جست. | | ((امام حسن علیه السلام در زمان رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم|رابطه امام حسن علیه السلام و رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم )): امام حسن علیه السلام بیشتر از هفت سال با رسول خدا زندگی نکرد، ولی در همین مدت به شدت مورد عنایت آن حضرت بود و ((رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم و تربیت امام حسن علیه السلام|استفادههای علمی و تربیتی ))فراوانی برد. ((عواطف رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به امام حسن علیه السلام|محبت رسول خدا به امام حسن )) بسیار فراوان بوده و آن حضرت، گاهی نوهاش را در کارهای بزرگی همانند بیعت رضوان و مباهله با نصارای نجران هم شرکت میداده است. رسول خدا دربارهی او تعریف و تمجیدهای فراوانی نموده است که امام بعدها به مناسبتهای مختلف، از آنها برای معرفی شخصیت الهی خویش سود جست. |
| ::{picture=imamhassan.jpg height=250 width=345}:: | | ::{picture=imamhassan.jpg height=250 width=345}:: |
| ((ارتباط امام حسن با مادر|امام حسن و فاطمه زهرا سلام الله علیها )) امام حسن علیه السلام با مادر خود، فاطمهی اطهر، رابطهای عمیق و متعالی داشت. فاطمه گاه با فرزندش ((بازی فاطمه سلام الله علیه با امام حسن علیه السلام|بازیهای کودکانه )) میکرد و گاه با ملاطفت مادرانه او را به ((بیداری در شبهای قدر در کودکی|عبادات مستحب ))تشویق مینمود. حسن نیز گزارش سخنان رسول خدا را پیش از هر کس، از مسجد به مادر میرساند و گاه در ((دقت امام حسن علیه السلام در عبادت مادر|عبادت مادر )) دقت میکرد و از آن درسها میگرفت. | | ((ارتباط امام حسن با مادر|امام حسن و فاطمه زهرا سلام الله علیها )) امام حسن علیه السلام با مادر خود، فاطمهی اطهر، رابطهای عمیق و متعالی داشت. فاطمه گاه با فرزندش ((بازی فاطمه سلام الله علیه با امام حسن علیه السلام|بازیهای کودکانه )) میکرد و گاه با ملاطفت مادرانه او را به ((بیداری در شبهای قدر در کودکی|عبادات مستحب ))تشویق مینمود. حسن نیز گزارش سخنان رسول خدا را پیش از هر کس، از مسجد به مادر میرساند و گاه در ((دقت امام حسن علیه السلام در عبادت مادر|عبادت مادر )) دقت میکرد و از آن درسها میگرفت. |
| این ارتباط صمیمی در اواخر عمر مادر اوج گرفت؛ تا آنجا که این دو به همراه هم و با تن و قلبی آزرده به ((همراهی امام حسن علیه السلام با مادر|زیارت قبر رسول الله و بقیع ))میرفتند و شگفت آن که این رابطه پس از ارتحال مادر نیز باقی ماند؛ به طوری که فاطمه پس از وفات دستهای مجروح خویش را از کفن بیرون آورد و حسنش را در آغوش کشید. امام حسن نیز سالها بعد در حضور دشمنانی همانند ((معاویه )) و مغیره بن شعبه مصیبت مضروب شدن مادر را یادآور شد. | | این ارتباط صمیمی در اواخر عمر مادر اوج گرفت؛ تا آنجا که این دو به همراه هم و با تن و قلبی آزرده به ((همراهی امام حسن علیه السلام با مادر|زیارت قبر رسول الله و بقیع ))میرفتند و شگفت آن که این رابطه پس از ارتحال مادر نیز باقی ماند؛ به طوری که فاطمه پس از وفات دستهای مجروح خویش را از کفن بیرون آورد و حسنش را در آغوش کشید. امام حسن نیز سالها بعد در حضور دشمنانی همانند ((معاویه )) و مغیره بن شعبه مصیبت مضروب شدن مادر را یادآور شد. |
