منو
 کاربر Online
757 کاربر online
تاریخچه ی: حس بویائی

در حال مقایسه نگارشها

نگارش واقعی نگارش:1



در جهان حیوان، بویائی یکی از مهمترین حواس لیکن در آدمیان اهمیت آن کمتر از حس بینائی و شنوائی است. با این حال این حس در زندگی آدمی اهمیت بخوصوص دارد. اغلب آنچه مزه می خوانیم در حقیقت بو است بدی بوی غذا ما را از خوردن آن بر حذر می دارد و بوی خوش برعکس ما را به خوردن غذا ترغیب می کند. بوی خوش در مطبوع ساختن چیزها سهم مهمی بر عهده دارد.

درآزمایشی که با فروش جوراب زنانه کردند دیده شد که وقتی جوراب اندکی معطر بود عده زنانی که آن را بر جوراب غیر وعطر (اما همجنس) ترجیح دادند شش برابر عده زنانی بود که جوراب بی عطر را انتخاب کردند و با وجود این فقط دو نفر از 250 نفر مورد آزمایش متوجه شده بودند که به جوراب ها عطر زده شده است. یعنی بدون توجه به بوی عطر جورابی را که اندکی بوی عطر می داد ترجیج داده بودند.

برای اینکه چیزی بو داشته باشد باید به صورت گاز یا بخار دراید وقتی سوراخهای بینی با مایع معطری پر شده باشد هیچ حس بو نمی کنیم اما وقتی مایع از سوراخ بینی خارج شود و بوییده شود ادراک بو صورت می گیرد.

مسئله بوهای ابتدائی


برای وصف بوها کلمات مختلف در کتاب لغت می توان یافت. اغلب این کلمات به بوهای مرکب بر می گردند چندین نفر از محققان کوشیده اند بوهای ساده ابتدائی را که بوهای دیگر از آنها ترکیب شده اند بیابند، و تا بحال چندین طبقه بندی پیشنهاد شده است اما دو تا از این طبقه بندی ها نیستند که با هم توافق داشته باشند. مختصر ترین این طبقه بندیها آن است که توسط دو شیمی دان بعمل آمده است و اینان معتقدند می توانند هر بوئی را از آمیختن چهار بو یا کمتر به وجود آورند . طبق نظر آنها چهار بوی اصلی عبارت است از: معطر (مشک)، ترش (سکه)، سوخته (قهوه بو داده) و بوی کاپریلیک (بوی اسید چربی).

گیرندگان بویائی


گیرندگان بویائی ساختمانهای دوک شکلی هستند که از پیاز بویائی وارد حفره بالائی بینی می شوند. در آخر آنها که مژکهای کوچکی قرار دارد سلولهای بویائی در غشاء مخاطی بویائی قرار دارند. شکل سوم محل این ساختمانها را نشان می دهد این شکل نیز نشان می دهد که غشاء مخاطی بویائی در فوق جریان هوایی قرار دارد که از بینی به ریه ها می رود اینست که برای بوییدن چیزی باید هوا را بطرف بالا بکشیم از قسمت بالای پیاز بویائی بافته های عصبی به مرکز پیچیده عصبها وصل می شود و از این مرکز خبر به مغز می رسد.


تحریک بویائی


درست نمی دانیم تحریک بویائی چگونه واقع می شود. برای بیان این امر دو فرضیه پیشنهاد شده است:

فرضیه اول که قدیمتر است این است که از اشیاء ذرات گاز یا بخار مانندی بر می خیزد واین ذرات عصب گیرنده بو را تحریک شیمیائی می کند. فرضیه دیگر با توجه به این امر بیان شده است که شیمیست ها اغلب نوع گاز را از روی میزان جذب اشعه زیر سرخ (گرما) تشخیص می دهند بدن ما سرچشمه اینگونه اشعه هاست طبق این فرضیه گیرندگان بویائی امواجی به بیرون می فرستند و ذرات بو وقتی وارد بینی می شوند دسته های امواج مختلف را جذب می کنند وقتی چنین کنند گیرندگانی که امواج آنها را جذب کرده اند انرژی خود را از دست می دهند. از دست دادن حرارت جریانهای عصبی را به راه می اندازد و مغز از این جریانات ادراک بو می کند.اما چنانکه گفته شد هنوز شواهد تجربی برای تایید هیچیک از این فرضیه ها بدست نیامده است.

تیزی حس بویائی


در میان اشخاص از لحاظ تیزی و کندی حس بویائی تفاوت هست بعضی اصلاً نمی توانند درک بو کنند و این بیماری را در اصطلاح علمی آنوسمیا خوانند. از این گذشته بعضی از افراد نسبت به بعضی بوها حساسیت زیاد دارند و بعضی دیگر نسبت به بوهای دیگر.
وسیله ای که برای تحقیق در تیزی حس بویائی ساخته اند بویایی بویائی سنج خوانده می شود و در شکل چهارم دیده می شود. لوله هائی که به سوراخهای بینی وصل هستند در انتهای دیگر وارد سیلندر هائی می شوند که مواد بودار در آنها پراکنده شده اند لوله ها می توانند در داخل سیلندر حرکت کنند به صورتی که از طرف دیگر سیلندر بیرون روند . با پس و پیش بردن سیلندر سطح بیشتری از داخل سیلندر در مقابل نوک لوله قرار می گیرد به صورتی که می توان هوای شامل ذرات بورا که از داخل سیلندر به بینی می رسد کم و زیاد کرد و به این ترتیب در شدت محرک حس بویائی ایجاد کم و زیادی کرد و حساسیت آزمودنی را نسبت به بوهای مختلف اندازه گرفت.

سازگاری حس بویائی


می دانیم که شخص ممکن است نسبت به بوهای مختلف عادت کند یعنی خود را با آنها سازگار سازد. به صورتی که حساسیت او نسبت به آنها کم شود و عاقبت هیچ بوئی حس نکند. ولی باید دانست که سازگاری با یک بوی بخوصوص و پیدا شدن بی حسی نسبت به آن بو همیشه شامل بوی دیگر نمی شود.






در جهان حیوان، بویائی یکی از مهمترین حواس لیکن در آدمیان اهمیت آن کمتر از حس بینائی و شنوائی است. با این حال این حس در زندگی آدمی اهمیت بخوصوص دارد. اغلب آنچه مزه می خوانیم در حقیقت بو است بدی بوی غذا ما را از خوردن آن بر حذر می دارد و بوی خوش برعکس ما را به خوردن غذا ترغیب می کند. بوی خوش در مطبوع ساختن چیزها سهم مهمی بر عهده دارد.

درآزمایشی که با فروش جوراب زنانه کردند دیده شد که وقتی جوراب اندکی معطر بود عده زنانی که آن را بر جوراب غیر وعطر (اما همجنس) ترجیح دادند شش برابر عده زنانی بود که جوراب بی عطر را انتخاب کردند و با وجود این فقط دو نفر از 250 نفر مورد آزمایش متوجه شده بودند که به جوراب ها عطر زده شده است. یعنی بدون توجه به بوی عطر جورابی را که اندکی بوی عطر می داد ترجیج داده بودند.

برای اینکه چیزی بو داشته باشد باید به صورت گاز یا بخار دراید وقتی سوراخهای بینی با مایع معطری پر شده باشد هیچ حس بو نمی کنیم اما وقتی مایع از سوراخ بینی خارج شود و بوییده شود ادراک بو صورت می گیرد.




تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 دوشنبه 15 فروردین 1384 [10:55 ]   2   نفیسه ناجی      جاری 
 دوشنبه 15 فروردین 1384 [10:50 ]   1   نفیسه ناجی      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..