منو
 کاربر Online
1163 کاربر online
تاریخچه ی: حاکم نیشابوری

در حال مقایسه نگارشها

نگارش واقعی نگارش:2
محمد بن عبدالله، مشهور به «ابن البیح»، فقیه، قاضی، محدث، حافظ قرآن و از فقها و محدثین بزرگ نیشابور بود.
او در سال 321 قمری در نیشابور به دنیا آمد، از خردسالی به تحصیل علم پرداخت، از اساتید زیادی بهره جست و به مقامات عالی علمی نایل آمد.
او در عصر خود «امام اهل حدیث» لقب یافت و جلالت او نزد همگان مسلم گردید. تعداد کسانی که از درس حدیث او استفاده می‌کردند بیش از دو هزار نفر می‌شد.
شهرت علمی ابن البیح باعث شد وی در سال 359 قمری از طرف سامانیان به قضاوت نیشابور منصوب گردد و به همین جهت به «حاکم نیشابوری» نیز معروف شد. او چندی نیز وزارت ابو نصر عیسی را بر عهده داشت و پس از آن قاضی گرگان شد و چند بار به سفارت ملوک آن سامان برگزیده شد.
حاکم نیشابوری تألیفات ارزشمند فراوانی بر جای گذاشت. او می گفت از آب زمزم خورده و توفیق نوشتن کتاب را از خدا خواسته است. به هر حال، تألیفات او منحصربفرد و بی نظیر بود و تا آن زمان سابقه نداشت.
گویند که وی نخستین کسی است که «علم درایه» را وضع نمود و کتاب «معرفة علوم الحدیث» را در آن موضوع تألیف کرد. برخی دیگر از تألیف او عبارت است از:

1- اصول علم الحدیث.
2- الا کلیل فی الحدیث.
3- الامالی.
4- تاریخ نیشابوری یا تاریخ علمای نیشابور.
5- تخریج الصحیحین.
6- فضائل فاطمة الزهراء.
7- المستدرک علی الصحیحین و. . .

برخی مورخین، حاکم نیشابوری را از علمای اهل سنت دانسته‌اند ولی جمعی از علمای سنی و شیعه به تشیع وی تصریح نموده اند. علامه آقا بزرگ تهرانی در الذریعه که فهرست مؤلفات شیعه را بر می‌شمارد، تألیفات وی را نام برده است. محدث حرّ عاملی کتاب تاریخ نیشابوری او را از کتابهای قابل اعتماد شیعه دانسته و صاحب ریاض نیز او را از علمای شیعه بر شمرده است.

حاکم نیشابوری در روز سه شنبه سوم ماه صفر سال 405 قمری در 84 سالگی در شهر نیشابور چشم از جهان فرو بست.

منابع:
ریحانه الادب،‌ ج 7،‌ ص 427؛ الذریعه الی تصانیف الشیعه،‌ ج 16، ص 261؛ لغت نامه دهخدا،‌ ج 1، ص 264 و ج 5، ص 7516

حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله بن حمدویه بن نعیم نیشابوری، مشهور به ابو عبدالله، معروف به « ابن البیحع »، فقیه، قاضی، محدث، حافظ و از بزرگان فقها و محدثین نیشابور بود.

او در سال 321 قمری در نیشابور به دنیا آمد، و از خردسالی به تحصیل علم پرداخت و از اساتید زیادی بهره جست و به مقام عالی علمی نایل آمد.
او در عصر خود امام اهل حدیث لقب یافت و جلالت او نزد همگان مسلم گردید. شمار مشایخ و استادان وی که از ایشان استماع حدیث کرده در حدود دو هزار نفرند.

شهرت علمی ابن البیح باعث شد تا وی در سال 359 قمری از طرف سامانیان به قضاوت نیشابور منصوب گردد و به همین جهت به « حاکم نیشابوری» نیز معروف و مشهور گشت. او چندی نیز وزارت ابو نصر عیسی را بر عهده داشت و پس از آن قاضی گرگان شد و چند بار به سفارت ملوک آن سامان برگزیده شد.

حاکم نیشابوری تألیف ارزشمند فراوانی بر جای گذاشته است. و خود می گوید که آب زمزم خورده و توفیق حسن تصنیف از خدا خواسته است. به هر روی به تصدیق اهل فّن، تألیف او در موضوع خود متفرد و بی نظیر بوده و تا آن عصر سابقه نداشته است.
گویند که وی نخستین کسی است که « علم درایه » را وضع نموده و کتاب معرفة علوم الحدیث را در آن موضوع تألیف کرده اند. برخی دیگر از تألیف او عبارت است از:

1- اصول علم الحدیث.
2- الا کلیل فی الحدیث.
3- الامالی.
4- تاریخ نیشابوری یا تاریخ علمای نیشابور.
5- تخریج الصحیحین.
6- فضائل فاطمة الزهراء.
7- المستدرک علی الصحیحین و. . .

برخی حاکم نیشابوری را از علمای عامه « اهل سنت » دانسته اند ولی جمعی از علمای سنی و شیعه به تشیع وی تصریح نموده اند. علامه آقا بزرگ تهرانی در الذریعه که فهرست مؤلفات شیعه را بر می شمارد، تألیفات وی را آورده است.

محدث حرّ عاملی، کتاب تاریخ نیشابوری او را از کتابهای قابل اعتماد شیعه دانسته اند. همچنین صاحب ریاض او را از علمای شیعه بر شمرده اند.

حاکم نیشابوری سرانجام در روز سه شنبه سوم ماه صفر سال 405 قمری در سن 84 سالگی در شهر نیشابور چشم از جهان فانی فرو بست و به سرای باقی شتافت.

منابع:
ریحانه الادب،‌ ج 7،‌ ص 427؛ الذریعه الی تصانیف الشیعه،‌ ج 16، ص 261؛ لغت نامه دهخدا،‌ ج 1، ص 264 و ج 5، ص 7516


تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 دوشنبه 13 تیر 1384 [06:03 ]   3   امیرمهدی حقیقت      جاری 
 دوشنبه 21 دی 1383 [09:48 ]   2   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 یکشنبه 15 شهریور 1383 [04:52 ]   1   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..