| ((امام حسن علیه السلام پیش از حکومت پدر|امام حسن در دوران پیش از خلافت پدر )): از این دوران اطلاع زیادی در دست نیست. فقط این مقدار مسلم است که امام علیه السلام در خدمت پدر بوده است؛ گاه از روی دلسوزی در تأمین رفاه پدر میکوشیده و گاه همراه او در برخی فعالیتهای اجتماعی شرکت میکرده است( همانند ((شرکت امام حسن علیه السلام در شورای شش نفره عمر|شرکت در شورای شش نفره ))ی تعیین خلیفه پس از ((عمر بن خطاب|عمر ))و ((امام حسن علیه السلام در بدرقه ابوذر به هنگام تبعید|شرکت در بدرقه ابوذر ))به هنگام تبعید)، و گاه پارهای مأموریتهای مهم را از طرف پدر عهدهدار بوده است (همانند ((کمک حسنین به عثمان |آبرسانی به منزل عثمان ))در حال محاصره.) سیاستهای عملی امام حسن علیه السلام کاملاً هماهنگ با پدر است، لذا همانند او در هیچیک از جنگها و فتوحات پس از رسول خدا در تمام این دورهی 25 ساله شرکت ننموده است. | | ((امام حسن علیه السلام پیش از حکومت پدر|امام حسن در دوران پیش از خلافت پدر )): از این دوران اطلاع زیادی در دست نیست. فقط این مقدار مسلم است که امام علیه السلام در خدمت پدر بوده است؛ گاه از روی دلسوزی در تأمین رفاه پدر میکوشیده و گاه همراه او در برخی فعالیتهای اجتماعی شرکت میکرده است( همانند ((شرکت امام حسن علیه السلام در شورای شش نفره عمر|شرکت در شورای شش نفره ))ی تعیین خلیفه پس از ((عمر بن خطاب|عمر ))و ((امام حسن علیه السلام در بدرقه ابوذر به هنگام تبعید|شرکت در بدرقه ابوذر ))به هنگام تبعید)، و گاه پارهای مأموریتهای مهم را از طرف پدر عهدهدار بوده است (همانند ((کمک حسنین به عثمان |آبرسانی به منزل عثمان ))در حال محاصره.) سیاستهای عملی امام حسن علیه السلام کاملاً هماهنگ با پدر است، لذا همانند او در هیچیک از جنگها و فتوحات پس از رسول خدا در تمام این دورهی 25 ساله شرکت ننموده است. |
| !در دوران خلافت پدر | | !در دوران خلافت پدر |
| ((امام حسن علیه السلام در دوران خلافت پدر| امام حسن علیه السلام با پدر، از آغاز خلافت تا شهادت )): امام حسن از آغاز بیعت مردم با حضرت علی علیه السلام تا لحظه شهادت آن حضرت در مقام قویترین بازوی آن حضرت عمل کرد. در جریان بیعت، حضوری جدی داشت؛ در سه ((جنگ جمل|جنگ جمل ))، ((جنگ صفین|صفین ))و ((گزارشی از جنگ نهروان|نهروان)) حاضر بود. پیش از جنگ جمل هم به همراه ((عمار یاسر|عمّار یاسر ))و ((قیس بن سعد بن عباده|قیس بن سعد ))به ((کوفه|کوفه )) رفت و با سرکوبکردن ((بسیج نمودن مردم کوفه|فتنهی ابو موسی اشعری ))، مردم را به جنگ با مردم ((بصره|بصره )) فرا خواند. گهگاه به جای پدر نماز جمعه بر پا داشت. در شب ضربت خوردن پدر قصد داشت همراهیاش کند که با منع پدر، منصرف شد. پس از ضربتخوردن پدر نیز تمام تلاش خود را برای بهبود و استراحت آن حضرت به کار بست و در پایان به وصایای او گوش سپرد. | | ((امام حسن علیه السلام در دوران خلافت پدر| امام حسن علیه السلام با پدر، از آغاز خلافت تا شهادت )): امام حسن از آغاز بیعت مردم با حضرت علی علیه السلام تا لحظه شهادت آن حضرت در مقام قویترین بازوی آن حضرت عمل کرد. در جریان بیعت، حضوری جدی داشت؛ در سه ((جنگ جمل|جنگ جمل ))، ((جنگ صفین|صفین ))و ((گزارشی از جنگ نهروان|نهروان)) حاضر بود. پیش از جنگ جمل هم به همراه ((عمار یاسر|عمّار یاسر ))و ((قیس بن سعد بن عباده|قیس بن سعد ))به ((کوفه|کوفه )) رفت و با سرکوبکردن ((بسیج نمودن مردم کوفه|فتنهی ابو موسی اشعری ))، مردم را به جنگ با مردم ((بصره|بصره )) فرا خواند. گهگاه به جای پدر نماز جمعه بر پا داشت. در شب ضربت خوردن پدر قصد داشت همراهیاش کند که با منع پدر، منصرف شد. پس از ضربتخوردن پدر نیز تمام تلاش خود را برای بهبود و استراحت آن حضرت به کار بست و در پایان به وصایای او گوش سپرد. |
