منو
 کاربر Online
723 کاربر online
تاریخچه ی: حدسیات

__حدسیات__ یکی از اقسام ((ماده و صورت قیاس|مواد قیاس)) است.
منظور از حدسیات، ((قضیه|قضایایی)) است که منشاء آن ها، __حدس و گمان__ است؛ یعنی از راه حدس برای انسان محقق می شوند.
مثلا فرض کنید که دانشمندی در گذشته با مشاهده قرائن و نشانه هایی حدس زده بود که ((ماه)) و ((زهره)) و دیگر ((سیارات منظومه شمسی)) نور خود را از ((خورشید)) می گیرند.
بنابراین، قضیه ای که او در ذهن خود بر اساس این حدس ساخته بود، نمونه ای از قضایای حدسیات بود. (که بعدها صحت آن معلوم شد.)

در حدسیات نیز همانند ((مجربات))، مشاهده و تجربه مکرر، ما را به ((قیاس|قیاسی)) خفی(پنهان) راهنمایی می کند. به عبارت دیگر، برای نتیجه گرفتن قضیه حدسی، احتیاج به قیاس داریم؛ اما این قیاس در نظر اولیه از دید ما پنهان است و به صورت خفی و پوشیده در ذهن تشکیل می گردد.

مثلا در مورد قضیه ای که ذکر شد، قیاس خفی و پوشیده آن، به این ترتیب است:
*زهره یک سیاره است(((حدود قضیه|صغری)) )
*__به نظر می رسد(حدس می زنم)__ که تمام سیارات منظومه شمسی نور خود را از خورشید می گیرند؛ زیرا منبع دیگری برای این امر پیدا نشده است(((حدود قضیه|کبری)) )
*__پس به نظر می رسد(حدس می زنم)__ که زهره نور خود را از خورشید دریافت می کند.(نتیجه)
یعنی در حدسیات نیز مانند مجربات، مشاهده مکرر و تقارن است که ما را به تصدیق آن ها راهنمایی می کند.
بنابراین، حدسیات تقریبا همان مجربات است؛ با این تفاوت که:
در حدسیات، علت یک امر یا پدیده را با حدس معین می کنند و قضیه حدسی با این که از آثار و نشانه ها و قرائن تجربی استفاده می کند، اما از آزمایش و یا تجربه مستقیم به دست نیامده است.
در صورتی که در قضایای مجربات (تجربی)، به علت تکرار بسیار زیاد توالی دو پدیده، (برخلاف حدسی) به رابطه ((علت و معلول|علیت)) میان آن ها ((یقینیات|حکم یقینی)) می شود. علاوه بر این، مضمون قضایای تجربی نیز از تجربه(آزمایش و مشاهده) مستقیم به دست می آید.

تمام قوانین ((علوم تجربی)) ابتدا با حدسیات آغاز شده اند؛ یعنی دانشمند تجربی در ابتدا بر اثر قرائن و نشانه هایی که میان دو پدیده می بیند، علت آن را حدس زده و قضیه ای حدسی در ذهن خود بنا میکند.
سپس می پردازد به این که با آزمایش و تجربه صحت نظریه خود را ثابت کند و پس از تلاش فراوان، موفق به اثبات آن می گردد و در حقیقت، آن را از قضیه ای حدسی به قضیه ای تجربی(مجرب) بدل می سازد.
قضایای حدسیات یکی از اقسام ((یقینات)) است.
!منبع
*منطق مظفر، جلد2، صفحه 134و 133
*کلیات منطق صوری، صفحه 369

تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 سه شنبه 01 دی 1383 [05:44 ]   2   محمدحسین حقیقت      جاری 
 سه شنبه 01 دی 1383 [05:42 ]   1   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..