| !جانشینی پس از شهادت پدر | | !جانشینی پس از شهادت پدر |
| حضرت علی علیه السلام قبل از شهادت، امام حسن را ((وصایت|وصی ))خود تعیین کرد. رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم نیز قبل از آن به ((تصریح پیامبر و امام علی بر امامت امام حسن علیهم السلام|دو گونه)) این وصایت را اعلام کرده بودند؛ یکی به صورت تصریح به امامت امام حسن و امام حسین علیهماالسلام پس از پدرشان، و دوم تصریح به امامت اوصیاء دوازدهگانهی خود، با ذکر اسامی آنها. | | حضرت علی علیه السلام قبل از شهادت، امام حسن را ((وصایت|وصی ))خود تعیین کرد. رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم نیز قبل از آن به ((تصریح پیامبر و امام علی بر امامت امام حسن علیهم السلام|دو گونه)) این وصایت را اعلام کرده بودند؛ یکی به صورت تصریح به امامت امام حسن و امام حسین علیهماالسلام پس از پدرشان، و دوم تصریح به امامت اوصیاء دوازدهگانهی خود، با ذکر اسامی آنها. |
| !امام پس از خلافت | | !امام پس از خلافت |
| ((اقدامات امام حسن مجتبی علیه السلام پس از آغاز خلافت| امام حسن علیه السلام پس از خلافت و قبل از صلح )) (دوران کوتاه خلافت ظاهری): دوران کوتاه چند ماهه خلافت ظاهری امام حسن علیه السلام، پر ماجرا سپری شد. بلافاصله پس از شهادت حضرت علی علیه السلام، امام حسن به مسجد آمد و در ((سخنان امام مجتبی علیه السلام پس از شهادت پدر|سخنانی شیوا)) تلویحاً مردم را به بیعت با خویش فراخواندند. | | ((اقدامات امام حسن مجتبی علیه السلام پس از آغاز خلافت| امام حسن علیه السلام پس از خلافت و قبل از صلح )) (دوران کوتاه خلافت ظاهری): دوران کوتاه چند ماهه خلافت ظاهری امام حسن علیه السلام، پر ماجرا سپری شد. بلافاصله پس از شهادت حضرت علی علیه السلام، امام حسن به مسجد آمد و در ((سخنان امام مجتبی علیه السلام پس از شهادت پدر|سخنانی شیوا)) تلویحاً مردم را به بیعت با خویش فراخواندند. |
| پس از سخنرانی و با تبلیغ نافذ((عبدالله بن عباس|ابن عباس ))مردم کوفه با آن حضرت((بیعت کوفیان با امام حسن مجتبی علیه السلام |بیعت کردند. )) امام نیز بیعتشان را براین اساس که از او پیروی کنند و با هر کس جنگید، بجنگند و با هر کس صلح کرد، صلح کنند، پذیرفت؛ و سپس به تحکیم پایههای حکومت خویش پرداخت، ((ابن ملجم ))،قاتل پدر، را گردن زد و ((اقدامات امام حسن مجتبی علیه السلام پس از بیعت مردم |اکثر فرمانداران مناطق را که به دست پدرش نصب شده بودند، تثبیت نمود و برخی را تغییر داد. )) | | پس از سخنرانی و با تبلیغ نافذ((عبدالله بن عباس|ابن عباس ))مردم کوفه با آن حضرت((بیعت کوفیان با امام حسن مجتبی علیه السلام |بیعت کردند. )) امام نیز بیعتشان را براین اساس که از او پیروی کنند و با هر کس جنگید، بجنگند و با هر کس صلح کرد، صلح کنند، پذیرفت؛ و سپس به تحکیم پایههای حکومت خویش پرداخت، ((ابن ملجم ))،قاتل پدر، را گردن زد و ((اقدامات امام حسن مجتبی علیه السلام پس از بیعت مردم |اکثر فرمانداران مناطق را که به دست پدرش نصب شده بودند، تثبیت نمود و برخی را تغییر داد. )) |
| ((مقابله امام مجتبی علیه السلام با توطئه های معاویه|جاسوسهای معاویه ))را پیدا کرد و گردن زد، نامهی تندی به وی نوشت و او را تهدید به جنگ نمود. نامهنگاری میان حضرت و معاویه ادامه یافت تا اینکه معاویه لشکری عظیم به سوی عراق گسیل داشت و حضرت نیز درصدد تهیه لشکری برای مقابله با او برآمد. | | ((مقابله امام مجتبی علیه السلام با توطئه های معاویه|جاسوسهای معاویه ))را پیدا کرد و گردن زد، نامهی تندی به وی نوشت و او را تهدید به جنگ نمود. نامهنگاری میان حضرت و معاویه ادامه یافت تا اینکه معاویه لشکری عظیم به سوی عراق گسیل داشت و حضرت نیز درصدد تهیه لشکری برای مقابله با او برآمد. |
| !((صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام )) | | !((صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام )) |
| مهمترین حادثه در زندگی امام حسن علیهالسلام جریان صلح معاویه با آن حضرت است. تحلیل این حادثه ضروری به نظر می رسد زیرا خود امام صلحش را حجتی بر آیندگان میداند؛ یعنی بر اساس عملکرد حضرت، وظیفه انسان نیز در شرایط مشابه با آن زمان، صلح و مصالحه است. | | مهمترین حادثه در زندگی امام حسن علیهالسلام جریان صلح معاویه با آن حضرت است. تحلیل این حادثه ضروری به نظر می رسد زیرا خود امام صلحش را حجتی بر آیندگان میداند؛ یعنی بر اساس عملکرد حضرت، وظیفه انسان نیز در شرایط مشابه با آن زمان، صلح و مصالحه است. |
| بررسی مقدمات و شرایط و عللی که صلح را ایجاب کرد و دقت در کیفیت وقوع صلح و مواد صلحنامه و موشکافی نتایج شیرین صلح برای جناح حق و ضربههای سهمگین آن بر جناح باطل بهخوبی روشن میکند که صلح آن حضرت در حقیقت انقلاب سبزی بود که زمینه انقلاب سرخ حسینی را فراهم ساخت و این نرمش قهرمانانه در کنار آن جنبش ظلمستیزانه، پایهریز انقلاب علمی ((حضرت امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر علیه السلام ))و ((حضرت امام جعفر صادق علیه السلام|امام صادق علیه السلام ))در عصر طلایی خلأ انتقال قدرت از ((بنیامیه ))به ((خلفای عباسی|بنیعباس ))گشت و به این ترتیب، اسلام ناب محمدی که در تشیع جلوهگر بود، نهال خود را آبیاری نمود و به درخت تنومندی تبدیل کرد. | | بررسی مقدمات و شرایط و عللی که صلح را ایجاب کرد و دقت در کیفیت وقوع صلح و مواد صلحنامه و موشکافی نتایج شیرین صلح برای جناح حق و ضربههای سهمگین آن بر جناح باطل بهخوبی روشن میکند که صلح آن حضرت در حقیقت انقلاب سبزی بود که زمینه انقلاب سرخ حسینی را فراهم ساخت و این نرمش قهرمانانه در کنار آن جنبش ظلمستیزانه، پایهریز انقلاب علمی ((حضرت امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر علیه السلام ))و ((حضرت امام جعفر صادق علیه السلام|امام صادق علیه السلام ))در عصر طلایی خلأ انتقال قدرت از ((بنیامیه ))به ((خلفای عباسی|بنیعباس ))گشت و به این ترتیب، اسلام ناب محمدی که در تشیع جلوهگر بود، نهال خود را آبیاری نمود و به درخت تنومندی تبدیل کرد. |
| !((عملکرد امام حسن علیه السلام پس از صلح|امام پس از صلح تا شهادت )) | | !((عملکرد امام حسن علیه السلام پس از صلح|امام پس از صلح تا شهادت )) |
| تمامی تلاش امام حسن پس از قبول صلح این بود که فواید مورد نظرش را از صلح به نتیجه برساند و بر این اساس در تمام این مدت به ((حفظ جان شیعیان با صلح امام حسن علیه السلام|حفظ نیروهای کیفی و خالص ))، بازسازی نیروهای خسته و وازده و تفسیر صحیح اسلام پرداخت. | | تمامی تلاش امام حسن پس از قبول صلح این بود که فواید مورد نظرش را از صلح به نتیجه برساند و بر این اساس در تمام این مدت به ((حفظ جان شیعیان با صلح امام حسن علیه السلام|حفظ نیروهای کیفی و خالص ))، بازسازی نیروهای خسته و وازده و تفسیر صحیح اسلام پرداخت. |
| عملکرد دشمنشکن حضرت پس از صلح چنان قدرتمند بود که معاویه را به فکر شهادت آن حضرت انداخت. | | عملکرد دشمنشکن حضرت پس از صلح چنان قدرتمند بود که معاویه را به فکر شهادت آن حضرت انداخت. |
| + | ::{picture=imamhassan1.jpg height=304 width=485}:: |
| !صورت و شمایل امام | | !صورت و شمایل امام |
| امام حسن علیه السلام به رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم از همه شبیهتر بود. زیبایی بینظیری داشت.رنگش سفید بود و اندکی متمایل به سرخ، چشمانش درشت و سیاه، و محاسنش انبوه. جثهای قوی، تنومند و چهارشانه داشت. مویش مجعد (فردار) و قامتش متوسط بود. | | امام حسن علیه السلام به رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم از همه شبیهتر بود. زیبایی بینظیری داشت.رنگش سفید بود و اندکی متمایل به سرخ، چشمانش درشت و سیاه، و محاسنش انبوه. جثهای قوی، تنومند و چهارشانه داشت. مویش مجعد (فردار) و قامتش متوسط بود. |
| ((سیرت باطنی و فضائل و مناقب امام حسن علیه السلام|سیرت و فضائل و مناقب امام )): شمارش مناقب هیچیک از اهل بیت عصمت علیهم السلام ممکن نیست. در ((زیارت جامعه)) خطاب به آنان میگوییم: « سروران من! ستایش شما را شماره نتوانم کرد و به آنچه در شأن شماست نتوانم رسید و به اندازه و قدرتان وصف نتوانم گفت.» | | ((سیرت باطنی و فضائل و مناقب امام حسن علیه السلام|سیرت و فضائل و مناقب امام )): شمارش مناقب هیچیک از اهل بیت عصمت علیهم السلام ممکن نیست. در ((زیارت جامعه)) خطاب به آنان میگوییم: « سروران من! ستایش شما را شماره نتوانم کرد و به آنچه در شأن شماست نتوانم رسید و به اندازه و قدرتان وصف نتوانم گفت.» |
| امام حسن علیه السلام نه تنها از این خطاب مستثنی نیست بلکه به خصائصی از قبیل« سبط اکبر» بودن نیز برخوردار است. | | امام حسن علیه السلام نه تنها از این خطاب مستثنی نیست بلکه به خصائصی از قبیل« سبط اکبر» بودن نیز برخوردار است. |
| ((بردباری امام حسن علیه السلام|حلم ))بیپایان، ((علم امام حسن مجتبی علیه السلام|علم )) فراوان، ((سخاوت وجود امام حسن علیه السلام|جود ))و ((عبادت امام حسن مجتبی علیه السلام|عبادت))، ((زهد امام حسن مجتبی علیه السلام|زهد ))و بلاغت، ((رافت و تواضع امام حسن علیه السلام|تواضع ))و شجاعت آن حضرت، نه دوست بلکه دشمن را به اعتراف و اعجاب واداشته است؛ و فضیلت و افتخار، آن است که دشمن به آن گواهی دهد. | | ((بردباری امام حسن علیه السلام|حلم ))بیپایان، ((علم امام حسن مجتبی علیه السلام|علم )) فراوان، ((سخاوت وجود امام حسن علیه السلام|جود ))و ((عبادت امام حسن مجتبی علیه السلام|عبادت))، ((زهد امام حسن مجتبی علیه السلام|زهد ))و بلاغت، ((رافت و تواضع امام حسن علیه السلام|تواضع ))و شجاعت آن حضرت، نه دوست بلکه دشمن را به اعتراف و اعجاب واداشته است؛ و فضیلت و افتخار، آن است که دشمن به آن گواهی دهد. |
| ((معجزات امام حسن علیه السلام|معجزات امام )): از معجزات آن حضرت جز اندکی در تاریخ نقل نشده است( همانند اینکه پدر را پس از شهادتش به صورت زنده به گروهی نشان داد.) و نیز نمونههایی از استجابت دعا و نفرینهای آن حضرت (همانند رطب دادن نخلی خشکیده به دعای او.) ولی اکثر معجزات و کرامات حضرت در اخبار از غیب و پیشگوییها تجلّی کرده است. | | ((معجزات امام حسن علیه السلام|معجزات امام )): از معجزات آن حضرت جز اندکی در تاریخ نقل نشده است( همانند اینکه پدر را پس از شهادتش به صورت زنده به گروهی نشان داد.) و نیز نمونههایی از استجابت دعا و نفرینهای آن حضرت (همانند رطب دادن نخلی خشکیده به دعای او.) ولی اکثر معجزات و کرامات حضرت در اخبار از غیب و پیشگوییها تجلّی کرده است. |
| !((چند نکته درباره شهادت امام حسن علیه السلام|شهادت امام )) | | !((چند نکته درباره شهادت امام حسن علیه السلام|شهادت امام )) |
| تلاش موفق امام حسن برای بهکرسی نشاندن اهداف صلح باعث شد که معاویه طرح قتل حضرت را پیگیری نماید تا بتواند به خواسته دیرین خود یعنی تبدیل خلافت اسلامی به سلطنت موروثی، جامهی عمل بپوشاند. به این ترتیب سمی مهلک تهیه کرد و آن را توسط همسر آن حضرت به او خوراند. | | تلاش موفق امام حسن برای بهکرسی نشاندن اهداف صلح باعث شد که معاویه طرح قتل حضرت را پیگیری نماید تا بتواند به خواسته دیرین خود یعنی تبدیل خلافت اسلامی به سلطنت موروثی، جامهی عمل بپوشاند. به این ترتیب سمی مهلک تهیه کرد و آن را توسط همسر آن حضرت به او خوراند. |
| حضرت پس از مدتی درد و رنج، در روز 28 ((ماه صفر)) سال 50 هجری به لقاء الله شتافت. | | حضرت پس از مدتی درد و رنج، در روز 28 ((ماه صفر)) سال 50 هجری به لقاء الله شتافت. |
| برادرش امام حسین علیه السلام، جنازهی او را پس از تغسیل و نماز برای دفن به سوی مسجد و روضه پیامبر برد ولی سرانجام بر اثر ممانعت بنیامیه در بقیع به خاک سپرد. | | برادرش امام حسین علیه السلام، جنازهی او را پس از تغسیل و نماز برای دفن به سوی مسجد و روضه پیامبر برد ولی سرانجام بر اثر ممانعت بنیامیه در بقیع به خاک سپرد. |
| !((ثواب گریه برای امام حسن علیه السلام| ثواب عزاداری و گریه بر امام حسن )) | | !((ثواب گریه برای امام حسن علیه السلام| ثواب عزاداری و گریه بر امام حسن )) |
| رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم سالها پیش از شهادت امام حسن فرموده بود : « هر کس بر حسن گریه کند، چشمش روزی که دیدهها کور می شوند (روزقیامت)، کور نمی شود و هرکس در مصیبت او اندوهگین شود، روزی که همه دلها اندوهگین است، غم و اندوهی ندارد. زیارت حسن مایهی استواری قدمها در قیامت است.» | | رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم سالها پیش از شهادت امام حسن فرموده بود : « هر کس بر حسن گریه کند، چشمش روزی که دیدهها کور می شوند (روزقیامت)، کور نمی شود و هرکس در مصیبت او اندوهگین شود، روزی که همه دلها اندوهگین است، غم و اندوهی ندارد. زیارت حسن مایهی استواری قدمها در قیامت است.» |
| ! ((یاران امام حسن علیه السلام|شاگردان و یاران امام )) | | ! ((یاران امام حسن علیه السلام|شاگردان و یاران امام )) |
| نام بیش از 30 نفر از شاگردان و یاران آن حضرت در تاریخ ثبت شده است. | | نام بیش از 30 نفر از شاگردان و یاران آن حضرت در تاریخ ثبت شده است. |
| ! ((همسران امام حسن علیه السلام|همسران امام)) | | ! ((همسران امام حسن علیه السلام|همسران امام)) |
| بررسی موضوع زنان امام حسن علیه السلام بسیار لازم است زیرا زشتترین تهمتی که به حضرت از طرف دشمنان و دوستان نادان زده شده است، کثرت اغراقآمیز ازدواجها و طلاقهای اوست؛ تا جایی که برخی، تعداد همسران آن حضرت را 400 نفر گفتهاند. | | بررسی موضوع زنان امام حسن علیه السلام بسیار لازم است زیرا زشتترین تهمتی که به حضرت از طرف دشمنان و دوستان نادان زده شده است، کثرت اغراقآمیز ازدواجها و طلاقهای اوست؛ تا جایی که برخی، تعداد همسران آن حضرت را 400 نفر گفتهاند. |
| مجموعه زنانی که نام خود و پدرشان در تاریخ ثبت است و به عنوان همسر حضرت ذکر شدهاند، صحیح یا ناصحیح، به ده نفر نمیرسد؛ و در حقیقت بنیامیه خواستهاند با تهمت لذتطلبی مفرط به آن حضرت، صلح او را به صورتی تحریفیافته تفسیر کنند. | | مجموعه زنانی که نام خود و پدرشان در تاریخ ثبت است و به عنوان همسر حضرت ذکر شدهاند، صحیح یا ناصحیح، به ده نفر نمیرسد؛ و در حقیقت بنیامیه خواستهاند با تهمت لذتطلبی مفرط به آن حضرت، صلح او را به صورتی تحریفیافته تفسیر کنند. |
| !((نسل امام حسن علیه السلام|فرزندان امام )) | | !((نسل امام حسن علیه السلام|فرزندان امام )) |
| کمترین عددی که درباره فرزندان حضرت نوشتهاند 7 نفر و بیشترین عدد 23 نفر است. ((شیخ مفید|شیخ مفید ))، ((فرزندان امام حسن مجتبی علیه السلام|فرزندان حضرت ))را 15 نفر میداند( هشت پسر و هفت دختر.) | | کمترین عددی که درباره فرزندان حضرت نوشتهاند 7 نفر و بیشترین عدد 23 نفر است. ((شیخ مفید|شیخ مفید ))، ((فرزندان امام حسن مجتبی علیه السلام|فرزندان حضرت ))را 15 نفر میداند( هشت پسر و هفت دختر.) |
| از دختران حضرت 4 نفر و از پسرانش نیز 4 نفر صاحب فرزند شده اند. البته دو تن از پسران، فرزند پسر نیاوردند و به همین جهت نسل تمامی سادات حسنی به آن دو پسر دیگر که فرزند پسر آورده اند ((«زید بن حسن بن علی علیه السلام|زید ))و ((حسن مثنی|حسن مثنّی))) منتهی میگردد. در سلسله سادات حسنی، دانشمندان، سلاطین، محدّثان و انقلابیون متعددی وجود دارد. | | از دختران حضرت 4 نفر و از پسرانش نیز 4 نفر صاحب فرزند شده اند. البته دو تن از پسران، فرزند پسر نیاوردند و به همین جهت نسل تمامی سادات حسنی به آن دو پسر دیگر که فرزند پسر آورده اند ((«زید بن حسن بن علی علیه السلام|زید ))و ((حسن مثنی|حسن مثنّی))) منتهی میگردد. در سلسله سادات حسنی، دانشمندان، سلاطین، محدّثان و انقلابیون متعددی وجود دارد. |
| !((سخنان امام حسن مجتبی علیه السلام|گزیده سخنان امام)) | | !((سخنان امام حسن مجتبی علیه السلام|گزیده سخنان امام)) |
| علیرغم شخصیت منحصر به فرد امام حسن علیهالسلام، متأسفانه مقدار سخنانی که از حضرتش باقی مانده، اندک است و این به خاطر فشارهای غاصبان خلافت و بنیامیه بوده است. | | علیرغم شخصیت منحصر به فرد امام حسن علیهالسلام، متأسفانه مقدار سخنانی که از حضرتش باقی مانده، اندک است و این به خاطر فشارهای غاصبان خلافت و بنیامیه بوده است. |
| سخنانی که از حضرت به دست ما رسیده، در سه قالب ((اشعار امام حسن علیه السلام|اشعار ))، ((مناظره امام حسن با معاویه و یارانش|احتجاجات ))و((احادیث امام حسن علیه السلام|احادیث ))است که گونه سوم، گاه به صورت سخنرانی و گاه به صورت پاسخ به سؤالی یا جواب نامهای بوده است. | | سخنانی که از حضرت به دست ما رسیده، در سه قالب ((اشعار امام حسن علیه السلام|اشعار ))، ((مناظره امام حسن با معاویه و یارانش|احتجاجات ))و((احادیث امام حسن علیه السلام|احادیث ))است که گونه سوم، گاه به صورت سخنرانی و گاه به صورت پاسخ به سؤالی یا جواب نامهای بوده است. |